Jak dobrze napisać umowę. Kurs dla początkujących wraz z testami by Maciej Koszowski - HTML preview

PLEASE NOTE: This is an HTML preview only and some elements such as links or page numbers may be incorrect.
Download the book in PDF, ePub, Kindle for a complete version.

Rozdział I: Oznaczanie miejsca, daty i stron umowy oraz składanie pod nią podpisów

1. Przykładowe oznaczenia stron umowy i miejsc, w których mają one (albo podmioty działające za nie lub w ich imieniu) złożyć swoje podpisy

Umowa sprzedaży

nazwa umowy

zawarta w dniu 15 lipca 2017 r. pomiędzy:

data zawarcia umowy

1. Janem Kowalskim zamieszkałym przy ulicy Wiślanej 36 w Katowicach (43-200), legitymującym się dowodem osobistym o serii i numerze: AAD778866 i mającym nr PESEL: 1111801456, zwanym dalej Kupującym,

oznaczenie pierwszej ze stron umowy

a

2. Krzaczkiem Robaczkiem spółką z o.o. z siedzibą przy ul. Królewskiej 77a w Krakowie (35-221), zarejestrowaną pod numerem KRS 0000007763, której akta rejestrowe znajdują się w Sądzie Rejonowym dla Krakowa Śródmieścia Wydział XI Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, o kapitale zakładowym 7 680 648 zł i nr NIP: 734-00-09-56, reprezentowaną przez Prezesa Zarządu Zygmunta Iksińskiego, zwaną dalej Sprzedawcą,

oznaczenie drugiej strony umowy

o następującej treści:

§ 1

……

§ 2

……

§ 3

……

treść umowy

.............................

Za Sprzedawcę

[podpis ww. Prezesa Zarządu]

.............................

Kupujący

[podpis ww. Jana Kowalskiego]

podpisy stron umowy/ osób reprezentujących strony umowy

Umowa najmu

nazwa umowy

zawarta w dniu 25 czerwca 2017 r., której stronami są:

data zawarcia umowy

1. Zygmunt Iksiński zamieszkały w Gdyni przy ul. Górskiej 55/38 (20-455), prowadzący działalność gospodarczą pod firmą: Zygmunt Iksiński Usługi Handlowo-Budowlane w Gdańsku przy ul. Portowej 9a (33-578) i posiadający nr NIP: 734-00-09-56, reprezentowany przez pełnomocnika Zygmunta Siarzewskiego zamieszkałego przy ulicy Wiślanej 38 w Katowicach (43-200), legitymującego się dowodem osobistym o serii i numerze: AAD773366, zwany dalej Najemcą,

oznaczenie pierwszej ze stron umowy

oraz

2. Jawpol S.A. z siedzibą w Mysłowicach (35-421) przy ul. Śląskiej 72, zarejestrowana pod numerem KRS 0000047763, której akta rejestrowe znajdują się w Sądzie Rejonowym dla Katowic Wydział XII Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, o kapitale zakładowym 3 680 648,00 zł (wpłaconym do wysokości 3 000 000,00 zł) i posiadająca nr NIP: 734-00-09-56, reprezentowana przez dwóch członków Zarządu: Jadwigę Poznańską i Krystynę Wielką, zwana dalej Wynajmującym,

oznaczenie drugiej strony umowy

na podstawie której strony zgodnie postanawiają, co następuje:

§ 1

……

§ 2

……

§ 3

……

treść umowy

.............................

Za Wynajmującego

[podpisy dwóch ww. członków Zarządu]

.............................

W imieniu Najemcy

[podpis ww. pełnomocnika]

podpisy stron umowy/osób reprezentujących strony umowy

2. Oznaczanie stron umowy

Przy oznaczaniu stron umowy zgodnie z obowiązującym w Rzeczypospolitej Polskiej prawem należy podać:

  • w przypadku przedsiębiorcy: jego numer identyfikacji podatkowej (NIP), a także prawdopodobnie jego firmę oraz siedzibę albo adres (zob. art. 4 ust. 1 i 221, art. 322 art. 5 ust. 1-623, art. 17 ust. 1 i 324, i art. 20 ust. 225 i 326 Ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. 2018 poz. 646 z późn. zm.)).
  • w przypadku podmiotu wpisanego do Krajowego Rejestru Sądowego pod sankcją grzywny w wysokości do 5 000 zł:

1) jego firmę lub nazwę [jak nie jest on przedsiębiorcą i nie ma z tego powodu firmy],

2) oznaczenie formy prawnej, w jakiej wykonuje on swoją działalność [np. spółka akcyjna lub spółka partnerska, fundacja, stowarzyszenie],

3) jego siedzibę i adres,

4) jego numer identyfikacji podatkowej (NIP),

5) oznaczenie sądu rejestrowego, w którym przechowywane są jego akta rejestrowe, oraz numer, pod jakim jest on wpisany w Krajowym Rejestrze Sądowym

– z wyjątkiem jednak sytuacji, gdy podmiot wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego jest spółką, a drugą stroną umowy jest osoba pozostająca z nim w stałych stosunkach umownych (zob. art. 34 ust. 1-5 Ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz.U. 1997 Nr 12 poz. 769 z późn. zm.))27.

  • w przypadku spółki komandytowo-akcyjnej:

1) jej firmę,

2) jej siedzibę i adres,

3) oznaczenie sądu rejestrowego, w którym przechowywana jest jej dokumentacja, oraz numer, pod którym jest ona wpisana do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym,

4) jej numer identyfikacji podatkowej (NIP),

5) wysokość jej kapitału zakładowego i jej kapitału wpłaconego

(zob. art. 127 § 5 Ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. 2000 nr 94 poz. 1037 z późn. zm.)).

  • w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością:

1) jej firmę,

2) jej siedzibę i adres,

3) oznaczenie sądu rejestrowego, w którym przechowywana jest jej dokumentacja, oraz numer, pod którym jest ona wpisana do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym,

4) jej numer identyfikacji podatkowej (NIP),

5) wysokość jej kapitału zakładowego, a gdy jej umowę zawarto przy wykorzystaniu wzorca umowy, do czasu pokrycia jej kapitału zakładowego także informację, że wymagane wkłady na jej kapitał zakładowy nie zostały wniesione (zob. art. 206 Ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. 2000 nr 94 poz. 1037 z późn. zm.)).

  • w przypadku spółki akcyjnej:

1) jej firmę,

2) jej siedzibę i adres,

3) oznaczenie sądu rejestrowego, w którym przechowywana jest jej dokumentacja, oraz numer, pod którym jest ona wpisana do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym,

4) jej numer identyfikacji podatkowej (NIP),

5) wysokość jej kapitału zakładowego i jej kapitału wpłaconego

(zob. art. 374 Ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. 2000 nr 94 poz. 1037 z późn. zm.)).

Jeśli nawet takiego wymogu nie przewidują przepisy prawa, w ramach oznaczania stron w tekście umowy – dla ich prawidłowej identyfikacji – powinno się zawsze przytoczyć ich imiona i nazwiska lub ich nazwy albo firmy oraz ich adresy.

W sytuacji gdy stroną umowy jest osoba fizyczna można też podać tu numer dokumentu potwierdzającego jej tożsamość – najlepiej jeszcze taki, na podstawie którego taka osoba się wylegitymowała – tj. np. numer i serię jej dowodu osobistego, paszportu lub prawa jazdy wraz z zaznaczeniem, że jest to numer takiego właśnie dokumentu, ewentualnie łącznie jeszcze z wymienieniem tego, kto (jaki organ) go wydał. Warto także zamieścić jej numer PESEL28.

Ponadto w odniesieniu do osób fizycznych wykonujących działalność gospodarczą oraz osób prawnych (np. spółka akcyjna lub spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) i ułomnych osób prawnych (np. spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna) przy oznaczeniu stron umowy – choć jego podanie nie jest już wymagane przez prawo – zwyczajowo umieszcza się również ich numer REGON.

W stosunku do członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przy oznaczeniu strony, którą reprezentują, można zamieścić także ich adresy i numery PESEL oraz numery i serie dokumentów, na podstawie których się oni wylegitymowali, na wypadek późniejszej konieczności dochodzenia od nich odszkodowania na podstawie art. 299 § 1-4 Ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. 2000 nr 94 poz. 1037 z późn. zm.)29. To samo dotyczy zresztą innych osób reprezentujących osoby prawne i ułomne osoby prawne, od których można się domagać naprawienia szkody z mocy art. 21 ust. 3 zd. 1 Ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (Dz.U. 2003 nr 60 poz. 535 z późn. zm.)30.

Znajomość adresu drugiej strony umowy, poza tym, że może być potrzebna do wykonania umowy, jest niezbędna w razie zaistnienia sporu na tle niewykonania/nienależytego wykonania umowy powodującego konieczność wszczęcia postępowania sądowego. W razie podania nieprawidłowego adresu w powództwie i biorącym się z tego nieuczestnictwie pozwanego w postępowaniu sądowym wydany w nim wyrok, nawet gdy stanie się prawomocny, może być wzruszony. Zgodnie bowiem z art. 401 pkt 2 k.p.c. strona, która wskutek naruszenia przepisów prawa była pozbawiona możności działania, może żądać wznowienia postępowania sądowego z powodu jego nieważności.

Wiedza o nr PESEL lub serii i numerze dowodu osobistego, oprócz tego, że pozwala na dokładną identyfikację osoby fizycznej (może być i zazwyczaj jest więcej żyjących w danym momencie czasowym osób o tym samym imieniu i nazwisku), umożliwia złożenie wniosku do rejestru PESEL (Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności) lub rejestru mieszkańców w celu otrzymania informacji na temat aktualnego adresu i daty zameldowania na pobyt stały i czasowy takiej osoby tudzież daty jej wyjazdu poza granice Rzeczypospolitej Polskiej trwającego dłużej niż 6 miesięcy i wskazanego przez nią kraju, do jakiego ona wyjechała. Przy tym rejestr PESEL jest centralnym zbiorem danych prowadzonym w systemie teleinformatycznym, a jego utrzymanie i rozwój zapewnia minister właściwy do spraw informatyzacji. Rejestry mieszkańców są prowadzone przez właściwego miejscowo wójta (burmistrza, prezydenta miasta). On też zapewnia ich utrzymanie i rozwój.

W celu uzyskania danych z rejestru PESEL i rejestru mieszkańców trzeba wykazać, że ma się w tym interes prawny, złożyć odpowiedni wniosek oraz wnieść stosowną opłatę. Obecnie też wynosi ona 31,00 zł (zob. art. 46 ust. 2 pkt 1, art. 47, art. 49 ust. 1 i 2, art. 50 ust. 1 pkt 2 i ust. 2, art. 52, 53 i 56 Ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (Dz.U. 2010 nr 217 poz. 1427 z późn. zm.) oraz § 2 pkt 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie opłat za udostępnienie danych z rejestrów mieszkańców oraz rejestru PESEL (Dz.U. 2017 poz. 2482))31.

Uwaga: Od dnia 1 marca 2015 r. adres zameldowania zamieszczony w dowodzie osobistym wydanym na podstawie przepisów Ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych nie stanowi potwierdzenia prawidłowości adresu miejsca zameldowania. Co więcej, sama zmiana adresu miejsca zameldowania posiadacza dowodu osobistego wydanego na podstawie przepisów tej ustawy nie stanowi podstawy do jego wymiany (zob. art. 89 ust. 1 i 2 Ustawy z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych (Dz.U. 2010 nr 167 poz. 1131 z późn zm.)).

Przy oznaczaniu stron w przypadku przedsiębiorców oraz spółek prawa handlowego zamieszcza się tzw. firmę. Firma w języku prawnym nie jest bynajmniej tym samym, co firma w znaczeniu potocznym. Firma w języku prawnym to oznaczenie, jakie indywidualizuje przedsiębiorcę w obrocie. Ujawnia się ją w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej w odniesieniu do osób fizycznych, oraz w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego w odniesieniu do osób prawnych i ułomnych osób prawnych. Przy tym za przedsiębiorcę uważa się w prawie cywilnym osobę fizyczną, osobę prawną i ułomną osobę prawną prowadzącą we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

Firma osoby fizycznej zawsze musi zawierać w sobie imię i nazwisko takiej osoby. Poza nimi mogą się na nią składać też inne określenia. Firmą osoby prawnej lub ułomnej osoby prawnej jest jej nazwa, przy czym musi ona wymieniać formę prawną takiej osoby, która może być tu podana w skrócie. Ponadto może ona również mieścić w sobie tak jak firma osoby fizycznej inne określenia32. W przypadku spółek prawa handlowego, a więc spółki jawnej, spółki partnerskiej, spółki komandytowej, spółki komandytowo-akcyjnej, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjnej, dodatkowe obligatoryjne elementy ich firmy oraz skróty na określenie ich formy prawnej zostały zdefiniowane w Ustawie z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. 2000 nr 94 poz. 1037 z późn. zm.)33. Jeśli chodzi o te ostatnie, to są nimi odpowiednio: „sp.j.”, „sp.p.”, „sp.k.”, „S.K.A.”, „spółka z o.o.” lub „sp. z o.o.” oraz „S.A.”.

Teoretycznie możliwe jest też posługiwanie się przez przedsiębiorcę skrótem firmy, jaki ujawnia się w rejestrze przedsiębiorców34. Problem jednak w tym, że takiego skrótu nie da się wpisać ani do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, ani do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego w świetle uregulowań prawnych dotyczących tych rejestrów.

Przy określaniu adresu stron umowy – tak jak zostało to zrobione w dwóch przytoczonych na początku tego rozdziału przykładowych oznaczeniach stron w umowie – używa się często zwrotu „zamieszkały przy ulicy…” i „z siedzibą przy ulicy…”. Sformułowania takie nie są jednak do końca poprawne, ponieważ zgodnie z art. 2535 i 4136 k.c. miejscem zamieszkania i siedzibą jest miejscowość (np. Katowice, Kraków, Gdańsk), a nie pełny adres. Problematyczny pozostaje też stosunek adresu zameldowania na pobyt stały i czasowy do miejsca zamieszkania i adresu, pod którym dana osoba faktycznie mieszka lub przebywa . Wszystkie one niekoniecznie muszą się bowiem ze sobą pokrywać.

Wspomniane wyżej zwroty, „zamieszkały przy ulicy…” i „z siedzibą przy ulicy…”, są jednak utarte i przez to dość trudno jest je zastępować innymi. Dla pełnej ścisłości można jednak oznaczyć strony umowy w sposób następujący:

Umowa o dzieło

zawarta w dniu 15 stycznia 2018 r. między:

Janem Kowalskim, prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą: Jan Kowalski Usługi Gastronomiczne, mającym miejsce zamieszkania w Katowicach, adres: al. Wolności 76a, 41-300 Katowice, nr PESEL: 11032277888, nr NIP: 889900084 i nr REGON: 778802223, zwanym dalej Zamawiającym,

a

Lutol spółką jawną, mającą siedzibę w Łodzi, adres: ul. Bliska 7/6, 33-634 Łódź, nr NIP: 889970084 i nr REGON: 778892223, wpisaną do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem: 777779999, której akta rejestrowe znajdują się w Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Śródmieście Wydział XX Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, reprezentowaną przez: wspólnika Jana Łabądzkiego, mającego miejsce zamieszkania w Katowicach, adres: ul. Klonowa 5, 40-200 Katowice i nr PESEL: 103277888, zwaną dalej Przyjmującym Zamówienie, o następującej treści:

......