[1]
බුදුන් උපන් තතැන (හහෙවත් බුදහදද්ධෝත්පත්පාද සසසත්පානය.)
(Birthplace of the Buddha.)
ඉනත්පාමළුහවේ සදදත්පාතිසසස හිමි සහෙ මහෙත්පාචත්පාරය වීරරත්නයන් විසින.
හමහි දතැකහවන කරුණු උපුටත්පා ගතැනීමට ඕනනෑම අහයකුට අවසර ඇත.
හමම ග්‍රන්සය මුද්‍රණය කර හබෙදත්පා දීමට ඕනනෑම අහයකුට අවසර ඇත.
For non-commercial distribution only. - Free for republishing.
හමම ග්‍රන්සය හනත්පාමිහලේ හබෙදත්පා හෙතැරීම සඳහෙත්පාය. විකිණීමට හනත්පාහවේ.
0001-0023-9299-5817-9001
Iskoola Pota Sinhala fonts.
පුසසතකත්පාල හපත්පාතක වශහයන් අනුමත කරමි.
Book's website: https://budun-upan-thana.jimdosite.com
ප්‍රකත්පාශනය: කතතෘ ප්‍රකත්පාශනයකි.
This book is about the birthplace of Gautama Buddha. We
present evidence and facts connected to it. The book has been written in the Sinhala language. Please share this book with Buddhists. -Ven. Inamaluwe Saddhatissa and professor
Virarathne.
Ven. Inamaluwe Saddhatissa,
Sambodhi Viveka Senasuna,
05th mile post,
Gomarankadawala.
Table of Contents
පපරවදන....................................................................................5
සත :..........................................................................................9
අප ක අධරජය:.......................................................................22
බක යප මලඳ රජ:................................................................38
බමබසර රජ:............................................................................41
පප නජත රජ:........................................................................49
අජතසත! රජ:........................................................................57
වඩඩභ රජ:..............................................................................63
තප &-භලලක:.......................................................................65
උපක ආජවක:..........................................................................68
Indian Inscriptions:..................................................................71
Ancient Vietnam:.....................................................................77
Relics:......................................................................................79
Bhattiprolu stupa:.....................................................................81
Bhattiprolu script: ...................................................................84
Ancient Ruins:.........................................................................86
Ancient Stupas:........................................................................92
සතයම:..................................................................................122
බටහර රටවල:.......................................................................126
ඊජප!ව:................................................................................131
දඹදව පශනය:........................................................................132
ජම5දපපපයයලය:.................................................................138
ජම5 ගස පළබඳ:...................................................................161
&ද ජතකය:............................................................................169
ඉනදය ග@ගවන:.....................................................................170
මපනශල පරවතය:.................................................................199
හමලය කඳවටය:....................................................................201
ඉසගර කනද:.........................................................................245
පවනත පරවත:......................................................................254
පසපල මහ ජනපද:..............................................................282
ල@කව:....................................................................................435
සගල නගරය:.........................................................................439
ගයව:......................................................................................442
වරණස නගරය:.....................................................................447
නලනද නගරය:......................................................................472
තකසල නගරය:.....................................................................483
රජගIහ නගරය:......................................................................487
පකසමබ නගරය:...................................................................521
ව ල නගරය:.........................................................................529
ශව ත නගරය:.....................................................................535
කසනගර නගරය:..................................................................546
නගමනය:...............................................................................552
Educational videos:................................................................566
මහපරනරවණ සතය:............................................................571
පපෙරවදන
සියලේල දන්නත්පා, සරවඥ බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසස එක ජත්පාතියකට, එක
රටකට සීමත්පා කළ හෙතැකි පුදගලහයක හනත්පාහවේ. බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසස
විවිද හලද්ධෝකයන්ට සමබෙන්දවූ විශසවීය පුදගලහයකි.
වතැදගත් පුදගලහයකුට නනෑකම කීමට හලද්ධෝකහයේ හබෙත්පාහහෙද්ධෝ හදහනක
කතැමතිය. බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසසට නනෑකම කීමට කතැමති අය අද
පමණක හනත්පාව අතීතහයේත් සිටිහයේය. හමයන් එක අහයක වූහයේ
හසත්පාහලත්පාසස මහෙත්පා ජනපදයන්හන්ගේ එකතරත්පා රහජකවූ කත්පාසී සහෙ හකද්ධෝසල
යන රටවලේ හදක පත්පාලනය කළත්පාවූ පහසසනදී රජතුමත්පාය. හම
රජතුමත්පාහන්ගේ ඒ ආශත්පාව හකත්පාතරම විශත්පාල වූහයේද යත් හහෙහතම ශත්පාකක්‍ය
රජ කුමත්පාරිකත්පාවක සමඟ විවත්පාහෙ විය. විඩූඩභ නම පුත් කුමත්පාරහයකද
ඔහුට එම විවත්පාහෙහයන් ලතැබුහණේය. එහහෙත් බුදුවරහයක එක
ජත්පාතියකට අයති හනත්පාවන විශසවීය පුදගලහයකි. හවනකක තබෙත්පා
බුදුවරහයක මිනසුන්ට පමණක හනත්පාව හදවියන්, බ්‍රහෙසමයන්,
අමනුෂක්‍යන්, තිරිසන් සතුන්, ගණිකත්පාවන්, මිනීමරුවන් ඇතුළු
සියලේලන්ටම හපත්පාදුය. උන්වහෙන්හසස ප්‍රකත්පාශ කරන්හන් විශසවහයේ
සසවභත්පාව දරමයය.
වරතමත්පානහයේ බුදද දරමය ගතැන නවතැරදි අවහබෙද්ධෝදයක නතැති මිනසුන්
විනත්පාශ කර දතැමීහම මහෙත්පා පරිමත්පාණ කුමන්න්ත්‍රණ කිහිපයක
ක්‍රියත්පාත්මකය. හම කකරත්පාටික උපත්පායශීලී මත්පාරගහයේ ගමන් කරන
ප්‍රදත්පාන කණේඩත්පායම 2 කි.
එනම: 1) “සරව බෙලදත්පාරී හදවියන් වහෙන්හසස හලද්ධෝකය මවනලදී/
මවති. මතැවුමකත්පාර සරව බෙලදත්පාරී හදවියන් වහෙන්හසස හලද්ධෝකහයේ
හශසෂසෂ්ඨහවේ. මතැවුමකරුහන්ගේ අනුගත්පාමිකහයද්ධෝ අපි හවමු.” යනුහවන්
අදහෙන අනක්‍ය ආගමික මිතක්‍යත්පා දරශනයක ඇති පුදගලයන්.
2) “කරමය කියත්පා හදයක නතැත. සත්වහයද්ධෝ නතැවත නතැවත උපදින්හන්
නතැත. මතැහරන්හන් එක පත්පාරකි, පිනක කියත්පා හදයක නතැත, පවක කියත්පා
හදයක නතැත. නවතැරදි විමුකතියක නතැත. මුනවරු කියත්පා හකත්පාටසක
නතැත. ඇසට හනත්පාහපහනන සත්වහයද්ධෝ නතැත. ඇසට හනත්පාහපහනන
හලද්ධෝක නතැත. හදවියන් නතැත. බ්‍රහෙසමයන් නතැත. අමනුෂක්‍යයන් නතැත.
මන්න්ත්‍ර ගුරුකම කියත්පා හදයක නතැත. දක්‍යත්පාන කියත්පා හදයක නතැත.
ඕපපත්පාතික සත්වහයද්ධෝ නතැත. විශසවහයේ ඇති සියලේල අපහන්ගේ ඇසට
හපහන් අතට අසුහවේ. මරණත්පාසන්න අත්දතැකීම කියත්පා හදයක නතැත.
දිවක්‍යමය ඇස කියත්පා හදයක නතැත. සියලු ආගම හබෙත්පාරුය. සතක්‍ය
දරමයක නතැත. හභභෞතික විදක්‍යත්පාව පමණක සතක්‍යහවේ. හභභෞතික
විදක්‍යත්පාවට විශසවහයේ සියලේල අසුහවේ. සසංහකත මගින් උත්පත්ති
අවසසසත්පාහවේ කරම සටහෙන හපන්වන හජද්ධෝතිෂය විදක්‍යත්පාව හබෙත්පාරුවකි.
හෙතැකිතත්පාක රස ආහෙත්පාර අනුභව කළ යුතුය. ජීවත් හවන ටික කත්පාලහයේ
හහෙත්පාඳින් විහනද්ධෝද හවමින් පමණක සිටිය යුතුය. හෙතැකිතත්පාක කත්පාම සතැප
සමපත් පමණකම විඳිය යුතුය. සසස්ත්‍රී සසපරශය හෙතැකිතත්පාක විඳිය යුතුය, සසස්ත්‍රී සසපරශය උතුමහවේ. සසස්ත්‍රීන් හශසෂසෂ්ඨහවේ. මත්පාර දිවක්‍ය පුන්ත්‍රයත්පා යනුහවන්
හදවි හකහනක නතැත. මන්න්ත්‍ර බෙලහයන් අමනුෂක්‍යයන් වශී කරහගන
වතැඩ ගත හනත්පාහෙතැක. මන්න්ත්‍ර බෙලහයන් අනුන් හලඩ කළ හනත්පාහෙතැක. වශී
ගුරුකම යනු හබෙත්පාරු හදයකි. ඍධි බෙලය කියත්පා හදයක නතැත.
අමනුෂක්‍යයන්ට අනුන්හන්ගේ ශරීරවලට ආහවේශවිය හනත්පාහෙතැක. ඍධි ඇති
ඇතතැම අමනුෂක්‍යයන් භත්පාවිතහයන් හලඩ සුවකළ හනත්පාහෙතැක.
මිනහසකුට සමත්පාධිහයේ බෙලහයන් ජලය මත ඇවිදීම කළ හනත්පාහෙතැක.
සිලේ රැකීහමන් වතැඩක නතැත. භත්පාවනත්පා කිරීහමන් වතැඩක නතැත. සමත්පාධි
ආහලද්ධෝකය කියත්පා හදයක නතැත. සියලේල හභභෞතික හවේ. ඇසට හපහනන
හදවලේ පමණක සතක්‍ය හවේ.” යනුහවන් අදහෙන දතැඩි හභභෞතිකවත්පාදීන්
වන වතැරදි දතෘෂසටියක ඇති පුදගලයන්.
හම ඉහෙත සඳහෙන් කණේඩත්පායම හදක බුදද දරමය පිළිබෙඳ ගතැඹුරු
දතැනුමක නතැති සත්පාමත්පානක්‍ය හබෙභෞදද පිරිසස විනත්පාශ කිරීම සඳහෙත්පා
අන්තරජත්පාලය හෙරහෙත්පා අධිකව ක්‍රියත්පාත්මක හවේ. (Gaming Web Browsers යනුහවන් හවබ් බ්‍රවුසර විහශසෂයක ඇත. හමවත්පා
භත්පාවිතහයන් ඉතත්පා පහෙසුහවන් විවිද Account ගණනත්පාවකින් විවිද නම
වලින් හපනී සිටිමින් comment කළ හෙතැකිය. තවද VPN භත්පාවිතහයන්
හවනත් රටක හමන්ද හපනී සිටීමට හෙතැක. තවද Multi login, Multi-Account Management සහෙ Anti-Detect Browser වතැන ක්‍රම
භත්පාවිතත්පා කිරීහමන් හබෙත්පාහහෙද්ධෝ හදහනක හලස එකම තතැනතැත්තත්පාට
අන්තරජත්පාලහයේ හපනී සිටීමට හෙතැක. තවද Youtube වල නම එකම
ගිණුමට Channel ගණනත්පාවක සනෑදීමටද හෙතැකිය. හමයන් ඔබෙ දතැන ගත
යුත්හත් හමයය, එනම එකම පුදගලහයකුට වුවත් විවිද නම ඇති
පුදගලයන් 50 ක පමණ හලස වුවත් අන්තරජත්පාලහයේ හපනී සිටීමට
හෙතැකියත්පාව ඇති බෙවය. හම ක්‍රියත්පාවන් කිරීම ඉතත්පා පහෙසු කත්පාරයයකි.) විහශසෂහයන්ම සිවුරු දරත්පාහගන බුදද දරමය විකතෘති කරන අයට
අන්තරජත්පාලය හෙරහෙත්පා හබෙත්පාහහෙද්ධෝ ප්‍රශසංසත්පාත්මකව එම කණේඩත්පායම කසත්පා
කරති.
එබෙතැවින් සියලු හබෙභෞදදයන් උපපතැන්න සහෙතිකයට පමණක හබෙභෞදද
හනත්පාවී තම තමන්හන්ගේ දරම ඥත්පානය වරදනය කරගතැනීමටත්, සමත්පාධි
භත්පාවනත්පාවක පුහුණු කර පතැතිරවිය හෙතැකි සුදු වරණ සමත්පාධි ආහලද්ධෝකය
තමත්පා විසින්ම අත්දතැකීමටත්, සමත්පාධිය උසසස හලස දියුණු
කරගතැනීමටත්, ආරය අශසෂ්ඨත්පාසංගික මත්පාරගහයේ එක දිගට ගමන් හකත්පාට, කත්පාය – චිත්ත – හවේදනත්පා - දරමතත්පා යන විදරශනත්පා භත්පාවනත්පා වරග 4 ම
වඩත්පා තමත්පාහන්ගේ විඤසඤත්පාණහයන්ම නරවත්පාණ දත්පාතුව සසපරශ හකත්පාට, නරවත්පාණ දත්පාතුහවේ සතක්‍යතත්පාව හහෙවත් ඇති බෙව හහෙද්ධෝ නතැති බෙව තමත්පා
විසින්ම අත්දතැකීමටත් උත්සහෙ ගතයුතුය.
බුදද දරමය යනු සසවභත්පාව දරමය බෙතැවින් නවතැරදිව දිනපතත්පා එකදිගට
පතැය කිහිපයක භත්පාවනත්පාවන් පුරුදු කරන්නත්පාට ඉහෙත සඳහෙන් ප්‍රතිඵල
මත්පාස 6 ක ඇතුළත සත්පාමත්පානක්‍යහයන් ලතැහබෙන්හන්ය. සමත්පාධි
භත්පාවනත්පාවන්හන්ගේ ප්‍රතිඵල හමයටත් කලින් ලතැහබෙන්හන්ය. ඔහු විසින්
සුදු වරණ සමත්පාධි ආහලද්ධෝකයද දකින්හන්ය. සතක්‍ය සසවභත්පාව දරමය
එහසස ප්‍රතිඵල හගන එන්හන්ය.
හම ග්‍රන්සහයන් බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසසහන්ගේ උත්පත්ති සසසත්පානය පිළිබෙඳ
පරීකෂණ කරුණු සහෙ නවතැරදි දත්ත සහෙ නවතැරදි සත්පාකක, නවතැරදි
සත්පාදක ඉදිරිපත් කරනු ලතැහබ්.
හම ග්‍රන්සය ඔබෙට හෙතැකියත්පාව ඇති පරිදි හබෙභෞදදයන් අතර හෙතැකිතත්පාක
හබෙදත්පාහෙරින්න. කරුණත්පාකර හමම හපත්පාත සමම්පූරණහයන්ම කියවීමට
සියලු හදනත්පා හෙට අවසසසත්පාව සලසත්පා හදන්න. ඒ වත්පාහන්ගේම වතැරදි දරශන
ඇති මිතක්‍යත්පාදුෂසටික පවේකත්පාරයන් සහෙ ඔබෙ සමත්පාන හනත්පාවන්න.
84000 ක දරමසසකන්දහයන් සුළු ප්‍රමත්පාණයක හම හපත්පාහත් ඇත.
බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසස ඉපදුහන් උතුරු ඉන්දියත්පාහවේ බෙව ඔපපු කරන
හමහි දකවත්පා ඇති සත්පාකක ගණන 100 කට අධිකහවේ.
හමයට ඉනත්පාමළුහවේ සදදත්පාතිසසස හිමි සහෙ මහෙත්පාචත්පාරය වීරරත්න.
(ත්‍රිපිටකයට පිවිසීම සඳහෙත්පා හමතන Click කරන්න. -
https://tipitaka.lk/sn-2-7-2-4)
For non-commercial distribution only. - Free for republishing.
සතත:
(කරුණත්පාකර හම හපත්පාත අවසත්පානය හතක බෙලන්න.)
වරතමත්පානහයේ එකතරත්පා මිතක්‍යත්පා දතෘෂසෂ්ඨික හමද්ධෝඩ පිරිසක බුදුරජත්පාණන්
වහෙන්හසසහන්ගේ ජත්පාතිකත්වය හසත්පායමින් එහහෙත් උන්වහෙන්හසසහන්ගේ
ඉගතැන්වීම අනුව ගමන් හනත්පාකරමින් වත්පාසය කරනු හපහනය.
● බුදද්ධ ද්ධරර්මය ආගර්මකද? දරර්ශනයකද? බුදද දරමය සසවභත්පාව
දරමයය.
● බුදුවරපයක ඉපෙදුන රට වවැදගතද? බුදුවරහයක ඇමරිකන්
ජත්පාතිකහයක වුවද, හන්පත්පාල ජත්පාතිකහයක වුවද, චීන ජත්පාතිකහයක වුවද, රුසියන් ජත්පාතිකහයක වුවද බුදධිමතත්පාට වතැදගත් නතැත. බුදුවරහයකහන්ගේ
ජත්පාතිය වතැදගත් වන්හන් හිටලර වතැන උග්‍ර ජත්පාතිවත්පාදී හමද්ධෝඩයන්ටය.
වහරක ඇමරිකත්පානුහවකද, වහරක මුසසලිම ජත්පාතිකහයකද, වහරක
හදවිහයකද, වහරක තිරිසන් සහතකද, වහරක අමනුෂක්‍යහයකද,
වහරක රහජකද, වහරක සසත්‍රියකද, වහරක පුරුෂහයකද, වහරක චීන
ජත්පාතිකහයකද, වහරක ඕපපත්පාතිකහයකද, වහරක බ්‍රහෙසමහයකද, වහරක
මිනහසකද, වහරක පනුහවකද, වහරක නරි සහතකද, වහරක
රුසියත්පානුහවකද වන්හන්ය… එබෙතැවින් ජත්පාතිහයන් කවර අරසයකද?
දරමයම විශසවහයේ හශසෂසෂ්ඨහවේ.
සත්වයත්පා මතැහරන්හන්ය. කළ කරමයන්ට, අවසන් සිතුවිලේලට සුදුසු
ආත්මභත්පාවයක ලතැහබෙන්හන්ය. ඔහු හෙත්පා යන රටක නතැත. ඔහු හෙත්පා යන
ජත්පාතියකද නතැත… එබෙතැවින් ජත්පාතිහයන් කවර අරසයකද? ප්‍රඥත්පාවම
විශසවහයේ හශසෂසෂ්ඨහවේ.
● දිවවැසින් සසවරගපයේ සිට පෙපංච ර්මහහා බවැලුම් බලනහා පබබෝධිසතවපයක
සරවඥතහා ඥහානය පහවත සම්බුදද්ධතවය ලවැබ ද්ධරර්මය පෙහසුපවන්
පලබෝකපයේර්ම පෙවැතිරයහාර්ම සඳහහා පතබෝරහාගන්පන් දූපෙතකද
ර්මහහාදද්වීපෙයකද? මහෙත්පාදවීපයකි.
● දිවවැස නවැති පුදගලපයක බුදුරජහාණන් වහන්පසසපගේ උතපෙතති
සසසහානය ගවැන කියන විකහාර කසහා පිළිගත හවැකිද? එහසස පිළිගත
හනත්පාහෙතැක.
ඉන්දියත්පාහවේ ඇති අප්‍රමත්පාණ හබෙභෞදද නටබුන් කතැමති ඕනනෑම අහයකුට
අන්තරජත්පාලය තුළින් නතැරඹීමට හෙතැකිය.
බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසස ඉන්දියත්පාහවේ උපන් බෙවට 84000 ක
දරමසසකන්දයන් ඇති අභිදරම පිටකය, සූන්ත්‍ර පිටකය, විනය පිටකය
සත්පාකක දරති. ඉන්දියත්පාහවේ විවිද සසසත්පානවල නම සහෙ ඉන්දියත්පාහවේ විවිද
රජවරු බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසස සමඟ කළ සත්පාකචචත්පාවන්ද සඳහෙන්
හවති. හම 84000 ක බුදද දරමය ප්‍රතිකහෂසප කරන්හනද්ධෝ මිතක්‍යත්පා
දතෘෂසටිකහයද්ධෝය. ත්‍රිපිටකය ඉහගනගතැනීමට අන්තරජත්පාලහයන් දතැන්
ඔබෙට හෙතැකියත්පාව ඇත. බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසස ලසංකත්පාහවේ ඉපදුනත්පා කියන
අයට එම කරමහයේ ප්‍රතිඵලයක හලස මුඛ පිළිකත්පාහවන් මරණයට
පත්වන්නට සිදුවන්හන්ය.
යහමක මුනවරුන්ට අපහෙත්පාස කරමින් බෙණියද, මුඛහයන් පත්පාප කරම
කරන්හන්ද, නතර පරුෂ වචනහයන් අනුන්ට බෙණියද, දරමය විකතෘති
කරන්හන්ද, හමවත්පාට සමත්පාන පවේකම කරන්හන්ද, හහෙහතම එහි එක
කරම විපත්පාකයක හලස මුඛ පිළිකත්පාව දත්පායත්පාදය හලස ලබෙන්හන්ය.
යහමක අනුන්හන්ගේ නරුවත බෙලත්පා සතුටුහවයද, කත්පාමුක නතැටුම ආදිය
බෙලයද, ආහලද්ධෝකය විනත්පාශ කරයද, ඇසස, දතැනුම හහෙද්ධෝ බුදධිය විනත්පාශ
කරයද, අනුන්හන්ගේ දියුණුව දකිනවිට ඊරෂක්‍යත්පා කරයද, අසභක්‍ය දරශන
බෙලයද, අනුන් හදස රත්පාගහයන් බෙලයද, ඇසින් පත්පාප කරම කරයද, හමවත්පාට සමත්පාන පවේකම කරන්හන්ද, හහෙහතම එහි එක කරම
විපත්පාකයක හලස අකක හරද්ධෝග ලබෙන්හන්ය.
යහමක මත්පතැන් මත්ද්‍රවක්‍ය භත්පාවිතත්පා කරන්හන්ද, සදත්පාචත්පාර විහරද්ධෝධී ක්‍රියත්පා
කරන්හන්ද, හමවත්පාට සමත්පාන පවේකම කරන්හන්ද, හහෙහතම එහි එක
කරම ප්‍රතිඵලයක හලස බෙලය සහෙ බුදධිය රහිත දුරවලහයක
වන්හන්ය.
යහමක දක්‍යත්පානයට සමවදින්හන්ද, හහෙහතම බ්‍රහෙසමහයක වන්හන්ය.
යහමක මසස පිණිස සතුන් ඇති කරන්හන්ද, කුකුලන් - එලු - බෙතැටලු -
හෙරක මරන්හන්ද, ඉසසසන් හගත්පාවිපලවලේ කරන්හන්ද, මසුන්
මරන්හන්ද, රැකියත්පාවට සත්වහයද්ධෝ විනත්පාශ කරන්හන්ද, අදරම රැකියත්පා
කරන්හන්ද, හමවත්පාට සමත්පාන පවේකම කරන්හන්ද, හහෙහතම එහි එක
කරම ප්‍රතිඵලයක හලස අවත්පාසනත්පාවන්ත මරණයක දත්පායත්පාදය හලස
ලබෙන්හන්ය.
යහමක අධි හලද්ධෝභී තතැනතැත්හතක හවේද, දන් හදන අය එයන්
වළකවන්හනක හවේද, දරමහයේ දන් දීම පිළිබෙඳ සඳහෙන් කරුණු වලට
විරුදද කරුණු දකවත්පා සත්වහයද්ධෝ හනත්පාමඟ යවයද, තක්‍යත්පාගවන්තහයක
හනත්පාහවේද, දන් දීමට විරුදද මනසින් හෙතැසිහරද, මසුහරක හවේද, හමවත්පාට සමත්පාන පවේකම කරන්හන්ද, ඔහුහන්ගේ දනය අතුරුදහෙන්
වන්හන්ය.
යහමක අවසංක හනත්පාහවේද, නතර හබෙත්පාරු කියයද, වසංචත්පාකත්පාරී ක්‍රියත්පාවන්
කරයද, මහෙජනතත්පාව රවටයද, ඍජු උතුම ගතිගුණ නතැති අහයක හවේද, හමවත්පාට සමත්පාන පවේකම කරන්හන්ද, හහෙහතම එහි එක කරම
ප්‍රතිඵලයක හලස සසස්ත්‍රී දරුවන් ලබෙන්හන්ය.
යහමක ආහලද්ධෝකය දන් හදද, දතැනුම හහෙද්ධෝ බුදධිය දන් හදද, පහෙන් දන්
හදද, ගුරුවරයත්පාට අහගභෞරව හනත්පාකරයද, මුනවරුන්ට හගභෞරව කරයද, ඇසස දන් හදද, දරමයට හගභෞරව කරයද, අදක්‍යත්පාපනය දන් හදද,
භත්පාවනත්පා වඩයද, මුනවරුන්හන්ගේ ප්‍රඥත්පාවට ප්‍රසසංශත්පා කරයද, හමවත්පාට
සමත්පාන පින්කම කරන්හන්ද, හහෙහතම එහි එක කරම විපත්පාකයක හලස
අධි තීකෂණ ප්‍රඥත්පාව ලබෙන්හන්ය.
යහමක අධිකව තක්‍යත්පාග දන් හදද, ගරු කළ යුත්තත්පාට ගරු කරයද, ශීලය ආරකෂත්පා කරයද, මුනවරහයකට ආසනයක හදන්හන්ද, හමවත්පාට
සමත්පාන පින්කම කරන්හන්ද, හහෙහතම එහි එක කරම ප්‍රතිඵලයක
හලස රජකම ලබෙන්හන්ය.
යහමක අධික රත්පාගහයන් සසස්ත්‍රීන් හහෙද්ධෝ පුරුෂයන් ආශය කරයද, කුණු
ජීවිතයක ගත කරයද, කත්පාමහයේ වරදවත්පා හෙතැසිහරද, අශිකකත අසභක්‍ය
වතැඩ කරයද, හමවත්පාට සමත්පාන පවේකම කරන්හන්ද, හහෙහතම එහි එක
කරම ප්‍රතිඵලයක හලස ලත්පාදුරු හරද්ධෝගිහයක වන්හන්ය.
යහමක අභක්‍යන්තරහයේ පත්පාප දරම සඟවත්පා බෙත්පාහිරට ගුණවහතක හලස
හපනී සිටින්හන්ද, හමයට සමත්පාන පවේකම කරන්හන්ද, හහෙහතම එහි
එක කරම ප්‍රතිඵලයක හලස හකත්පාහකක වන්හන්ය.
යහමක දහවේෂ මනසින් ජීවත් වන්හන්ද, දරමය විහිළුවට ගන්හන්ද,
දරමයට අපහෙත්පාස කරයද, අනුන්ට දහවේෂ කරයද, දරම ග්‍රන්ස
පුචචන්හන්ද, කචතක්‍ය විනත්පාශ කරයද, දරමය විනත්පාශ කරන්හන්ද, හමවත්පාට සමත්පාන පවේකම කරන්හන්ද, හහෙහතම එහි එක කරම
විපත්පාකයක හලස ශරීරහයේ මදක්‍යම හකත්පාටසින් පිළිකත්පා හරද්ධෝගයක
ලබෙන්හන්ය.
යහමක කරම කෂය කිරීහම හචතනත්පාව සමඟ සමබෙන්දවූ පුණක්‍ය කරම
කරන්හන්ද, හහෙහතම කරමය කෂය කරන්හන්ය.
යහමක මුනවරුන්ට අහගභෞරව කරන්හන්ද, එම පත්පාප කරමහයේ
විපත්පාකයක හලස සසස්ත්‍රීන්ට පරත්පාජය වන්හනක හහෙද්ධෝ සසත්‍රියක යටහත්
සිටින්හනක වන්හන්ය.
යහමක ඕපත්පාදූප අසන්නට ආශත්පා කරයද, අනුන්හන්ගේ වතැරදි කියන විට
අසන්නට ආශත්පා කරයද, අනුන්හන්ගේ ඕපත්පාදූප කියවයද, අනුන් පිලිබෙඳ
නන්දත්පා අහගභෞරව අසන්නට ආශත්පා කරයද, අශිකකත ගීත අසයද,
හමවත්පාට සමත්පාන පවේකම කරන්හන්ද, හහෙහතම එහි එක කරම
විපත්පාකයක හලස කහන් හරද්ධෝග දත්පායත්පාදය හලස ලබෙන්හන්ය.
යහමක දත්පානය, ශීලය, භත්පාවනත්පාව නමතැති පුණක්‍ය ක්‍රියත්පා වරග 3 නතර
පුරුදු පුහුණු කරන්හන්ද, හහෙහතම එහි එක කරම ප්‍රතිඵලයක හලස
සසවරගහයේ හදවිහයක වන්හන්ය.
යහමක පිරිසස බිඳවන්හන්ද, දුෂසට මනසින් හදහදහනකු හවන්
කරන්හන්ද, හකලත්පාම කියන්හන්ද, අනුන්හන්ගේ සමගිය නතැති
කරන්හන්ද, හකත්පාටසස හවන් කරන්හන්ද, හභේදය සත්පාදන්හන්ද, හමවත්පාට
සමත්පාන පවේකම කරන්හන්ද, හහෙහතම එහි එක කරම විපත්පාකයක හලස
පකෂපත්පාතී විශසවත්පාසවන්ත මිතුරන් හනත්පාලබෙන්හන්ය.
එබෙතැවින් තම තමත්පා කරන කරමයන්හන්ගේ විපත්පාක තමත්පාටම කවදත්පා හහෙද්ධෝ
ලතැහබෙන බෙව මතක තබෙත්පාගත යුතුය… එබෙතැවින් පදය පරම කරගන්නත්පා
පද පරම පුදගලහයක හනත්පාවී අරසය සතැලකීමට දකෂ විය යුතුය.
2
■ - 7 බහාහස ර්මණද්ධම් මික සූත්‍රය (සම්ම්පූරණ සූත්‍රය) ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > ඛුද දක නකත්පාය > සුත්ත නපත්පාතය > 2. චූල
වරගය
මත්පා විසින් හමහසස අසන ලදී. එක සමහයකහි භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස
සතැවතැත් නුවර හජේතවන නමවූ අහන්පිඬු සිටුහුහන්ගේ අරමහි වතැඩ
හවහසන හසසක. ඉකබිත්හතන් හකත්පාහසත්පාලේ දනවු වතැසි ජරත්පාහවන්
ජීරණවූ වතැඩි මහෙලුවූ හතවන වියට පතැමිණි පිළිහවළින් පතැසුළු වියට
පතැමිණි හබෙත්පාහහෙද්ධෝ බ්‍රත්පාහෙසමණ මහෙසලේහු භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස හවත
එළතැඹියහෙ. එළතැඹ භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස හෙත්පා සමග සතුටු වූහෙ. සතුටු
විය යුතු සිහිකටයුතු කසත්පාව හකත්පාට නමවත්පා එකත්පහසක හුන්හෙ. එකත්
පහසක හුන් ඒ බ්‍රත්පාහෙසමණ මහෙසලේහු භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසසට හතල
කරුණ සතැලකළහෙ:
භවත් හගභෞතමයන් වහෙන්ස, හමකලේහි බෙමුහණද්ධෝ පතැරණි බ්‍රත්පාහෙසමණ
යන්හන්ගේ බ්‍රත්පාහෙසමණ දරමහයහිලත්පා පතැහණත් දතැ?ය.
බ්‍රත්පාහෙසමණහයන, හමකලේහි බ්‍රත්පාහෙසමණහයද්ධෝ පතැරැණි බ්‍රත්පාහෙසමණයන්හන්ගේ
බ්‍රත්පාහෙසමණ දරමයන්න්හී හනත්පාපතැහණත් මතැය.
ඉදින් භවත් හගභෞතමයන් වහෙන්හසසට හනත්පාබෙර නම, භවත්
හගභෞතමයන් වහෙන්හසස අපට පතැරැණි බ්‍රත්පාහෙසමණයන්හන්ගේ බ්‍රත්පාහෙසමණ දරම
වදත්පාරණ හසසක නම මතැනතැවි.
බ්‍රත්පාහෙසමණහයන, එහසසනම අසවු, හමත්පාහනත්පාවට හමහනහි කරවු.
හදසන්හනමි.
“භවත්න, එහසසය” ය ඒ බ්‍රත්පාහෙසමණ මහෙසලේහු භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසසට
පිළිවදන් ඇසසවූහෙ.
භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස හම කරුණු වදත්පාල හසසක.
286. සීල සසංයමහයන් සසංයතවූ ඉන්න්ද්‍රිය සසංවරයන් තපසසවීවූ
හපභෞරත්පාණික ඍකවරු වූහෙ. ඔවුහූ පසංච කත්පාම ගුණ හෙතැර දමත්පා දක්‍යත්පාන
වඩමින් ආත්ම අරසහයේ හෙතැසුරුණත්පාහෙ. (ඉතත්පාමත් ඈත අතීතහයේ
ඍකවරුන් බ්‍රත්පාහෙසමණ යන වචනහයන් හෙතැඳින්වූ බෙව)
287. තවද අතීත බ්‍රත්පාහෙසමණයන්ට සිවුපත්පාහවද්ධෝ හනත්පාවූහෙ. අමුරන්ද
හනත්පාවීය. දත්පානක්‍යද හනත්පාවීය. සසවකීය හවේද මන්න්ත්‍ර අදක්‍යනය හකත්පාට ඇති
වූහෙ. (අනුන්ට ඉගතැන්වීහමන් තමන්ට ලතැහබෙන දනය හෙත්පා වී ආදී
අසසවතැන්හනන් සනෑන්හීමට පත්වූහෙ) හමත්තත්පා කරුණත්පා මුදිතත්පා උහපකෂත්පා
බ්‍ර හෙසමනධිය රැකියහෙ.
288. ඔවුන් උහදසත්පා යම බෙතක පිළිහයළ කරන ලදහද හදත්පාරටුහවහි
එළවත්පා තබෙන ලද වීද, එය සතැදතැහෙතැහයන් පිළිහයළ කරණ ලදහද, පිඬු
හසත්පායනවුනට දීම සඳහෙත්පා යය සිතූහෙ. (සුළු හදයන් සනෑන්හීමට පත්විය) 289. උපකරණයන්හගන් සමතෘදදවූ ඒ දනවු රටවතැසසහසද්ධෝද නන්
පතැහෙතැහයන් රඳනත්පා ලද වසසන්ත්‍රවලින්ද සයනත්පාසනයන්හගන් හෙත්පා
ආවත්පාසයන්හගන්ද පුදමින් බ්‍රත්පාහෙසමණයන්ට නමසසකත්පාර කළහෙ.
290. බ්‍රත්පාහෙසමණහයද්ධෝ, වදයට නුසුදුසු සහෙ අනුන් විසින් හනත්පාදිනය යුතු
සහෙ දරමහයන් රකනත්පා ලදදත්පාහු වූහෙ. හෙතැමකල හදත්පාරටුහවකහි
කිසිහවක කිසි හලහසකිනුදු ඔවුන් හනත්පාවතැළතැකවූහෙ.
291. ඔවුහු අටසත්පාළිසස වසරක (අවුරුදු හෙතළිසස අටක) කුමර බෙඹසර
වුසූහෙ. තවද හපර බ්‍රත්පාහෙසමණහයද්ධෝ විවිද විදක්‍යත්පා අදක්‍යනය හෙත්පා සිලේ රැකීමද
කළහෙ.
292. බ්‍රත්පාහෙසමණහයද්ධෝ අනුන්හන්ගේ භත්පාරයත්පාහවද්ධෝ හවත හනත්පාගියහෙ. ඔවුහු
අඹුවන් මිළට හනත්පාගත්හෙ. අහනක්‍යත්පානක්‍ය හප්‍රේමහයන් කතැමතැත්හතන් සමග
සසංවත්පාසයමතැ කතැමතැති වූහෙ.
293. බ්‍රත්පාහෙසමණහයද්ධෝ නයමිත ඍතුකත්පාලහයහෙස මුත් ඍතුහවන් මිදුනු
අඹුව හවත අතරතුර හමවුන්දමට හනත්පාගියහෙ.
294. හපභෞරත්පාණික බ්‍රත්පාහෙසමණහයද්ධෝ කමසන විරතිසඞඛක්‍යත්පාත
බ්‍රහෙසමචරයත්පාවද, ශීලයද, ඍජු අවසංක බෙවද, මතෘදු බෙවද, කත්පාමයන්හගන්
හවන්වීම සසංඛයත්පාත තපසස රැකීමද, ආත්ම දමනයද, කරුණත්පා
ම්පූරවභත්පාගයවූ අවිහිසංසත්පාවද, කෂත්පාන්තිය හහෙවත් ඉවසීමද, වරණනත්පා
කළහෙ.
295. ඔවුනට හශසෂසෂ්ඨවූ දතෘඪපරත්පාක්‍රම ඇති යම ඒ බ්‍රහෙසමහයක වීද හහෙසත්
සිහිහනනුදු හමවුන්දමට හනත්පාගිහයේය.
296. හමහලත්පාවේහි ඔහුහන්ගේ ව තය අනුව හිකහමන්නත්පාවූ නුවණතැත්හතද්ධෝ
බෙඹසර ශීලයද කෂත්පාන්තියද යන කරුණු වලට ප්‍රසසංශත්පා කළහෙ.
297. සහෙලේද යහෙන්ද ඇදුමද ගිහතලේද තලහතලේද ඉලේලත්පා දරමහයන්
රැසස හකත්පාට එයන් ඔවුහු දන් දීම හහෙවත් යත්පාග කළහෙ. යත්පාගයක එළතැඹි
කලේහි ඔවුහු හෙරකුන් පුමුඛ ප්‍රත්පාණීන් හනත්පාවතැනසූහෙ.
298. මවුද පියත්පාද බෙනෑයත්පාද අන් නනෑහයද්ධෝද යමබෙඳු හවත් නම, ඒ
ආකත්පාරහයන්ම යමකුන් තුළ හබෙහහෙත් හෙටගනී නම, ඒ ගවහයද්ධෝ
අපහන්ගේ පරම මිතුහරද්ධෝ හවති.
299. හම ගවහයද්ධෝ වනත්පාහි ආහෙත්පාර හදන්හනද්ධෝද බෙල දත්පානය කරන්හනද්ධෝද
වරණය හදන්නත්පාහුද එහසසම සතැප හදන්නත්පාහුද හවති. හම කරුණ දතැන
ඔවුහූ ගවහයද්ධෝ හනත්පාමතැරූහෙ. (යම ආකත්පාරයකින් පසසහගද්ධෝරස වළඳනවිට
කුසගින්න සසංසිහඳස. සවිය වඩය. සිරුරු සම පතැහෙතැපත් හවේ. සිරුහරහි, මනහසහි සුවය ඇතිහවේ.)
300. සිවුමතැලිවූද ආහරද්ධෝහෙ පරිණත්පාහෙ සඞඛක්‍යත්පාත මහෙ සිරුරු ඇත්තත්පාවූද
යහෙපත් ශරීර වරණයක ඇත්තත්පාවූද, සමපත් ඇත්තත්පාවූද, කටයුතු
හනත්පාකටයුතු හදහකහි උත්සත්පාහෙවත්වූද බ්‍රත්පාහෙසමණහයද්ධෝ සිය
දරමයන්හගන් යමතත්පාක හලද්ධෝකහයහි පතැවතැතියත්පාහු නම, ඒ තත්පාක හම
බ්‍රත්පාහෙසමණ ප්‍රජත්පාව සතැපයට පත්වූය.
301. 302. අතිශයන් සසවලේපමත්පාන්ත්‍රවූ පසංච කත්පාම ගුණද, රජවරුන්හන්ගේ
සමපත්තියද හමත්පාහනත්පාවට සතැරහුනු සසස්ත්‍රීන්ද ආජත්පානීය අසුන් හයදූ
හමත්පාහනත්පාවට කරණලද විසිතුරු මතැහුම ඇති වත්පාහෙනද, හකත්පාටසස විසින්
මතැනතැ හබෙදූ නහවසසද, දතැක (පසුව) ඔවුන්හන්ගේ විපරයත්පාසය සිදුවිය.
303. ගව රසංචුවලින් ගතැවසීගත්තහුද, උතුම සසත් රීසමූහෙයත්පාහගන්
යුකතවූද මහෙත්වූ මනුෂක්‍ය හභත්පාගසමපත් පතමින් බ්‍රත්පාහෙසමණහයද්ධෝ
හබෙහහෙවින් හලද්ධෝභ කළහෙ.
304. ඒ නමිති හකත්පාට ඒ බ්‍රත්පාහෙසමණහයද්ධෝ (වක්‍යත්පාජ) හවේද මන්න්ත්‍ර හගත්පාතත්පා ඒ
ඔකකත්පාක රජු හවත එළතැඹියහෙ. යුෂසමතත්පා අනත්පාගතහයහි හබෙත්පාහහෙද්ධෝ
දනදත්පානක්‍ය ඇත්හතක වන්හනහි, යුෂසමත්හුහන්ගේ හබෙත්පාහහෙද්ධෝවූ වසසතුව
දත්පානවිෂහයහි හයත්පාදන්න. යුෂසමත්හුහන්ගේ මහෙත්වූ දනය දත්පාන විෂහයහි
හයත්පාදන්න. (හවේදය හවනසස කර, සුදුසු හලස පතැවති දතැහෙතැමි පතැරණි හවේද
ගත්පාසත්පා ඉවත්හකත්පාට, අයුතු පරිදි හබෙත්පාරු ගත්පාසත්පා සකසත්පා) 305. ඉන්පසු බ්‍රත්පාහෙසමණයන් විසින් කරුණු ගන්වන ලද මහෙත්පාරථිවූ රජ
අශසවහමදයද පුරුෂහමදයද සමමත්පාපත්පාසයද, වත්පාජහපයක්‍යයද
නරන්ගේගලයද යන හම ප්‍රත්පාණීන් නසත්පා කරවන යත්පාගයන් කරවත්පා
බ්‍රත්පාහෙසමණ යන්ට දනය දුන්හන්ය.
306. 307. ගවයන්ද, යහෙන්ද, වසසන්ත්‍රද, හමත්පාහනත්පාවට සරසන ලද
සසස්ත්‍රීන්ද, හමත්පාහනත්පාවට පිළිහයළ කරණලද විසිතුරු පලසස හෙත්පා ආජත්පානීය
අසුන් හයදූ රියද, හමත්පාහනත්පාවට හකත්පාටසස විසින් හබෙදන ලද මනරම
නහවසසද, හනත්පාහයක දත්පානක්‍යහයන් පුරවත්පා බ්‍රත්පාහෙසමණයන්ට වසසතුව
දුන්හන්ය.
308. එහිදී ඒ බ්‍රත්පාහෙසමණහයද්ධෝ දනය ලතැබෙ වසසතු සන්නධිය හහෙවත් වසසතු
හගත්පාඩවලේ එකතු කර තතැබීම රුචිකළත්පාහුය. ආශත්පාවට බෙතැසසසත්පාවූ ඔවුනට
තතෘෂසණත්පාව හබෙහහෙවින් වතැඩුහන්ය. ඔවුහු එහිදී (සතක්‍ය හනත්පාවන හබෙත්පාරු) හවේද මන්න්ත්‍ර හගත්පාතත්පා ඔකකත්පාක රජු හවත නතැවත එළතැඹියහෙ.
309. ජලය හෙත්පා පතෘථිවියද අමුරන් හෙත්පා දන දත්පානක්‍යද යමබෙඳු හවේ නම
මිනසසනට ගවහයද්ධෝද එබෙඳු හවති, ඒ වනත්පාහි ප්‍රත්පාණීනට
ජීවහනද්ධෝපකරණහයකි. යුෂසමතත්පාහන්ගේ හබෙත්පාහහෙද්ධෝවූ වසසතුව යත්පාගහයහි
හයත්පාදව, යුෂසමතත්පාහන්ගේ හබෙත්පාහහෙද්ධෝවූ දනය දන් හදවය කීහෙ.
310. එවිට බ්‍රත්පාහෙසමණයන් විසින් කරුණු ගන්වනලද මහෙත්පාරථි වූ රජ
තවත් හනත්පාහයක සියදහෙසසගණන් ගවයන් යත්පාග සඳහෙත්පා මරත්පා දතැමහමය.
311. කළ පුරත්පා කිරි හදත්පාවන න්හීලනෑවූ එළුවන් බෙඳුවු ගව හදන්නු පයනුදු
අඟනුදු අන්කිසිවකිනුදු අනුන් හනත්පාහපළත්මය. රජ ඔවුන් අහඟන්
හගණ ආයුදහයන් ගසත්පා මතැරීය.
312. එකලේහි හදවිහයද්ධෝද බ්‍ර හෙසමහයද්ධෝද ඉන්ද්‍රයත්පාද අසුර රත්පාකෂසහයද්ධෝද
“යම හහෙහයකින් ගවයත්පා හකහරහි සතැත් හහෙලී (මතැරී) ද එහහෙයන්
අදරමය උපනතැ”ය හෙතැඬූහෙ. (හබෙත්පාහහෙද්ධෝ කළකිරුණු බෙවය)
313. පුරත්පාණහයේ ආශත්පාවයතැ කුසගින්නයතැ ශරීරය දිරීමයතැ යන හරද්ධෝග
තුනක පමණකම වූහෙ, සත්වයන්ට හිසංසත්පා කිරීහම කරමය හහෙසතු හකත්පාට
හගණ ඒ තුන, අටඅනුවකට (98) පතැමිණිහයේය.
314. සත්වයන්ට හිසංසත්පා කිරීම යන යහමක ඇදද, යත්පාගකරන්හනද්ධෝ
යමක හහෙසතු හකත්පාට හගන දරමහයන් පිරිහහෙත්ද ඒ හම පතැරණි
අදරමය තුන් කත්පාය දුශසචරිතයනට ඇතුළත් එකක විය. (ශරීරහයන්
සිදුවන පවකි)
315. යම යත්පාගහයකහි ජනයත්පා හමහසස සත්ව ඝත්පාතන යත්පාජකයකු
දකහන්ද, ගරහෙන්හන්ද, හම පතැරණි ලත්පාමක දරමය හමහසස
නුවණතැත්තන් විසින් ගරහෙන ලදහදහවේ.
316. 317. (එයන් පසු) හමහසස දරමය විකතෘතිවූ කලේහි ශුද්‍ර හයද්ධෝද
කවශක්‍යහයද්ධෝද හබෙහහෙවින් හබෙදුහන්ය. හබෙත්පාහහෙද්ධෝ රත්පාජකීය කෂත්‍රියහයද්ධෝද
හබෙදී ගියහෙ. බිරිඳ විසින් සසවත්පාමි පුරුෂයත්පා හහෙළත්පා දුටුවත්පාය. කෂත්‍රියහයද්ධෝද
බ්‍රත්පාහෙසමණහයද්ධෝද හවනත් හගද්ධෝන්ත්‍රහයද්ධෝද තම ජත්පාති සිරිත් හනත්පාසලකත්පා
කත්පාමයන්හන්ගේ වසඟයට ගිහයේය. (තවදුරටත් හලද්ධෝකහයේ ගුණ
දරමයන්හන්ගේ පිරින්හීම සිදුවීම)
හමහසස වදත්පාළ කලේහි ඒ බ්‍රත්පාහෙසමණ මහෙසලේහු භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසසට
හමහසස සතැළ කළත්පාහුය: “භවත් හගභෞතමයන් වහෙන්ස, යටිකුරු වූවක
උඩුකුරු කරන්හන් හහෙද්ධෝ වසසන්ත්‍ර ලදදක විවතෘත කරන්හන් හහෙද්ධෝ
මසංමුළත්පාවකුට මග කියන්හන් හහෙද්ධෝ “ඇසස ඇත්හතද්ධෝ රූ දකින්නත්පාහුය”ය
අඳුහරහි හතලේ පහෙනක දරන්හනද්ධෝ හහෙද්ධෝ යමහසස නම එහසයන්ම භවත්
හගභෞතමයන් වහෙන්හසස විසින් හනත්පාහයක ක්‍ර මහයන් දරමය ප්‍ර කත්පාශ
කරණ ලදදහදය, හම අපි භවත් හගභෞතමයන් වහෙන්හසසද දරමයද
භිකක්ෂු සඞඝයත්පාද සරණ යමු. භවත් හගභෞතමයන් වහෙන්හසස අප අද
පටන් දිවිහිමිහයන් සරණ ගිය උවසුන් හකත්පාට දරණ හසසකවත්පා.
එකතරත්පා බුදද වචනයක:
“…..ර්මහපණන, ‘වසසත්‍රය පහබෝ හිස පහබෝ ගින ඇවිලගත
කලහි පුදගලපයක විසින් කුර්මක කළයුතුද?’ සසවහාමීන,
වහන්ස, වසසත්‍රය පහබෝ හිස පහබෝ ගින ඇවිලගත කලහි ඒ
වසසත්‍රයර්ම පහබෝ හිසර්ම පහබෝ නද්වීර්ම පිණිස අධිර්මහාත්‍ර
කවැර්මවැතපතන් අධික උතසහාහය කළයුතුය. ර්මහපණන, ගින
ඇවිලගත වසසත්‍රය පහබෝ හිස පහබෝ පනහාසලකහා, ඒ ගවැන
පනහාසිතහා, අවපබබෝද්ධ පනහාකළ චතුර ආරය සතත අවපබබෝද්ධ
කරනු පිණිස අධිර්මහාත්‍ර කවැර්මවැතපතන් අධික උතසහාහය
කළයුතුය….” (පචල සූත්‍රය – ර්මජජ්ඣිර්ම නකහාය)
4. පුෂසපෙ වරගය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > ඛුද දක නකත්පාය > දම මපදපත්පාළි > 4. පුෂසප
වරගය
(44) 1. කවහරක ආත්මභත්පාවය සසංඛක්‍යත්පාත හම පතෘථිවිය ප්‍රතක්‍යකෂ හකත්පාට
දතැන ගන්හන්ද? දිවක්‍යහලද්ධෝකය සහිතව හම මිනසස හලත්පාවත් සතර
අපත්පායත් ප්‍රතක්‍යකෂ හකත්පාට දතැන ගන්හන්ද? කවහරක දකෂ මලේකරුවකු
මලේ හනලන්නත්පාහසස සත්තිසස හබෙද්ධෝධි පත්පාකකක දරමය ප්‍රතක්‍යකෂ
කරන්හන්ද?
(45) 2. සත්වතැදනෑරුම කශකෂ (රහෙතන් වහෙන්හසස හෙතැර අහනක
සරවඥ ශත්පාවකහයද්ධෝ) හතම හම පතෘථිවිය (හමතතැන ආත්මභත්පාවයට
උපමත්පාය) ප්‍රතක්‍යකෂ කිරීහම කටයුත්ත කරන්හන්ය. (කරමින්
පවතින්හන්ය) හදවේහලත්පාව සහිතව හම මිනසසහලත්පාව හෙත්පා
අපත්පායහලද්ධෝකයන් ප්‍රතක්‍යකෂ කරන්හන්ය. කශකෂ හතම (භත්පාවනත්පාහවේ
නයුතු හහෙහතම) දකෂ මලේකරුවකු මලේ හනලන්නත්පාක හමන් සත්තිසස
හබෙත්පාපතැකිදහෙම පසක කරන්හන් ය.
(46) 3. මහෙණ හතහම හම ශරීරය හපණ පිඬක වතැන යතැය දතැන, හම
කය මිරිඟුවක බෙඳු යතැයද දතැන ගන්හන්, මත්පාරයත්පාහන්ගේ ප්‍රපුෂසපකයන්
(කන්ත්‍රභුමක වතෘත්තය - කත්පාම හලද්ධෝක, රූප බ්‍රහෙසම හලද්ධෝක, අරූප බ්‍රහෙසම
හලද්ධෝක) ආරයක්‍ය මත්පාරගහයන් විනත්පාශ කර මතෘතත්‍යුමත්පාරයත්පාට අවිෂය වූ
අමතෘත මහෙත්පා නරවත්පාණයට පතැමිහණන්හන්ය.
(47) 4. මලේ කඩන්හනකු හමන් පසංච කත්පාම මලේ හසත්පායන, විවිද
කත්පාමගුණයන්න්හී ඇලුණු සිතතැති සත්ත්වයත්පා, නදන ගමවතැසියන් මුහුද
කරත්පා හගන යන ගතැඹුරු මහෙත්පා වතුරක හමන්, මතෘතත්‍යුමත්පාර (හමතතැන
මරණයට උපමත්පාය) හතම අපත්පාය සසංඛක්‍යත්පාත මුහුදට හගන යය.
(48) 5. මලේ හනලන්නකු හමන් පසස කම ගුණ නතැමතැති මලේ හසත්පායන, විවිද කත්පාමගුණයන්හි ඇලුනු සිතතැති, කත්පාමයන්හි සනෑන්හීමට
හනත්පාපතැමිණියත්පාවූම සත්ත්වයත්පා මරයත්පා හතහම සිය වශයට පමුණුවය.
(වසඟහයේ පවත්වය)
(49) 6. යම හසස බෙමහරක මලද පතැහෙතැයද ගන්දයද හනත්පානසමින්
මලේරස (පතැණි) පමණක හගන නතැගී හයේද, එපරිදහදන්ම මුනවරයත්පා
හතහම ගහමහි හෙතැසිහරන්හන්ය.
(50) 7. හමරමත්පාහන්ගේ පහරත්පාසස බෙසස (අනුන්හන්ගේ බෙතැණුම අපහෙත්පාස) හමහනහි හනත්පාකරන්හන්ය (හනත්පාකටයුතුය). හමරමත්පා කළ හනත්පාකළ
දුසිරි සුසිරි හනත්පාබෙලන්හන්ය. තමත්පා කළ දුසිරිද හනත්පාකළ සුසිරිද
බෙලන්හන්ය (අනුන්හන්ගේ වතැඩ හනත්පාබෙලත්පා තමත්පාහන්ගේ වතැඩ, පින්, පවේ බෙතැලිය
යුතු).
(51) 8. සිත්කලුවූ, මනත්පා පතැහෙතැසටහෙන් ඇති, සුවඳ නතැති මලේ යමහසසද, එහසසම නවතැරදිව හදසන ලද ත්‍රිපිටක බුදදවචනය හනත්පාකරන්නහුට
(ඇසීම, ඉගතැනීම, දතැරීම, පිළිපතැදීම හනත්පාකරන්නහුට) නෂසඵලහවේ.
(52) 9. සිත්කලුවූ මනත්පා පතැහෙතැති සුවඳතැති මල යමහසසද, එහසසම මනත්පා
හකත්පාට හදසන ලද ත්‍රිපිටක බුදදවචනය, එය කරන්නහුට සඵල හවේ.
(53) 10. දකෂ මත්පාලත්පාකත්පාරහයක මලේ රැහසකින් යමහසස හබෙත්පාහහෙද්ධෝ
මලේදම කරන්හන්ද, එහසසම උපන් සත්ත්වයත්පා විසින් හබෙත්පාහහෙද්ධෝ කුසලේ
කටයුතු.
(54) 11. මලේසුවඳ උඩු සුළඟට හනත්පාහයය. සඳුන් තුවරලත්පා සීනදද
හබෙද්ධෝලිදද සුවඳද උඩු සුළඟට හනත්පාහයය. බුදදත්පාදි සත්පුරුෂයන්හන්ගේ
සිලේ ආදි ගුණසුවඳ උඩු සුළඟට හයය. සත්පුරුෂයත්පා ගුණසුවඳින් සියලු
දිගුන් පතැතිරැ හෙමය.
(55) 12. සඳුන් තුවරලත්පා මත්පාහනලේ දනෑසමන් යන හමකී සුවඳ දනෑ
අතුහරහි බුදදත්පාදීන්හන්ගේ සිලේ සුවඳම උතුමය.
(56) 13. තුවරලත්පා සඳුන් පිළිබෙඳ යම සුවහඳක හවේද, ඒ හම සුවඳ
සසවලේපමත්පාන්ත්‍ර එහකකි. සිලේවතුන්හන්ගේ යම උතුම ගුණසුවහඳක හවේද, එය
හදවියන් මිනසුන් අතුහරහිද හෙමය.
(57) 14. පිරිපුන් සිලේ ඇති, සිහිහයන් යුතු වත්පාසය කිරීම ඇති, මනත්පා
හකත්පාට චතුර ආරය සතක්‍ය දතැන සියලු හකහලසුන්හගන් මිදුනු ඔවුන්
ගිය මඟ මත්පාරයත්පා හතහම හනත්පාදනී.
(58) 15. මහෙත්පා මත්පාරගහයේ බෙහෙත්පා ලන ලද කසල හගත්පාහඩක සුවඳතැති
සිත්කලු පියුහමක යමහසස හෙටගතැහන්ද,
(59) 16. එහසසම, කුණුහගත්පාඩක බෙඳුවූ නුවණ නතැති පතෘතන්ගේජන
හලද්ධෝවතැසසසත්පා හකහරහි උපන්, සරවඥ සමක්‍යකසමබුදදයන්හන්ගේ ශත්පාවක
(හමතතැන රහෙතන්වහෙන්හසස සඳහෙන් ) හතම ප්‍රඥත්පාහයන් හසසසසන් ඉකම
බෙබෙලය….
අපර්ශබෝක අධිරහාජයහා:
අහශද්ධෝක අධිරත්පාජයත්පා ඉන්දියත්පාහවේ වත්පාසය කළ රහජකි. 3 වන හමභෞරය
අධිරත්පාජයත්පා වූ හම රජු විසින් බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසස ගතැන හතත්පාරතුරු
සඳහෙන් හකත්පාට කුලුනු (Pillars of Ashoka) පිහිටවත්පා ඇත. එම
කුලුනු වල සියලු විසසතර චත්පායත්පාරූප සහෙ වීඩිහයද්ධෝ දරශන සහිතව ඔබෙට
අන්තරජත්පාලහයන් නවහසස සිට නතැරඹිය හෙතැකිය. හම කුලුනු ඉන්දියත්පානු
කලත්පාපය තුළ විවිද ප්‍රහදශ වල පිහිටත්පා ඇත.
King Ashoka, popularly known as Ashoka the Great, was the third Mauryan Emperor of Magadha in the Indian subcontinent during c. 268 to 232 BCE.
අහශද්ධෝක අධිරත්පාජයත්පා චන්ද්‍රගුපත හමභෞරය රජතුමත්පාහන්ගේ මුණුබුහරකි. පසු
කහලක හමභෞරය අධිරත්පාජක්‍ය බෙවට පත්වූහයේ මගද අධිරත්පාජක්‍යයය.
හම කුලුනු සියලේල පිහිටත්පා ඇත්හත් අතීතහයේ හබෙභෞදද විහෙත්පාරසසසත්පාන
තිබුණු තතැන්වලය. ප්‍රදත්පාන කුලුනු ඉන්දියත්පාහවේ උත්තර ප්‍රහදෂස
ප්‍රත්පාන්තහයේත්, බිහෙත්පාර ප්‍රත්පාන්තහයේත්, හෙරයත්පානත්පා ප්‍රත්පාන්තහයේත්, මදක්‍ය ප්‍රහදෂස
ප්‍රත්පාන්තහයේත් පිහිටවත්පා ඇත.
King Ashoka was the third emperor of the Mauryan
dynasty, grandson of its founder Chandragupta and son
of the second emperor, Bindusara. Upon Bindusara's
death, Ashoka and his brothers engaged in a war of
succession, and Ashoka emerged victorious after several years of conflict.
කත්පාලිසංගය යටත් කිරීම සඳහෙත්පා කරනු ලතැබූ යුදදය පිළිබෙඳ අහශද්ධෝක
අධිරත්පාජයත්පාහන්ගේම වචන වලින් හමහසසය: “රහාජහාභිපෂසකපයන් 8 වන
අවුරුදපදදී කහාලපංග රට යටත කරන ලදී. මිනසුන් එකලකෂ
පෙනසසදහසකට උන්හිටි තවැන් අහිමි විය, ලකෂයක මිනසුන් ර්මරහා දර්මන
ලදී, සහ තවත පබහාපහබෝ ප්‍රර්මහාණයක විනහාර්ශවිය….”
එම අහශද්ධෝක අධිරත්පාජයත්පා විසින් පිහිටවන ලද කුලුනු පිළිබෙඳ සුළු
හතත්පාරතුරු කිහිපයක ඔබෙහන්ගේ දතැනගතැනීමට හමහි සටහෙන් කරන්හනමු.
වතැඩි විසසතර අවශක්‍ය අය අන්තරජත්පාලහයන් කුලුනු පිළිබෙඳ විසසතර
දතැනගත යුතුය.
අහශද්ධෝක අධිරත්පාජයත්පා ක්‍රිසසතු ම්පූරව 3 වන සියවහසස පමණ කත්පාලහයේ
(ක්‍රිසසතුසස වහෙන්හසස උපදින්නට හපර කත්පාලහයේ) සිටි අහයකි. එනම
බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසසහන්ගේ පරිනරවත්පාණහයන් ශත වරෂ 3 කට පමණ
පසු. (එනම වසර 300)
1) දිලේලි හටත්පාප්‍රත්පා අහශද්ධෝක කුලුන. (Topra Ashokan Pillar) ඉන්දියත්පාහවේ දිලේලිහයේ පිහිටත්පා ඇති කුලුනකි. යමුනත්පා නගරහයේ සිට
බෙටහිරට කිහලද්ධෝමීටර 14 ක සහෙ රත්පාදවුර සිට කිහලද්ධෝමීටර 14 ක දුරින්ද
පිහිටත්පා ඇත, චන්දිගත්පා සිට දුර කිහලද්ධෝමීටර 90 කි.
2) දිලේලිහයේ හවනත් අහශද්ධෝක හසලේ ලිපි. (Ashokan Edicts in Delhi)
දිලේලිහයේ හබෙත්පාහහෙද්ධෝ අහශද්ධෝක හසලේලිපි පිහිටත්පා ඇත. බෙහෙම්පූර හසලේ ලිපිය
එයන් එකකි. හමය ශ්‍රී නවත්පාසම්පූරිහයේ බෙහෙම්පූර ගමමත්පානයට
ආසන්නහයන් දකුණු දිලේලිහයේ පිහිටත්පා ඇත. හමය බ්‍රත්පාහෙසමී අකෂර
වලින් ලියත්පා ඇති ශිලත්පා හලේඛනයකි. බෙහෙම්පූර හසලේ ලිපිහයේ දතැකහවන
එක වත්පාකක්‍යයක හමහසසය: “පදවියන්ට ප්‍රියවූ ර්මහ රජජ්ජුරුවන් වහන්පසස
පර්මපසස කියය: ර්මර්ම ගිහි උපෙහාසකපයක බවට පෙතද්වී අවුරුදු පදකක
ගතද්වී ඇත....” තවද දිලේලි මීරූට අහශද්ධෝක කුලුනද (Delhi-Meerut pillar) දිලේලිහයේ පිහිටත්පා ඇත.
3) සන්කිසසස කුලුන. (Sankisa Ashokan Pillar)
සන්කිසසස උත්තර ප්‍රහදශස ප්‍රත්පාන්තහයේ, ෆත්පාරුකකත්පාබෙත්පාද දිසසත්‍රිකකහයේ
පිහිටත්පා ඇත. සන්කිසසස හහෙවත් සසංකසසසපුර කන්ම්පූර
ගුවන්හතත්පාටුහපත්පාහලේ සිට කිහලද්ධෝමීටර 250 ක දුරින් පිහිටත්පා ඇත. හමහිද
අහශද්ධෝක කුලුනු දකනට ඇත. හමහි සසවරග හලද්ධෝකහයේ සිට
බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසස පතෘථිවියට වඩිනත්පා විට දකුණු කකුල මුලින්ම
හපත්පාහළත්පාහවේ සසපරශවුන සසසත්පානහයේ අතීතහයේ ම්පූජනීය වසසතුවක ඉදිකර
ඇත. එය දතැනුදු දකනට තිහබ්. අහශද්ධෝක අධිරත්පාජයත්පා විසින් හමහි
බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසසහන්ගේ සසවරගහයේ සිට පතැමිණීම උහදසත්පා
කචතක්‍යකද ඉදිකරන ලද අතර, එය දතැනුත් දකනට තිහබ්.
4) සත්පාසංචි. (Sanchi, Madhya Pradesh Ashokan Pillar) ඉන්දියත්පාහවේ මදක්‍ය ප්‍රහදශස ප්‍රත්පාන්තහයේ සත්පාසංචි නගරය පිහිටත්පා ඇත. හමහි
ඇති සුවිහශසෂ කචතක්‍ය අහශද්ධෝක අධිරත්පාජයත්පා විසින් ඉදිකරන ලදී. හමය
දතැනුත් ඔබෙට දකින්නට හෙතැකිය. සත්පාසංචි වල කචතක්‍ය 102 ක ඇති අතර
ඒවත්පායන් හදකක සත්පාරිපුත්ත මහෙ රහෙතන් වහෙන්හසසහන්ගේත් මහෙත්පා
හමත්පාන්ගේගලේලත්පාන මහෙ රහෙතන් වහෙන්හසසහන්ගේත් දත්පාතූන් වහෙන්හසසලත්පා
නදන් කර තතැනූ ඒවත්පාය. සත්පාසංචි වලද අහශද්ධෝක කුලුනක ඇත. සත්පාසංචි
අහශද්ධෝක කුලුහන් (Sanchi Ashokan Pillar) වත්පාකක්‍ය කිහිපයක
හමහසසය: “….හිකක්ෂුන් වහන්පසසලහාට සහ භිකක්ෂුනීන් වහන්පසසලහාට
ර්මහාරගය නවවැරදිව පදර්ශනහා කර ඇත. යම් තහාක ර්මහාපගේ දරු මුණුබුරන්
ආඥහාව දරයද, යම් තහාක සූරයයහා සහ චන්න්ද්‍රයහා පෙවතියද, බුදද්ධ
ර්ශහාසනපයේ පභේද ඇති කරන්නහාවූ භිකක්ෂූන් සහ භිකක්ෂුනීන් සුදු වරණ
ඇදුම් අන්දවහා ර්ශහාසනපයන් බවැහවැර කළ යුතුය. කුර්මක ර්මහාපගේ
කවැර්මවැතත වන්පන්ද? සපංඝයහා සර්මගිව පබහාපහබෝ කහාලයක පෙවතීවහා
යන්නය...” හමම අහශද්ධෝක කුලුහන් උස අඩි 42 කි. තවද සත්පාසංචිවල
බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසස විසින් හදශනත්පා කරන ලද විවිද ජත්පාතක කතත්පාද, බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසස විසින් කරන ලද විවිද ඍධි ප්‍රත්පාතිහෙත්පාරය
හපන්වීමද, බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසස හවත මත්පාර දිවක්‍ය පුන්ත්‍රයත්පාහන්ගේ දුවලත්පා
වන දිවක්‍යත්පාසංගනත්පාවන්හන්ගේ පතැමිණීමද, සරවඥයන් වහෙන්හසසහන්ගේ දත්පාතූන්
සඳහෙත්පා රජවරු යුදද කිරීමට සූදත්පානම වීමද, රජවරුන් විසින් කුසිනත්පාරත්පා
නගරය (Kushinagar) හෙමුදත්පා හසබෙළුන් සමඟ වටකිරීමද කතැටයම
කපත්පා කතැටයම මගින් දකවත්පා ඇත. තවද සත්පාසංචිවල හබෙත්පාහහෙද්ධෝ හබෙභෞදද
විහෙත්පාරසසසත්පාන වල නටබුන්ද දකින්නට ඇත.
5) අලහෙබෙත්පාද කුලුන. (Allahabad Pillar)
ඉන්දියත්පාහවේ උත්තර ප්‍රහදශස ප්‍රත්පාන්තහයේ ප්‍රයත්පාගරත්පාජේ වල (Prayagraj) හමය පිහිටත්පා ඇත. අලහෙබෙත්පාද අහශද්ධෝක කුලුන අඩි 35 ක උස කුලුනකි.
ක්‍රිසසතු ම්පූරව 3 වන සියවහසස ඉදිකරන ලදදකි.
6) සත්පාරත්පානත්පාත්. (Sarnath, Rishipattana)
සත්පාරත්පානත්පාත් හහෙවත් ඍකපතනය පිහිටත්පා ඇත්හත් උත්තර ප්‍රහදශස
ප්‍රත්පාන්තහයේ වත්පාරණත්පාසි දිසසත්‍රිකකහයේය. හගභෞතම බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසස
විසින් පසංච තත්පාපසවරුන්ට ප්‍රසම දරම හදශනත්පාව කහළස හමහිදීය. දීඝ
නකත්පාහයේ මහෙත්පා පරිනරවත්පාණ සූන්ත්‍රයට අනුව සරවඥයන් වහෙන්හසස විසින්
සත්පාරත්පානත්පාත් සහෙ ලුමබිණිය, බුදදගයත්පාව, කුසිනත්පාරත්පාව, යන සසසත්පාන 4
හබෙභෞදද ශදදත්පාවන්තහයක විසින් වන්දනත්පා කළයුතු සසසත්පාන 4 ක යතැය
හදශනත්පා කර තිහබ්. සත්පාරත්පානත්පාත් යන නම සනෑදී ඇත්හත් හබෙද්ධෝධිසත්වයන්
වහෙන්හසස මුව රහජකව සිටි කත්පාලහයේ රහජකු විසින් මුව රජත්පා සහෙ
පිරිවරට උදක්‍යත්පානයක කරවූ නසය. ඍකපතනය (Rishipattana) යන
නම එම ප්‍රහදශයට සනෑදී ඇත්හත් ඍකවරුන් නසත්පාය.
සත්පාරත්පානත්පාත්වල අහශද්ධෝක අධිරත්පාජයත්පාහන්ගේ කත්පාලයටත් හපර නරමත්පාණය
කරන ලද දරමරත්පාජික සනෑය (Dharmarajika Stupa) නම කචතක්‍ය
ඇත. අහශද්ධෝක අධිරත්පාජයත්පා විසින් සත්පාරත්පානත්පාත් වල කුලුනක ඉදිකරන ලදී.
එම කුලුන 12 වන සියවහසස විනත්පාශ කරන ලද නමුත් තවමත් අහශද්ධෝක
කුලුහන් (Sarnath Ashoka Pillar) හකත්පාටසස ඉතිරිව පවතී. තවද
බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසස විසින් ප්‍රසම දරම හදශනත්පාව කරමින් වත්පාඩිවී
සිටි සසසත්පානහයේ දහමක කචතක්‍ය ඉදිකර ඇත. දහමක කචතක්‍ය
(Dhamek Stupa) හලද්ධෝකහයේ පළමු කචතක්‍ය 8 න් එකකි.
බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසසහන්ගේ පරිනරවත්පාණයට පසුව ඉදිකරන ලදදකි.
වරතමත්පානහයේ දකනට ඇති දහමක කචතක්‍ය ගුපත අධිරත්පාජක්‍යහයේ
රජවරුන් විසින් 5 වන සියවහසස ඉදිකරන ලදදකි. තවද බුදුරජත්පාණන්
වහෙන්හසස ගයත්පාහවේ සිට සත්පාරත්පානත්පාත් හදසට වඩින විට පසංච තත්පාපසවරුන්
හෙමුවූ සසසත්පානහයේද හචභෞකන්ද නම කචතක්‍යයක (Chaukhandi
Stupa) හගත්පාඩ නසංවත්පා ඇත.
හගද්ධෝරන්හී හමත්පාහහෙත්පාමඩහන්ගේ (Muhammad of Ghor) හසහනවිහයක වූ
අයහබෙක (Qutbuddin Aibek) විසින් සත්පාරත්පානත්පාත් විනත්පාශ කරන ලදහද
1194 වරෂහයේදීය. හගද්ධෝරන්හී හමත්පාහහෙත්පාමඩ ඝසසන (වරතමත්පානහයේ
ඇෆසගනසසතත්පානය) වල රජුය. පරසියන් ඉතිහෙත්පාසඥහයක වන හෙසන්
නසත්පාමිහන්ගේ (Historian Hasan Nizami) වචනවලින් හකත්පාටසක
හමහසසය: “1000 ක පෙර්මණ පෙන්සල විනහාර්ශකර දවැමුපවමි.
විහහාරසසසහානවල පෙදනම් ර්මත මුසසලම් පෙලල ඉදිකපළමු. රහායවරුන්
සහ හින්දහි ප්‍රද්ධහානීන් ගුරිදවරුන්ට පෙකෂපෙහාතීතවය දවැකද්වීර්මට
ඉදිරියට පෙවැමිණිපයේය…” වික්‍රමශීලත්පාව 1193 දීත්, ඔදන්තිපුර
1197 දීත්, නත්පාලන්දත්පාව 1200 දීත් සමම්පූරණහයන් විනත්පාශකර දමන ලදී.
7) විශත්පාලත්පා අහශද්ධෝක කුලුන. (Vaishali Ashoka Pillar) විශත්පාලත්පා නුවර (Vaishali) ඉන්දියත්පාහවේ බිහෙත්පාර ප්‍රත්පාන්තහයේ පිහිටත්පා ඇත.
හමය අතීතහයේ වජේජීන්හන්ගේ අගනගරය විය. විශත්පාලත්පා නුවර විවිද
කචතක්‍ය පිහිටත්පා ඇත. විශත්පාලත්පා නුවර අහශද්ධෝක අධිරත්පාජයත්පා විසින්
පිහිටවන ලද කුලුනක ඇත. විශත්පාලත්පා නුවර බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසස
හබෙත්පාහහෙද්ධෝ වත්පාසය කළ සසසත්පානහයේ කූටත්පාගත්පාර ශත්පාලත්පා විහෙත්පාරය
(Kutagarasala Vihara) පිහිටත්පා ඇත. අදද එය ඔබෙට නතැරඹිය හෙතැක.
කූටත්පාගත්පාර ශත්පාලත්පා විහෙත්පාරහයේද අහශද්ධෝක අධිරත්පාජයත්පා විසින් කරවන ලද
තවත් කශලමය අහශද්ධෝක කුලුනක ඇත.
8) රත්පාමම්පූරව ශීරෂ සහෙ හසලේ ලිපි. (Rampurva capitals)
රත්පාමම්පූරව ප්‍රහදශය ඉන්දියත්පාහවේ බිහෙත්පාර ප්‍රත්පාන්තහයේ හන්පත්පාල හදශ
සීමත්පාවට අතිශයන්ම ආසන්නහයන් පිහිටත්පා ඇත. හමහි අහශද්ධෝක
අධිරත්පාජයත්පාහන්ගේ කුලුනු සහෙ හසලේ ලිපි පිහිටත්පා ඇත.
9) ලවුරියත්පා අහශද්ධෝක කුලුන. (Lauriya Ashok Pillar) ලවුරියත්පා නවන්දග්‍රත්පා (Lauriya Navandgarh) උතුරු ඉන්දියත්පාහවේ බිහෙත්පාර
ප්‍රත්පාන්තහයේ නගරයකි. හමහි අහශද්ධෝක රජතුමත්පාහන්ගේ කුලුනක පිහිටත්පා ඇත.
හමම අහශද්ධෝක කුලුහන් උස අඩි 32 කි. තවද හමහි කචතක්‍ය 15 ක
පිහිටත්පා ඇත. නවන්දග්‍රත්පා ප්‍රදත්පාන කචතක්‍ය ක්‍රිසසතුසස වහෙන්හසස උපදින්නට
හපර (ක්‍රිපු) 3 වන සියවහසස ඉදිකරන ලදදකි. ලවුරියත්පා නවන්දග්‍රත්පා වල
හමභෞරය අධිරත්පාජහයේ හබෙද්ධෝහහෙද්ධෝ නටබුන්ද දකනට ඇත.
10) නගත්පාලි සත්පාගර කුලුන. (Nigali Sagar Pillar) අහශද්ධෝක අධිරත්පාජයත්පා විසින් කරවනු ලතැබූ හමය පිහිටත්පා ඇත්හත්
හන්පත්පාලහයේ නගත්පාලිහෙවත්පා ප්‍රහදශහයේය. ලුමබිණිහයේ සිට කිහලද්ධෝමීටර 20
ක දුරකින. තවුලිහෙවත්පා සිට කිහලද්ධෝමීටර 7 ක දුරකින. තවද හමහි
අහශද්ධෝක රජු විසින් පිහිටවනු ලතැබූ හසලේ ලිපිහයේ හමහසසද සඳහෙන්හවේ:
“….ප්‍රියදරර්ශන ර්මහ රජජ්ජුරුවන් වහන්පසස විසින් රහාජහාභිපෂසකපයන්
14 වන වරෂපයේ පකබෝණහාගර්මන සරවඥයන් වහන්පසසපගේ සසස්තූපෙය
පදවන වරටත විර්ශහාලකර සකසන ලදී. තවද රහාජහාභිපර්ශසකපයන් 20
වන වරෂපයේ තර්මහා පපෙපෞදගලකවර්ම පෙවැමිණ පගපෞරවහාදර පුද කර ගල
කණුවක පිහිටවන ලදී….”
11) ලුමබිණි කුලුන. (Lumbini Ashok Pillar)
හම අහශද්ධෝක අධිරත්පාජයත්පා විසින් පිහිටවන ලද තවත් එක කුලුනකි.
හන්පත්පාලහයේ රූපන්හදහි දිසසත්‍රිකකහයේ පිහිටත්පා ඇත. හම සිදදත්පාරස
හගභෞතම බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසසහන්ගේ උත්පත්ති සසසත්පානයය. අහශද්ධෝක
අධිරත්පාජයත්පා විසින් ක්‍රිසසතුසස වහෙන්හසස උපදින්නට ශත වරෂ 3 කට හපර, සහෙ බුදද පරිනරවත්පාණහයන් ශත වරෂ 3 කට පමණ පසුව පිහිටවන
ලද එම කුලුහන් දකවත්පා ඇති විසසතර හකත්පාටසක හමහසසය: “….
රහාජහාභිපෂසකපයන් 20 වන වරෂපයේ, පදවියන්ට ප්‍රිය ප්‍රියදරර්ශනවැ
ර්මහරජජ්ජුරුවන් වහන්පසස තර්මහාර්ම පර්මහි පෙවැමිණිපයේය. පර්මර්ම සසසහානය
වන්දනහා කපළසය. කුර්මක නසහාදයත පර්මර්ම සසසහානය ර්ශහාකතමුන
බුදුරජහාණන් වහන්පසස ඉපෙදුනු සසසහානයය. අර්ශසවපයක උසුලහා සිටින
ගලකද, ගල කණුවකද කරවන ලදී. ලුම්ම්බිණි ගම්ර්මහානය අය බදපදන්
නදහසස කරන ලදී….” අහශද්ධෝක රජු විසින් කරවන ලද හමම කුලුන
අදත් එම සසසත්පානහයේ දකනට ඇත. තවද ලුමබිණිහයේ හබෙද්ධෝහහෙද්ධෝ හබෙභෞදද
නටබුන් දකනට ඇත. ලුමබිණිය හලද්ධෝක උරුමයක හලස 1997 දී
යුහනසසහකද්ධෝව විසින් ප්‍රකත්පාශයට පත් කරන ලදී.
12) අයකහනද්ධෝම හසලේ ලිපිය (Ai-Khanoum Khalsi Edict of Ashoka)
කලසි හසලේ ලිපිය හලස හෙතැදින්හවන හමම අහශද්ධෝක රජුහන්ගේ හසලේ
ලිපිය අතීත බෙතැකක්ට්‍රියත්පාහවේ අගනුවරවූ අයකහනද්ධෝමහයේ පිහිටත්පා තිබුණි.
එනම වරතමත්පාන ඇෆසඝනසසතත්පානහයේ තකත්පාර පළත්පාතය. කලසි හසලේ ලිපි
කිහිපයක ඇති අතර එවත්පාහයේ දතැකහවන වත්පාකක්‍ය කිහිපයක හමහසසය:
“….දවැන් පදවියන්ට ප්‍රිය ර්මහ රජජ්ජුරුවන් වහන්පසස ද්ධරර්මපයන් ජය
ගවැනීර්ම වඩහාතර්ම සුදුසුර්ම ජයගවැනීර්ම යවැය සිතය. සහ පම් ද්ධරර්මපයන්
ජයගවැනීපම් ක්‍රියහාවලය පර්මහිදී දිනන ලදී. පදර්ශ සීර්මහාවන් වලත, තවද
පර්මතවැන් සිට ලීග 600 ක එපිටින් ඇන්ටිඕචසස රජජ්ජුරුවන්පගේ
රහාජතපයේත, සහ එයනුත එපිට රජවරු 4 පදනහා වන පටහාලමි,
ඇන්ටිගනසස, ර්මහාගසස, ඇපලකසවැන්ඩර යන රජවරුන්පගේ රහාජතයන්
වලත, ඒවහාපගේර්ම දකුණින් පචබෝලයන්, පෙහාණඩතයන්, සහ ත්‍රහාර්මපෙරණිය
දකවහා….”
හමම හසලේ ලිපිහයේ එම කත්පාලහයේ සිටි රජවරු 5 හදහනකහන්ගේ නම
ඇතුළත් හවේ. එනම: King Antiochus, King Ptolemy, King
Antigonus, King Magas, King Alexander.
තවද හමම හසලේ ලිපිහයේ රත්පාජ වසංශ හදකක පිළිබෙද හතත්පාරතුරු ඇතුළත්
හවේ. එනම: Chola dynasty, Pandya dynasty.
තවද පර්මර්ම පසල ලපිපයේ ශ්‍රී ලපංකහාව පිළිබද පතහාරතුරු ඇතුළත පව.
එනම්: Tamraparni (Sri Lanka)
13) කන්දහෙත්පාර හසලේ ලිපිය. (Kandahar Bilingual Rock) කන්දහෙත්පාර හසලේ ලිපිය ඇෆසඝනසසතත්පානහයේ කන්දහෙත්පාර ප්‍රහදශහයේ පිහිටත්පා
ඇත. හම හසලේ ලිපිය ග්‍රීක භත්පාෂත්පාහවන් සහෙ ඇරහමයක භත්පාෂත්පාහවන්
යන භත්පාෂත්පා හදහකන්ම ලියත්පා ඇත. හමයද අහශද්ධෝක අධිරත්පාජයත්පාහන්ගේ තවත්
එක වතැදගත් හසලේ ලිපියකි. හමය අහශද්ධෝක රජුහන්ගේ රත්පාජත්පාභිහෂසකහයන්
10 වන වරෂහයේ ලියන ලදදකි. (Kandahar Edict of Ashoka)
හම දකවත්පා ඇත්හත් කිහිපයක පමණි. හමවත්පාට අමතරව ලවුරියත්පා
අරරත්පාජේ අහශද්ධෝක කුලුන (Lauriya Araraj Pillar of Ashoka) වතැන කුලුනු සහෙ තවත් හසලේ ලිපි ආදිය ඉන්දියත්පාහවේ, පකිසසතත්පානහයේ,
ඇෆසගනසසතත්පානහයේ, බෙසංන්ගේලත්පාහදශහයේ සහෙ හන්පත්පාලහයේ ඇත. (Edicts of Ashoka) සමම්පූරණ ගණන 45 කි.
තවද අහශද්ධෝක අධිරත්පාජයත්පාහන්ගේ හසලේ ලිපිවලින් හතද්ධෝරත්පාගත් හකත්පාටසස
කිහිපයක ඔබෙහන්ගේ දතැනගතැනීම සඳහෙත්පා හමතන අප විසින් සඳහෙන්
කරන්හනමු.
1) Beloved-of-the-Gods, King….
1) ….හදවියන්ට ආදරණීය, ප්‍රියදරශී මහෙ රජේජුරුවන් වහෙන්හසස විසින්
හම දරම ආඥත්පාව පිහිටවන ලදී: හමහි මත්පාහන්ගේ රත්පාජක්‍යහයේ කිසිදු සහතකු
මරත්පා හනත්පාදතැමිය යුතුය. තවද යත්පාග පිණිස බිලි හනත්පාදිය යුතුය. තවද
එබෙඳු ආකත්පාරහයේ උත්සවද හනත්පාපතැවතැත්විය යුතුය. කුමක නසත්පාදයත්
හදවියන්ට ආදරණීය ප්‍රියදරශී මහෙ රජේජුරුවන් වහෙන්හසස අනුමත
කරන යම යම හවනත් උත්සව තිබුණත් එබෙඳු උත්සව වලට විරුදද
බෙතැවින. අතීතහයේදී හදවියන්ට ආදරණීය ප්‍රියදරශී මහෙ රජේජුරුවන්
වහෙන්හසසහන්ගේ මුළුතතැන්හගයදී ලකෂ ගණන් සතුන් මත්පාසංශ වක්‍යසංජන
සනෑදීම සඳහෙත්පා මරත්පා දමන ලදී. නමුත් දතැන් හම ආඥත්පාව ලියන
අවසසසත්පාහවේදී සත්වයන් තුන් හදහනක එනම හමත්පාණරුන් හදහදහනක
සහෙ එක මුහවක පමණක මරත්පා දමති. තවද මුවත්පා සතැමවිටම මරත්පා
හනත්පාදමති. අනත්පාගතහයේදී හම සතුන් තුන් හදනත්පාත් මරත්පා හනත්පාදතැහමති….
2) Everywhere, within Beloved-of-the-Gods….
2) ….හදවියන්ට ආදරණීය, ප්‍රියදරශී මහෙ රජේජුරුවන් වහෙන්හසසහන්ගේ
රත්පාජදත්පානහයේ සනෑම තතැනකම සහෙ හදශ සීමත්පාහවන් එපිට මිනසුන් අතර, එනම හචද්ධෝල, පත්පාණේඩක්‍ය, සතියපුන්ත්‍ර, හකරළපුන්ත්‍ර, සහෙ දුර ඈත
න්ත්‍රත්පාමපරණි (Sri Lanka) දකවත්පා සහෙ ග්‍රීක රජ ඇන්ටිඕචසසහන්ගේ ආඥත්පා
බෙල ප්‍රහදශය තුළත්, එම රජුහන්ගේ රත්පාජක්‍ය වටත්පා පිහිටි රත්පාජදත්පානවල
රජවරුත් යන හම සනෑම තතැනකම හදවියන්ට ආදරණීය, ප්‍රියදරශී මහෙ
රජේජුරුවන් වහෙන්හසස ආකත්පාර හදකක හසභෞඛක්‍ය ප්‍රතිපත්පාදන සකසත්පා ඇත.
එනම මිනසුන්ට කවදක්‍ය පහෙසුකම සතැලසීම සහෙ සත්තු හෙට කවදක්‍ය
පහෙසුකම සතැලසීමය. යම තතැනක මිනසුන් හෙට හහෙද්ධෝ සතුන් හෙට අවශක්‍ය
ඖෂධීය ශත්පාක හෙට හනත්පාගනත්ද, මත්පා විසින් ඒවත්පා ආනයනය කර වගත්පා
කරවන ලදී. යම තතැනක ඖෂධීය මුලේ හහෙද්ධෝ හගඩි නතැතිද, මත්පා විසින්
ඒවත්පා ආනයනය කර වගත්පා කරවන ලදී. මිනසුන්හන්ගේ සහෙ සතුන්හන්ගේ
ප්‍රහයද්ධෝජනය සඳහෙත්පා මත්පාරග වල පතැත්තකින් මත්පා විසින් ජල ලිසං සසසත්පාපනය
සහෙ ගසස සිටවීම කරවන ලදී….
3) Beloved-of-the-Gods….
3) හදවියන්ට ආදරණීය, දකින්නට ප්‍රිය මහෙ රජේජුරුවන් වහෙන්හසස
හමහසස ප්‍රකත්පාශ කරය: මත්පාහන්ගේ රත්පාජත්පාභිහෂසකහයන් 12 වන වරෂහයේ
හමහසස ආඥත්පා කරන ලදී. මත්පාහන්ගේ අධිරත්පාජක්‍යහයේ සනෑම තතැනකම
යුකතවරු, රජේජුකවරු, සහෙ ප්‍රත්පාහදශිකවරු සනෑම වරෂ 5 කට වරකම
දරම උපහදසස දීම සඳහෙත්පා සහෙ හවනත් කටයුතු සඳහෙත්පා පරීකෂණ
චත්පාරිකත්පා කළ යුතුය. මවට සහෙ පියත්පාට ගරු කිරීම යහෙපත් හදයකි.
මිතුරන්ට, හිතවතුන්ට, නනෑදනෑයන්ට, බ්‍රත්පාහෙසමණයන්ට, ශමණයන්ට
තක්‍යත්පාගශීලී වීම යහෙපත් හදයකි. සත්වයන් ඝත්පාතනය හනත්පාකිරීම යහෙපත්
හදයකි. ප්‍රමත්පාණය දතැන වියදම කිරීමත්, ප්‍රමත්පාණය දතැන ඉතිරි කිරීමත්
යහෙපත් හදයකි. හම ක්‍රියත්පාවන් තුළ හෙතැසිරීම ගතැන මන්න්ත්‍රණ සභත්පාව
යුකතවරුන්ට දන්වනු ඇත….
4) In the past, for many hundreds of years….
4) අතීතහයේ අවුරුදු සිය ගණනක තිසසහසස, සත්ව ඝත්පාතනය සහෙ
සත්වයන්ට හිසංසත්පා කිරීම, නනෑදනෑයන්ට වතැරදි හලස සතැළකීම, සහෙ
බ්‍රත්පාහෙසමණයන්ට සහෙ ශමණයන්ට වතැරදි හලස සතැළකීම වතැඩිවී ඇත.
එහහෙත් දතැන්, හදවියන්ට ආදරණීය, ප්‍රිය දරශී මහෙ රජේජුරුවන්
වහෙන්හසසහන්ගේ දරමහයේ හෙතැසිරීම හහෙසතුහවන් හබෙරහයේ ශබ්දය හවනුවට
දරමහයේ ශබ්දය ප්‍රතිසසසත්පාපනය කරන ලදී. සසවරගහයේ රස වත්පාහෙන
දතැකීම, මසංගල හෙසසතීන් දතැකීම, ආහලද්ධෝකවත් ශරීර දතැකීම, සහෙ හවනත්
දිවක්‍යමය දතැකීම වරෂ සිය ගණනක තිසසහසස සිදුවී හනත්පාතිබුණි. එහහෙත්
දතැන්, හදවියන්ට ආදරණීය, ප්‍රිය දසුන් මහෙ රජේජුරුවන් වහෙන්හසස සත්ව
ඝත්පාතනහයන් වතැළකීමටත් සහෙ සත්වයන්ට හිසංසත්පා කිරීහමන්
වතැළකීමටත්, නවතැරදිව නනෑදනෑයන් හකහරහි හෙතැසිරීමටත්, නවතැරදිව
බ්‍රත්පාහෙසමණයන් සහෙ ශමණයන් හකහරහි හෙතැසිරීමටත්, මවට, පියත්පාට, වතැඩිහිටියන්ට හගභෞරව කිරීමටත් අනුග්‍රහෙය දකවන බෙතැවින්, එබෙඳු
දතැකීම වතැඩිවී ඇත.
These and many other kinds of Dhamma practice have
been encouraged by Beloved-of-the-Gods….
හමබෙඳු සහෙ විවිද ආකත්පාරහයේ දරමහයේ හෙතැසිරීම සඳහෙත්පා, හදවියන්ට
ආදරණීය, ප්‍රිය දසුන් (දකින්නට ප්‍රිය) මහෙ රජේජුරුවන් වහෙන්හසස විසින්
අනුග්‍රහෙය දකවය. තවද ඔහු දිගින් දිගටම දරමහයේ හෙතැසිරීම පතුරුවය.
සහෙ හදවියන්ට ආදරණීය, ප්‍රිය දරශී මහෙ රජේජුරුවන් වහෙන්හසසහන්ගේ, පුන්ත්‍රහයද්ධෝද, මුණුබුහරද්ධෝද, මී මුණුබුහරද්ධෝද කත්පාලහයේ අවසත්පානය හතක
දරමහයේ හෙතැසිරීමට අනුග්‍රහෙ කරනු ලබෙත්වත්පා. දරමහයන් සහෙ ශීලහයන්
යුකතව ජීවත් හවමින්, ඔවුන් දරමය ගතැන උපහදසස හදත්වත්පා. සතක්‍ය
වශහයන්ම හමය උතුමම ක්‍රියත්පාවය, එනම දරමහයේ හෙතැසිරීමට උපහදසස
දීමය. එහහෙත් දරමය පුහුණු කිරීම ශීලහයන් හතත්පාර පුදගලයත්පාට කළ
හනත්පාහෙතැක. එබෙතැවින් එයට අනුග්‍රහෙ කිරීමත්, එහි වඩත්පා වරදනයත්
ප්‍රශසංසනීය හවේ.
This edict has been written so that it may….
හම අඥත්පාව ලියන ලදී, කුමක නසත්පාදයත්, මත්පාහගන් පසුව රජකම
ලබෙන්නවුන් හම හදවලේ වල වරදනය සඳහෙත්පා කතැපවනු පිණිසත්, හම
හදවලේ වල පරිහෙත්පානය සිදුහනත්පාවනු පිණිසත්ය. හදවියන්ට ආදරණීය, ප්‍රිය දරශී මහෙ රජේජුරුවන් වහෙන්හසස, රත්පාජත්පාභිහෂසකහයන් 12 වන
වරෂහයේදී හමය ලියවන ලදී….
5) Beloved-of-the-Gods, King….
5) හදවියන්ට ආදරණීය, දකින්නට ප්‍රිය මහෙ රජේජුරුවන් වහෙන්හසස, හමහසස ප්‍රකත්පාශ කරය: යහෙපත් හදවලේ කිරීම අමත්පාරු වතැඩකි. යහමක
යහෙපත් ක්‍රියත්පාවක කරන්හන්ද, ඔහු ප්‍රසමහයන්ම අමත්පාරු වතැඩක
කරන්හන්ය. මම විසින් යහෙපත් ක්‍රියත්පාවන් කරනු ලතැබීය. තවද මත්පාහන්ගේ
පුන්ත්‍රහයද්ධෝද, මුණුබුහරද්ධෝද, හලද්ධෝකහයේ අවසත්පානය හතක ඔවුන්හගන්
පතැවහතන්නන්ද, හමයට සමත්පාන ආකත්පාරහයන් ක්‍රියත්පාවන් කරයනම, ඔවුන්ද හබෙත්පාහහෙද්ධෝ යහෙපත් ක්‍රියත්පාවන් කරනු ඇත. එහහෙත් ඔවුන් අතර
යහමක හමය හනත්පාසළකත්පාහෙරිය නම, ඔවුන් පත්පාප ක්‍රියත්පාවන් කරනු ඇත.
සතක්‍ය වශහයන්ම, පවේකත්පාර ක්‍රියත්පා කිරීම පහෙසු වතැඩකි.
In the past there were no Dharma Ministers but….
අතීතහයේදී දරම මහෙ ඇමතිවරුන් හනත්පාසිටිහයේය. එහහෙත් මත්පාහන්ගේ
රත්පාජත්පාභිහෂසකහයන් 13 වන වරෂහයේදී මත්පා විසින් එබෙඳු නළදත්පාරීන් පත්
කරන ලදී. දතැන් ඔවුන් සියලු ආගම අතර දරමය සසසත්පාපනය කිරීමට
කටයුතු කරති, දරමය ප්‍රචත්පාරය සඳහෙත්පා කටයුතු කරති, සහෙ දරමයට
කතැපවී සිටින සියලේලන්හන්ගේම යහෙපත සහෙ සතුට සඳහෙත්පා කටයුතු කරති.
ඔවුන් ග්‍රීකවරු අතරත්, කත්පාමහබෙද්ධෝජවරු අතරත්, ගත්පාන්දත්පාරවරු අතරත්, රත්පාෂසක්ට්‍රිකවරු අතරත්, පිටිනකවරු අතරත්, සහෙ බෙටහිර හදශ සීමත්පාවන්න්හී
හවනත් මිනසුන් අතරත් කටයුතු කරති. ඔවුන් යුද හසබෙළුන් අතරත්, ප්‍රදත්පානීන් අතරත්, බ්‍රත්පාහෙසමණයන් අතරත්, ගතෘහෙ මූලිකයන් අතරත්, දුපපත් මිනසුන් අතරත්, සහෙ දරමය හකහරහි ශදදත්පාව ඇති හවනත්
මිනසුන් අතරත්, ඔවුන්හන්ගේ යහෙපත සහෙ සතුට සඳහෙත්පා වතැඩ කරති.
එබෙතැවින් ඔවුන් දුකින් මිහදන්හන්ය. දරම මහෙ ඇමතිවරු
සිරකරුවන්හන්ගේ යහෙපත සඳහෙත්පාත්, ඔවුන් බෙන්දනහයන් මුදවීම සඳහෙත්පාත්
වතැඩ කරති. සහෙ තවද දරම මහෙ ඇමතිවරු සිතය නම, “හපද්ධෝෂණය
කිරීමට හමත්පාහුට පවුලක ඇත”, “අර තතැනතැත්තත්පාට වශී ගුරුකමක කර
ඇත”, “හම තතැනතැත්තත්පා අතිශයන් මහෙලුය”, එවිට එබෙඳු සිරකරුවන්
නදහෙසස කිරීම සඳහෙත්පා කටයුතු කරනු ලබෙය. ඔවුන් හමහිද වතැඩ කරති, දුර පිහිටි නගර වලද, මත්පාහන්ගේ සහහෙද්ධෝදරවරුන්ට අයත් අන්තන්තඃපුර වලද, සහෙ සහහෙද්ධෝදරියන් සහෙ මත්පාහන්ගේ නනෑදනෑයන් අතරත් ඔවුන් වතැඩ කරති.
ඔවුන් සනෑම තතැනකම වත්පාසය කරති. හම දරම මහෙ ඇමතිවරු මත්පාහන්ගේ
අධිරත්පාජක්‍යහයේ සනෑම තතැනකම දරමයට ශදදත්පාවන්ත මිනසුන් අතර
රත්පාජකත්පාරිහයේ නයතැහලමින්, කවහරක දරමයට කතැපවී සිටියද,
කවහරක දරමහයේ පිහිටත්පා සිටියද, කවහරක තක්‍යත්පාගවන්තහයක හවේද
යනුහවන් පරිකෂත්පා කරය.
This Dhamma edict has been written on stone so that….
හම දරම අඥත්පාව ගහලහි ලියන ලදී, කුමක නසත්පාදයත් හමය හබෙත්පාහහෙද්ධෝ
කත්පාලයක පවතිනු පිණිසය. සහෙ මත්පාහගන් පතැවහතන්නන්හන්ගේ එයට
අනුකූල ක්‍රියත්පාකත්පාරීත්වය පිණිසය.
6) Beloved-of-the-Gods….
6) හදවියන්ට ආදරණීය, දකින්නට ප්‍රිය මහෙ රජේජුරුවන් වහෙන්හසස
හමහසස ප්‍රකත්පාශ කරය: අතීතහයේදී රත්පාජක්‍ය කටයුතු කිරීමත්, වත්පාරතත්පා රජුට
ලබෙත්පාදීමත් සියලු හවේලත්පාවන් න්හීදී සිදු හනත්පාහකරුණි. එහහෙත් දතැන්, මත්පා
විසින් හම ආඥත්පාව කරන ලදී. එනම, ඕනනෑම හවේලත්පාවක, එනම මම
ආහෙත්පාර ගනමින් සිටින විටත්, ඇතුළුපුරහයේ සිටින විටත්, නදන
කත්පාමරහයේ සිටින විටත්, රසහයේ සිටින විටත්, හදද්ධෝලත්පාහවේ සිටින විටත්, උදක්‍යත්පානහයේ හහෙද්ධෝ හවනත් යම තතැනක සිටින විටත් වත්පාරතත්පාකරුවන් මට
මිනසුන්හන්ගේ ක්‍රියත්පාකත්පාරකම හතත්පාරතුරු වත්පාරතත්පා කළයුතුය. එවිට මම
හකත්පාතතැන සිටියත් ඒවත්පාට මට සිත හයත්පාමු කිරීමට හෙතැක. සහෙ තවද දන්
දීම පිළිබෙඳ හහෙද්ධෝ ප්‍රකත්පාශන පිළිබෙඳ හහෙද්ධෝ මම යමක වත්පාචිකව අණ
කරන්හන්ද, හහෙද්ධෝ යම හෙදිසි කටයුත්තක දරම මහෙ ඇමතිවරු හවත
එළඹ සිටින්හන්ද, මන්න්ත්‍රණ සභත්පාව තුළ අසමමතිය හහෙද්ධෝ වත්පාද විවත්පාද
පතැන නගින්හන්ද, ඒවත්පා කෂණිකව මට වත්පාරතත්පා කළ යුතුය. හමයය මත්පා
විසින් ආඥත්පා කර ඇත්හත්. මම කිසි දිහනක මමම හවහහෙසට පත්
කරගතැනීම හමන්ම කටයුතු ඉකමනන් කිරීම ගතැන තතෘපතියට
හනත්පාපතැමිහණමි. සතක්‍ය වශහයන්ම, සියලේලන්ටම යහෙපත සතැලසීම
මත්පාහන්ගේ කත්පාරයය හකත්පාට සළකමි. සහෙ හමහිදී වතැදගත්ම හදය නම
මහෙන්සිවී වතැඩ කිරීම සහෙ වහෙත්පා කටයුතු සිදුකිරීමය. මහෙජනතත්පාවහන්ගේ
යහෙපත සතැලසීහම කත්පාරයයට වතැඩි යමක නතැත. සහෙ තවද සත්වයන්ට
මත්පාහන්ගේ ඇති ණයගතැති භත්පාවහයන් මිදීහම ක්‍රියත්පාවන් කිරීමත්, මීලඟට
සසවරගයට යත්පාමත් යන කත්පාරයයන්ට වතැඩි යමක නතැත.
Therefore this Dhamma edict has been written to….
එබෙතැවින් හම දරම අඥත්පාව හබෙත්පාහහෙද්ධෝ කත්පාලයක පවතිනු පිණිස ලියන
ලදී. තවද මත්පාහන්ගේ පුන්ත්‍රහයද්ධෝද, මත්පාහන්ගේ මුණුබුහරද්ධෝද, මත්පාහන්ගේ මී මුණුබුහරද්ධෝද
හමයට අනුකූලව හලද්ධෝකහයේ යහෙපත සඳහෙත්පා කටයුතු කරත්වත්පා.
එහසසවුවත්, මහෙන්සි හනත්පාවී යමක කිරීම දුෂසකරහවේ.
Click the below link to see an educational video about pillars of Emperor Ashoka: https://youtu.be/6_87Wo1WGS0?
(හමහි දකවත්පා ඇති කරුණු අතිශයන්ම සුළු ප්‍රමත්පාණයක බෙව
කරුණත්පාහවන් සළකන්න. අහශද්ධෝක අධිරත්පාජයත්පාහන්ගේ සියලුම හසලේලිපි
වල හතත්පාරතුරු සහෙ චත්පායත්පාරූප දතැක ගතැනීමටත්, එම හසලේ ලිපි
කියවීමටත්, ගූගලේ Google හසවුම යන්න්ත්‍රහයේ ‘Edicts of King Ashoka’ යනුහවන් හයත්පාදත්පා හසත්පායන්න.)
[37]
තවද කතෘතීම බුදධි ප්‍රභවයන් භත්පාවිතත්පා කිරීහමන්ද වතැඩි විසසතර
හසත්පායත්පාගතැනීමට ඔබෙට හෙතැකිය. උදත්පාහෙරණ: ChatGPT Artificial Intelligence (AI) system https://chat.openai.com
[සතැළකිය යුතුය. කතෘතීම බුදධිහයේ ප්‍රතිඵල සරව සමම්පූරණ නවතැරදි
නතැත. සත්පාමත්පානක්‍ය මිනසුන් විසින් දත්ත ඇතුළු කිරීහමන් සකසස කරන
ලද හදයක බෙතැවින් එහි වතැරදි ඇත.]
(හමහි දතැකහවන්හන් අහශද්ධෝක අධිරත්පාජයත්පාහන්ගේ එක කුළුනකි.)
බවැකක්ට්‍රියහාපව මිලඳු රජ්ජු:
ආරකෂක හමනතැන්ඩර (Menander I Soter) රජු
ඇහලකසතැන්න්ඩ්‍රියත්පාහවේ උපත ලතැබූ බෙතැකක්ට්‍රියත්පාව පත්පාලනය කළ රහජකි.
සත්පාගල නගරය ඔහුහන්ගේ අග නගරය විය. හමය වරතමත්පාන
පකිසසතත්පානහයේ සියලේහකත්පාට ප්‍රහදශයය. වරතමත්පාන ඇෆසගනසසසත්පානය
සහෙ පකිසසසත්පානය අතීතහයේ ඔහුහන්ගේ රත්පාජක්‍යය විය. ඔහු ක්‍රිසසතුසස වහෙන්හසස
උපදින්නට ශත වරෂ 2 කට පමණ හපර සිටි අහයකි.
Menander I Soter was a Greco-Bactrian and later Indo-
Greek King who administered a large territory in the
Northwestern regions of the Indian Subcontinent and
Central Asia.
ඔහු අතිශයන් සමතෘධිමත් සහෙ බෙලසමපන්න රහජකවූ අතර ඔහුහන්ගේ
කත්පාසි දුර ඈත බ්‍රිතත්පානක්‍යහයේ හපත්පාහළත්පාහවන් පවත්පා හෙමුවී ඇත. [Indo-Greek, Indo-Scythian & other early Indian coins found in Britain- https://www.caitlingreen.org/2015/01/indo-greek-indo-
scythian-other-early.html] තවද ඔහුහන්ගේ කත්පාසි බ්‍රිතත්පානක්‍ය
හකභෞතුකත්පාගත්පාරහයේද හපන්වීමට තබෙත්පා ඇත. හමවත්පා ඔබෙට දතැන්
අන්තරජත්පාලහයන් පරිකෂත්පා කළ හෙතැක. හම හමනතැන්ඩ රජතුමත්පා
නත්පාගහසසන මහෙ රහෙතන් වහෙන්හසස හෙමුවීහමන් පසු දරමය පිළිබෙඳ
අතිශයන් ගතැඹුරු ප්‍රශසන උන්වහෙන්හසසහගන් ඇසීය. නත්පාගහසසන
මහෙරහෙතන් වහෙන්හසස හම සියලු ප්‍රශසන විසඳන ලදී. එයන් දරමය
පිළිබෙඳ අතිශය පතැහෙතැදීමට පත් හමනතැන්ඩ රජතුමත්පා මහෙණවිය. හම
රජතුමත්පාහන්ගේ මහෙණ වීම පිළිබෙඳ ප්‍රවතෘත්තිය මිළින්ද ප්‍රශසනය නම
ග්‍රන්සහයේ දතැකහවය. හම හමනතැන්ඩර රජේජුරුහවද්ධෝ ගතැන පප්ලූටත්පාරකහන්ගේ
(Plutarch) හමත්පාරත්පාලියත්පා (Moralia) ග්‍රන්සහයේ විවිද කරුණු සඳහෙන්
හවය. සත්පාමප්‍රදත්පායකව හමත්පාරත්පාලියත්පා ග්‍රන්සය හපත්පාත් 14 ක හලස
එළිදකවති. හම හමනතැන්ඩර නම අතිශයන් ප්‍රඥත්පාවන්ත රජුහන්ගේ
මහෙණවීමත් පසුව රහෙතන් වහෙන්හසස හකහනකවීමත් පිළිබෙඳ
ප්‍රවතෘත්තිය හලද්ධෝකහයේ දුර ඈත ප්‍රහදශවලත් පතැතිරුණි. ඒ සමබෙන්දව
ග්‍රීක දත්පාරශනකහයකු වන පප්ලූටත්පාරක හමහසස ප්‍රකත්පාශ කහළසය:
“But when one Menander, who had reigned graciously
over the Bactrians, died afterwards in the camp, the
cities indeed by common consent celebrated his funerals; but coming to a contest about his relics, they were
difficultly at last brought to this agreement, that his ashes being distributed, everyone should carry away an equal share, and they should all erect monuments to
him.” (Moralia 28.6)
“එපහත බවැකක්ට්‍රියහානුවන් පකපරහි කරුණහාපවන් රජකම් කළ
පර්මනවැන්ඩර කූඩහාරපම්දී මියගිය විට, පපෙහාදු එකඟතහාවපයන් නගර
වල ඔහුපගේ අවර්මපංගලත උතසව පෙවතවන ලදී. නමුත ඔහුපගේ ද්ධහාස්තූන්
පිළිබඳව තරගයකට පෙවැමිණ ඔවුන් ඉතහා දුෂසකරව පම් එකඟතහාවයට
පෙවැමිණිපයේය. එනම් ඔහුපගේ ද්ධහාස්තූන් පබදහා හවැරිය යුතුය, සියලලන්ට
රැපගන යහාර්මට සර්මහාන ප්‍රර්මහාණවලන් ලවැම්බිය යුතුය සහ ඔවුන්
සියලපලබෝර්ම ඔහු පවනුපවන් සසර්මහාරක ඉදිකළ යුතුය.” (Moralia 28.6 පකහාටස)
හමහසස සඳහෙන් වන්හන් ග්‍රීක ජත්පාතිකහයකු වන පලුටත්පාරකහන්ගේ
හමත්පාරත්පාලියත්පා ග්‍රන්සහයේය. හම ග්‍රන්සය දතැන් ඔබෙට අන්තරජත්පාලහයන්
කියවීමට හෙතැකිය. ගූගලේ හසවුම යන්න්ත්‍රහයේ ‘Moralia by Plutarch’
යනුහවන් පිරිකසන්න. තවද ඔබෙට මිළින්ද ප්‍රශසනය ග්‍රන්සය
අන්තරජත්පාලහයන් දතැන් කියවිය හෙතැක. තවද Android Play Store වල ‘පබපෞදද්ධ පපෙහාත App’ මගින්ද කියවිය හෙතැක.
මීට අමතරව පකිසසසත්පානහයේ බෙජවුර (Bajaur, Afghanistan–
Pakistan border) ප්‍රහදශහයන් හෙමුවූ කරඬුවක හමහසස ප්‍රකත්පාශයක
සටහෙන් කර තිබී හෙමුවී ඇත. එනම: “පර්මනවැන්ඩ ර්මහ රජජ්ජුරුවන්පගේ
රහාජතපයේ කහාරතිකපයේ 14 වන දින, ර්ශහාකත මුනවරයහාපගේ ජීවපයන්
දහායහාදවූ ර්ශහාරීරික ද්ධහාතු පිහිටුවන ලදී.” (හමහි චත්පායත්පාරූප නතැරඹීමට
ගූගලේ හසවුම යන්න්ත්‍රහයේ Bajaur reliquary of the reign of
Menander හලස පිරිකසන්න. තවද හමහි තවත් හබෙභෞදද රහජකු වන
ක්‍රිසසතු ම්පූරව යුගහයේ වත්පාසය කළ ගත්පාන්දත්පාරය පත්පාලනය කළ විජයමින්ත්‍ර රජු
ගතැනත් සඳහෙන් හවේ.)
රුකුණත්පා කරඬුව (Rukhuna reliquary) යනු ඉන්දියත්පාහවේ බුදද
දරමය පිළිබෙඳ සඳහෙන් තවත් එක සත්පාකකයකි. හමය හෙමුවූහයේ
පකිසසසත්පානහයේ බෙජවුර ප්‍රහදශහයන. ක්‍රිසසතුසස වහෙන්හසස උපදින්නට
හපර වත්පාසය කළ විජයමින්ත්‍ර රජුහන්ගේ (King Vijayamitra) ක්‍රියත්පාවක
ගතැන එහි සඳහෙන් . එහි හමහසස සඳහෙන් හවය: “සසවහාමීවූ අප්‍රකහා හී
විජයමිත්‍ර රජජ්ජුරුවන් වහන්පසසපගේ 27 වන වරෂපයේදී, අපසසස නම් 73
වන අවුරුදපද, ග්‍රීකවරුන්පගේ 201 වන අවුරුදපද, ශ්‍රවන ර්මහාසපයේ
8 වන දිනපයේ, පම් දිනපයේ අප්‍රකහා හී රජජ්ජුරුවන් වහන්පසසපගේ
ම්බිරිඳවන රුකුණහා විසින් පම් චචතත කරවන ලදී, සහ තවද විජයමිත්‍ර
රජජ්ජුරුවන් වහන්පසස, ඉන්න්ද්‍රවරර්ම හමුදහාපෙති, සහ ඔවුන්පගේ
ම්බිරින්දන්දෑවරු සහ දරුපවබෝ සර්මඟ…” (හම කරඬුහවේ සියලු චත්පායත්පාරූප
අන්තරජත්පාලහයේ ඇත.)
දවැනටර්මත ඉදිරිපෙත කර ඇති කරුණුවලන් කුර්මක සනහාස
පවද? එනම් බුදුරජහාණන් වහන්පසස ඉන්දියහාපව උපෙත ලවැබූ
බවය. තවද අතීතපයේ පලබෝකපයේ පබහාපහබෝ ප්‍රපදර්ශවල බුදද්ධ
ද්ධරර්මය ක්‍රිසසතුසස වහන්පසස උපෙදින්නටත පපෙර
ඇපලකසවැන්න්ඩ්‍රියහා ආදී නගර දකවහාත පෙවැතිර තිබූ බවය.
මිළින්ද ප්‍රශසනය ග්‍රන්සය, හමනතැන්ඩර රජතුමත්පාහන්ගේ කත්පාසි, හපභෞරත්පාණික
කුලුනු, ඇෆසගනසසසත්පානහයේ බෙත්පාමියත්පාන් බුදු පිළිම වහෙන්හසසලත්පා, පතැරණි
ඉන්දියත්පානු රජවරුන්හන්ගේ විසසතර, හපභෞරත්පාණික ඉන්දියත්පානු නටබුන්, අහශද්ධෝක රජුහන්ගේ හසලේ ලිපි, හවනත් රජවරුන්හන්ගේ හසලේලිපි, පුරත්පාණ
ග්‍රන්ස, ලිපි ලියත්පා ඇති කරඬු, ශ්‍රී ලසංකත්පාවට සමබෙන්දයක නතැති
අතීතහයේ වත්පාසය කළ පප්ලූටත්පාක (Plutarch) වතැන බෙටහිර රටවල
මිනසුන්හන්ගේ ග්‍රන්ස, චීනය ආදී හවනත් රටවල අතීත
ඉතිහෙත්පාසඥයන්හන්ගේ ප්‍රකත්පාශ, 84000 ක ද්ධරර්මසසකන්ද්ධය ඇති ත්‍රිපිටකය,
යන හම සියලේල එකට ගළපත්පා බෙලන විට බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසස
ලසංකත්පාහවේ උපන්නත්පා යතැය කියන හමද්ධෝඩයන්හන්ගේ තරම බුදධිමත්
මිනසත්පාට තහෙවුරු හවේ.
ම්බිම්ම්බිසහාර රජ්ජු:
හශසණිය බිමබිසත්පාර (King Shrenika Bimbisara) හහෙවත් හසසනය
බිමබිසත්පාර රජු බුදුරජත්පාණන් ජීවමත්පාන කත්පාලහයේදී ඉන්දියත්පාහවේ මගද රට
පත්පාලනය කළ රජතුමත්පාය. හම රජතුමත්පා ගතැන ත්‍රිපිටකහයේ විසසතර සඳහෙන්
හවය. අජත්පාතශසසතු රජු විසින් හසසනය බිමබිසත්පාර රජු රජේගිර (Rajgir) වල සිර කර තතැබූ සිර මතැදුර (Bimbisara's jail) අදටද ඔබෙට දතැක
බෙලත්පාගත හෙතැක. තවද සත්පාසංචි සසස්ථූපහයේ බිමබිසත්පාර රජු බුදුරජත්පාණන්
වහෙන්හසස හෙමුවීමට හවේළුවනයට (Venu Vana Park) යත්පාම කතැටයම
කපත්පා දකවත්පා ඇත. තවද හබෙද්ධෝහරද්ධෝබුදූර (Borobudur) සහෙ ජත්පාවත්පා (Java) වල හපකඩවල ඔහුහන්ගේ (රජුහන්ගේ) කතැටයම කපත්පා ඇත.
Bimbis r
ā a or རརརརརརརརརརརརརརརརརརརརརརརརར or Shrenika
and Seniya in the Jain histories was the King of
Magadha and belonged to the Haryanka dynasty. He
was the son of Bhattiya.
7 වන සියවහසස වත්පාසය කළ චීන ජත්පාතික භිකක්ෂුවකවූ Xuanzang හන්ගේ
වත්පාරතත්පාවල අතීතහයේ වත්පාසය කළ බිමබිසත්පාර රජතුමත්පා ගතැන කරුණු ඇත.
තවද එම Xuanzang චීන භිකක්ෂුව ඇෆසගනසසසහානපයේ බහාමියහාන්
ප්‍රහදශහයේ සසංචත්පාරය කර ඇති අතර ඒවන විටත් බෙත්පාමියත්පාන් බුදු පිළිම
වහෙන්හසසලත්පා ඉදිකර තිබූ බෙවත්, අඩි 140 ක පමණ උස බෙවත්, එම
ප්‍රහදශහයේ හබෙත්පාහහෙද්ධෝ විහෙත්පාරසසසත්පාන තිබූ බෙවත් උන්වහෙන්හසසහන්ගේ
වත්පාරතත්පාවල සඳහෙන් කර තිහබ්. එම ප්‍රහදශය පත්පාලනය කරන රජු විසින්
භිකක්ෂුන් වහෙන්හසසලත්පාට උපසසසත්පාන කරන බෙවද දකවත්පා තිහබ්. එම
වත්පාරතත්පා සමබෙන්ද විසසතර (Xuanzang, Kingdom of Bamiyana) ඔබෙට අන්තරජත්පාලහයන් බෙතැලීමට හෙතැකිය. තවද එම වත්පාරතත්පාවල
අතීතහයේ විසූ කණිෂසක රජු මිනසුන් විසින් ආදරහයන් මතක කරන
බෙවත්, අහශද්ධෝක අධිරත්පාජයත්පා විසින් කරවන ලද කචතක්‍ය ගතැනත් විසසතර
ඇත. (7 වන සියවහසස ඉන්දියත්පානු උප මහෙදවීපහයේ භූ හදශපත්පාලන
පිහිටීම පිළිබෙඳ සිතියමක -
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8c/Xuanza
ඉන්දියත්පාහවේ වත්පාසය කළ හසසනය බිමබිසත්පාර රජු ගතැන විවිද ජත්පාතීන්හන්ගේ
විවිද අතීත ග්‍රන්සවල කරුණු ඇත. තවද බුදද දරමය සඳහෙන්
ත්‍රිපිටකහයේත් විවිද තතැන් වල කරුණු ඇත. ඔබෙහන්ගේ දතැන ගතැනීම පිණිස
හමහි මදක හතත්පාරතුරු දකවමු.
■21.4. ඉදධි කසහා
ත්‍රිපිටකය > අභිදරම පිටකය > කසත්පාවසස තුප්‍රකරණය 3 > 21.
ඒකවිසංශද වරගය
ප. අනු: ආයුෂසමත් පිළින්දවචච හතරණුහවද්ධෝ මගහදශසවර හසනය
බිමබිසත්පාර රජුහන්ගේ පහෙය රන් හවේවය ඉටුහු හනත්පා, පහෙය සසවර්‍ණත් වී
හනත්පා?
■547. අභය සසසවිරහාවදහානය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > ඛුද දක නකත්පාය > අපදත්පාන පත්පාලි - භිකක්ඛූ
අපදත්පාන 2 > 55. භද දිය වරගය
6238. මම දතැන් හම පශසචිම භවය පතැමිණි කලේහි උතුම වූ ගිරිවජ
(රජගහෙ) නගරහයහි බිමසර රජුහන්ගේ නමින් අභය නම වූ පුන්ත්‍රහයක
වීමි….
■5.3.3. පභේසජජ ශිකහාපෙදය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > පත්පාරත්පාජිකපත්පාළිය > 5. නසතැඟිකත්පාණේඩය > 3. පත්ත වරගය
1. එසමහයහි භත්පාගක්‍යවත් බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසස සතැවතැත්නුවර
සමීපහයහිවූ හජේතවන නම අහන්පිඬුසිටුහුහන්ගේ අරමහි වතැඩ හවහසන
හසසක. එසමහයහි ආයුෂසමත් පිලින්‍දිවචච හතරණුහවද්ධෝ හලනක කරණු
කතැමතැත්තත්පාහු රජගහෙනුවර පවුහබෙයදක ශුදද කරවති. එකලේහි
මගදත්පාධිපති හසනය බිමබිසත්පාර රජ හතහම ආයුෂසමත් පිලින්‍දිවචච
හතරුන් හවත එළඹ වතැඳ එකත්පසසව හිඳ හමය සතැළ හකහළසය.
“වහෙන්ස හතරණුහවද්ධෝ කුමක කරවදද” ය “මහෙරජ හලනක කරණු
කතැමතැත්හතම පවුහබෙයදක ශුදද කරවමි” ය “වහෙන්ස, හිමියනට
ආරත්පාමිකයකුහගන් ප්‍රහයද්ධෝජන දතැ”ය “මහෙරජ භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස
විසින් ආරත්පාමිකහයක හනත්පා අනුදන්නත්පා ලදහද ය” ය. එහසස වී නම
“වහෙන්ස, භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස පිළිවිස මට දන්වනහසසකවත්පා” ය.
“එහසසය මහෙරජතැ” ය ආයුෂසමත් පිලින්‍දිවචච හතරණුහවද්ධෝ මගදත්පාධිපති
හසනය බිමබිසත්පාර රජහෙට පිළිවදන් දුන්හෙ. ඉකබිති ආයුෂසමත්
පිලින්‍දිවචච හතරණුහවද්ධෝ මගදත්පාධිපති හසනය බිමසරරජුට දතැහෙතැමි
කසත්පාහවන් කරුණු දතැකවූහෙ. සමත්පාදන් කරවූහෙ. හතද ගතැන්වූහෙ. පතැහෙතැද
වූහෙ. ඉකබිති මගදත්පාධිපති හසනය බිමසර රජ හතහම ආයුෂසමත්
පිලින්‍දිවචච හතරණුවන් විසින් දතැහෙතැමි කසත්පාහවන් කරුණු දකවන
ලදහද කුසලේ දහෙමහි සමත්පාදන් කරවන ලදහද හතද ගන්වන ලදහද,
පහෙදවන ලදහද හුනසසහනන් නතැගී ආයුෂසමත් පිලින්‍දිවචච හතරණුවන්
වතැඳ පතැදකුණු හකත්පාට නකම ගිහයේය….
■3. වසසසූපෙනහායකකක්ඛන් ද්ධකය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > මහෙත්පාවන්ගේ ගපත්පාළිය > 3.
වසස සූපනත්පායකක ඛන් දකය
21. එකලේහි මගහදශසවර වූ හසසනත්පා ඇති බිමබිසත්පාර රජ හතහම වසස
මුලට අදිනු කතැමතැත්හත් “ආයර්‍ය්‍යහයද්ධෝ ලබෙන පුර පසහළත්පාසසවක
තිථිහයහි වසස එළහඹන්නත්පාහු නම හයහහෙකතැ" ය භික්‍ෂූන් හවතට
දූතයකු යතැවීය….
■3 - 1 පෙබ බජ ජහා සූත්‍රය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > ඛුද දක නකත්පාය > සුත්ත නපත්පාතය > 3. මහෙත්පා
වරගය
411. බිමබිසත්පාර රජ පහෙහයහි සිටිහයේ උන්වහෙන්හසස දිටී. මහෙපුරිසස
ලකුණින් සමන්වත්පාගත ඔවුන් දතැක හම අරුත් බිණීය….
■1.7.4. විර්මලපකහාණඩඤසඤ සසසවිරගහාසහා
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > ඛුද දක නකත්පාය > හසරගත්පාසත්පා පත්පාළි > 1.
ඒකක නපත්පාතය > සපතම වරගය
64. හහෙළ හකහහෙලි ඇතියහු බිමසර රජුහු නසත්පා අමබෙපත්පාලිය හකහරහි
උපන්හන් මත්පාන ධවජය නතැසුහන් ප්‍රඥත්පා හකතුහවන්මතැ හකහලසස මරහු
අභිභවනය හකහළසය….
■ ර්මහහාක්ඛන් ද්ධකය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > මහෙත්පාවන්ගේ ගපත්පාළිය > 1. මහෙත්පාඛන් දකය
1. ඉකබිති භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස ගයත්පාසීසහයහි කතැමතැති තත්පාක වතැඩ
