ත්‍රිපිටකහයේ තකකලත්පා නගරය පිළිබෙඳ දකවත්පා ඇති සසසත්පාන කිහිපයක.
■6.1.2. ඔර්මසවහාද ශිකෂහාපෙදය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > පත්පාචිත් තියපත්පාළිය > භික ඛු විභඞ ය > පත්පාචිත් තියකත්පාණේඩය > 1. මුසත්පාවත්පාද වරගය
3. මහෙහණන, හම හපර වූ දතැහයකි: තකසලත්පාහයහි (Taxila City) එකතරත්පා බෙමුණකුට නන්‍දිවිසත්පාල නම වතෘෂභහයක විය….
■8. චීවරකක්ඛන් ද්ධකය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > මහෙත්පාවන්ගේ ගපත්පාළිය > 8. චීවරක ඛන් දකය
10. ඉකබිති ජීවක හකත්පාමත්පාරභචච හතහම ඒ හවදත්පා හවත ගිහයේ ය.
හගත්පාසස ඒ හවදත්පාට “ආචත්පායර්‍ය්‍යයන් වහෙන්ස, මම හබෙත්පාහහෙද්ධෝ හකත්පාට ද
උගණිමි. වහෙත්පා ද උගණමි. මනත්පා හකත්පාට දරමි. මත්පා විසින් උගත් හදය ද
හනත්පා නතැහසස. සත්අවුරුදදක මුළුලේහලහි හෙදත්පාරන්නත්පා වූ මට හම
ශිලේපයත්පාහන්ගේ හකළවහරක හනත්පා හපහණ. කවර කහලක හම
ශිලේපයත්පාහන්ගේ හකළවහරක හපහණන්හන් දතැ” ය කීහයේ ය. “ජීවකය, එහසස නම (බිම කණින) යවුලක හගණ තකසලත්පා නුවර (Taxila,
Pakistan) හෙත්පාත්පස හයත්පාදුනක ඇවිද හබෙහහෙත් හනත්පා වන්නත්පා වූ යම
කිසිවක දකහනහි ද, එය හගණ එව”. “ආචත්පායර්‍ය්‍යයන් වහෙන්ස, එහසස
ය” ය ජීවක හකත්පාමත්පාරභචච හතහම ඒ හවදත්පාට පිළිවදන් දී යවුලක
හගණ තකසලත්පා නුවර හෙත්පාත්පස හයත්පාදුනක ඇවිදින්හන් හබෙහහෙත් හනත්පා
වූ කිසිවක හනත්පා දුටුහයේය….
■7. තිසස සපර්මත පතයතසූත්‍රනරපදර්ශය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > ඛුද දක නකත්පාය > මහෙත්පා නදහදස පත්පාළි > තිසස සහමත් හතයක්‍යසූන්ත්‍රනරහදශය
මහන්‍දත්පාව පරිකිසසසතී - කතෘපණයකු හමන් අඥයකු හමන් මුන්ගේදයකු
හමන් හකහලහසය හෙත්පාත්පසින් හකහලහසය හවහහෙසට පතැමිහණේ.
ප්‍රත්පාණවද දු හකහරය, අදත්තත්පාදත්පානය ද හකහරය, ගතෘහෙසන්‍ධි දු සිඳී, ගම
පහෙරය, හගවලේ පහෙරය, මසං පහෙරය, පරඹුන් කරත්පා ද හයය, මතෘෂත්පා ද
හබෙහණය; හමහසස ත් හකහලහසය හෙත්පාත්පසින් හකහලහසය
හවහහෙසට පතැමිහණේ. ඒ අපරත්පාදකරු රජවරු අලේවත්පාහගන විවිද
කමකහටත්පාලු කරවති: කසහයනුදු තළවති, හවේවතැලිනු දු තළවති,
අඩදඬිහයනු දු තළවති, අත් සිඳුවති, පත්පා සිඳුවති, අත්පත්පා ද සිඳුවති, කනු
දු සිඳුවති, නතැහෙතැය ද සිඳුවති, කන්නත්පාසත්පා ද සිඳුවති, කත්පාඩිසතැළි
කමකහටත්පාලු ද හකහරති, සකමුඩු කමකහටත්පාලු ද හකහරති, රත්පාහුමුඛ
කමකහටත්පාලු ද හකහරති, ගිනවළලු කමකහටත්පාලු ද හකහරති, අත්
දලේවන කමකහටත්පාලු ද හකහරති, එරුවත් කමකහටත්පාලු ද හකහරති,
තීහිරිවත් කමකහටත්පාලු ද හකහරති, එහණයක්‍යක කමකහටත්පාලු ද
හකහරති, බිළිහයන් මසස සිඳුණත්පා කමකහටත්පාලු ද හකහරති, කහෙත්පාපණික
කමකහටත්පාලු ද හකහරති, හකත්පාසසහසන් කත්පාරම ගලේවති, පරිඝපරිවර්‍තන
කමකහටත්පාලු ද හකහරති, පිදුරුපිටු කමකහටත්පාලු ද හකහරති, කකත්පාළ
හතලේ ද ඉසසවති, ශුනකයන් (රජුහන්ගේ බෙලේලන්, කීණබෙලේලන්) ලවත්පා
කවති, දිවසසහුල ද හිඳුවති, කඩුහවනු දු හිස සිඳිත්; හමහසස ත්
හකහලහසය හෙත්පාත්පසින් හකහලහසය හවහහෙසට පතැමිහණේ.
හනත්පාහහෙත්පාත් කත්පාමතතෘෂසණත්පාහවන් මඩනත්පා ලදුහයේ හෙත්පාත්පසින් අලේවත්පාගත්
සිත් ඇතිහයේ හභත්පාගයන් හසත්පායමින් නතැවින් මහෙමුහුදට පිවිහසය, සීතල
හපරටු හකත්පාට උණුසුම හපරටු හකත්පාට මතැසිමදුරු අවේසුළසං හෙත්පා සපුන්
හන්ගේ පහෙසින් හවහහෙහසමින් සත්පාපවසින් මතැහරමින් තිගුමබෙ ජනපදයට
(Trigarta Kingdom, Punjab) හයය, තකහකත්පාලයට –
තක්‍ෂිශිලත්පාවට (Taxila, Pakistan) - කත්පාලමුඛයට - පරත්පාසංමුඛයට -
හවසුඞගයට - හවරත්පාපසයට – ජත්පාවක රටට (Mataram Kingdom, Majapahit) – තත්පාමලිපතියට (Tamilakam) – වසංග රටට
(Bangladesh, Vanga Kingdom) - එළවදදනයට -
සසවර්‍ණකූටයට – සසවර්‍ණභූමියට (Kingdom of Funan) –
තත්පාම්‍රපර්‍ණණියට (ශ්‍රී ලපංකහාව) – සුපපත්පාරකයට (Shurparaka kingdom) – භරුකචච ජනපදයට (Bharutkutccha, Bharuch)
– හසභෞරත්පාෂසෂ්‍ට්‍රයට (Saurashtra Kingdom) - අඞගහලත්පාකයට -
ගඞගණයට - පරමගඞගණයට – යවන රටට (ග්‍රීසිය) – පරම
යවනයට (Western countries) – අලසන්‍දත්පාවට (ඇපලකසවැන්න්ඩ්‍රියහා)
– නවක ජනපදයට – මූලපද රටට හයය….
■(229) 9. පෙලහාසී ජහාතකය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > ඛුද දක නකත්පාය > ජත්පාතක පත්පාළි 1 > 2. දුක
නපත්පාතය > 8. කත්පාසත්පාව වරගය
313. උත්තම හෙසසති නතැමතැති හමඝහයන් ද අග්‍ර වූ තුරඞග
මත්පාලත්පාවන්හගන් ද සර (ඊතල) නමතැති වරෂත්පාවන් ඇති රස තරඞග
මත්පාලත්පාවන්හගන් ද කඩුමිටි ඇත්තත්පා වූ හවේගහයන් පරිභමණය හකත්පාට
දතැඩි පහෙර හදන හයද්ධෝදයන්හගන් ද හෙත්පාත්පසින් තකසලත්පා නම නගරය
(Taxila, Pakistan) වටකරන ලදහදය….
■15. අත තදණ ඩසූත්‍රනරපදර්ශය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > ඛුද දක නකත්පාය > මහෙත්පා නදහදස පත්පාළි > අත් තදණේ ඩසූන්ත්‍රනරහදශය
හයන සලේහලන ඔතිණේහණත්පා දිස සබ්බෙත්පා විදත්පාවති - රත්පාගශලක්‍යහයන්
මඩනත්පා ලදුහයේ විදුනත්පා ලදුහයේ පහෙසසනත්පා ලදුහයේ හපළුහණේ බෙතැසගන්නත්පා
ලදුහයේ සමන්විත වූහයේ කයන් දුසිරිහතහි හෙතැසිහරය, බෙසින් දුසිරිහතහි
හෙතැසිහරය, සිතින් දුසිරිහතහි හෙතැසිහරය, ප්‍රත්පාණවද දු හකහරය, හනත්පා දුන්
දතැය ද හෙතැරැගනී, ගතෘහෙසන්‍ධි දු සිඳී, ගම පතැහෙතැරීම ද හගවලේ පතැහෙතැරීම ද මසං
පතැහෙතැරීම ද හකහරය, පරඹුන් කරත්පා ද හයය, මතෘෂත්පා ද හබෙහණය.
හමහසසත් රත්පාගශලක්‍යහයන් මඩනත්පා ලදුහයේ විදුනත්පා ලදුහයේ පහෙසසනත්පා ලදුහයේ
පීඩිත වූහයේ බෙතැසගන්නත්පා ලදුහයේ සමන්විත වූහයේ දිහවය, හවහසසින්
දිහවය, හවේගහයන් දිහවය, ඔබිහනත්පාබෙතැ හෙතැසිහරය. හනත්පාහහෙත්පාත්
රත්පාගශලක්‍යහයන් අවතීර්‍ණ වූහයේ විදද - සසපතෘෂසට - පහරත - සමවහිත -
සමන්වත්පාගත වූහයේ දනය හසත්පායමින් සීත හපරටු හකත්පාට, උෂසණ හපරටු
හකත්පාට, මතැසි මදුරු වත්පා අවේ දිකදනෑපහෙසින් හවහහෙහසමින් සත්පාපවසින්
මතැහරමින් නතැවින් මහෙමුහුදට පිවිහසය: ත්‍රිගුලේම ජනපදයට හයය.
තකහකත්පාලයට හයය, තක්‍ෂශිලත්පාවට (Taxila, Pakistan) හයය, කත්පාලමුඛයට හයය, පරත්පාඞමුඛයට හයය, හවසුඞගයට හයය,
හවරත්පාපසයට හයය, ජත්පාව රටට හයය, තත්පාමලී ජනපදයට
(Tamilakam) හයය, වගු රටට (Bangladesh, Vanga
Kingdom) හයය, එඩවරදනයට හයය, සසවර්‍ණකූටයට හයය,
සසවර්‍ණභූමියට (Kingdom of Funan) හයය, තමපණ‍්ණෙසයට
(ලපංකහාව) හයය, සුපපත්පාරක ජනපදයට (Shurparaka kingdom) හයය, භරුකචච ජනපදයට (Bharutkutccha, Bharuch) හයය,
හසභෞරත්පාෂසෂ්‍ට්‍රයට (Saurashtra Kingdom) හයය, අඞගහලත්පාකයට
හයය, ගඞගණයට හයය, පරමගඞගණයට හයය, යවන රටට
(Greece) හයය, පරම යවනයට (Western countries) හයය, නවක රටට හයය, මූලපදරටට හයය, මරුකත්පාන්තත්පාරයට හයය,
ජණේණුපසයට හයය, අජපසයට හයය, හමණේඩපසයට හයය,
ශඞකුපසයට හයය, චන්ත්‍රපසයට හයය, වසංශපසයට හයය,
සකුණපසයට හයය, මූකකපසයට හයය, දරීපසයට හයය,
හවන්ත්‍රත්පාදත්පාරයට හයය. හසත්පායනුහයේ (හභත්පාගයන්) හනත්පා ලතැහබෙය එකලේහි
හනත්පා ලතැබීම හහෙතු හකත්පාට ද දුක හදත්පාමනසස විඳී. හසත්පායනුහයේ ලතැහබ්
නම, ලතැබෙ ආරක්‍ෂත්පාමූලක වූ ද දුක හදත්පාමනසස විඳී: ‘කවර උපත්පාහයකින්
මත්පාහන්ගේ හභත්පාගයන් රජවරු හනත්පා මතැ හෙතැරගන්නත්පාහු ද හසත්පාරු හනත්පා
පතැහෙතැරගන්නත්පාහු ද ගින හනත්පා දවත්පා ද වතුරු හනත්පා ගළත්පා ද අප්‍රියදත්පායත්පාදහයද්ධෝ
හනත්පා හෙරනත්පාහු දතැ’ ය. හමහසස රකනත්පා වූ පත්පාලනය කරන්නත්පා වූ ඔහුහන්ගේ ඒ
හභත්පාගහයද්ධෝ වතැනතැහසති, හහෙහතම විප්‍රහයත්පාගමූලක වූ ද දුක හදත්පාමනසස
විඳී. හමහසසත් රත්පාගශලක්‍යහයන් අවතීර්‍ණ වූහයේ විදුනත්පා ලදුහයේ පහෙසසනත්පා
ලදුහයේ පීඩිත වූහයේ පිවිසිහයේ සමන්විත වූහයේ දිහවය, හවහසසින්
දිහවය, හවගහයන් දිහවය, ඔබිහනත්පාබෙතැ හෙතැසිහර….
රහාජගතෘහ නගරය:
ත්‍රිපිටකහයේ රජගහෙනුවර පිළිබෙඳ දකවත්පා ඇති සසසත්පාන කිහිපයක: රජගහෙනුවර (Rajgir) ඉන්දියත්පාහවේ බිහෙත්පාර ප්‍රත්පාන්තහයේ පිහිටත්පා ඇත.
Rajgir is an ancient city in the northeast Indian state of Bihar. Surrounded by hills, it's known for its holy sites.
Remains of the Cyclopean Wall, which encircled the city centuries ago, still stand in the center. Close by, Venu Vana park was once home to a monastery built for Buddha. As of 2011, the population of the town was reported to be 41,000
while the population in the community development block was about 88,500. Rajgir was the first capital of the ancient kingdom of Magadha, a state that would eventually
evolve into the Mauryan Empire. Telephone code: +91-6112.
■සපංඞ්ගීති නදහානය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > චුලේලවන්ගේගපත්පාළිය > 11.
පඤස චසතිකක ඛන් දකය
ඇවත ආනන්දහයන, සත්පාමඤසඤඵල සූන්ත්‍රය හකත්පාතතැනදී හදසනලද දතැය.
වහෙන්ස, රජගහෙ නුවර ජීවකහන්ගේ අඹ හවහනහි දී යය. කවරකු සමග දතැ
ය. හවහදහිපුන්ත්‍ර වූ අජත්පාතසත්තු රජු සමග යය. ඉකබිති ආයුෂසමත් මහෙත්පා
කත්පාශක්‍යප සසසවීරයන් වහෙන්හසස ආයුෂසමත් ආනන්ද සසසවිරයන්
වහෙන්හසසහගන් සත්පාමඤසඤඵල සුන්ත්‍රහයහි නදත්පානයද ඇසූහෙ. පුදගලයත්පාද
ඇසුහෙ. හම ක්‍රමහයන් ම නකත්පාය පසම ඇසූහෙ. ඇසු ඇසූ ආයුෂසමත්
ආනන්ද සසසවිරයන් වහෙන්හසස විසඳුහෙ….
■2. උපපෙබෝසසක ක්ඛන් ද්ධකය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > මහෙත්පාවන්ගේ ගපත්පාළිය > 2.
උහපද්ධෝසසක ඛන් දකය
58. එකලේහි ආයුෂසමත් මහෙත්පාකත්පාශක්‍යප සසසවිරයන් වහෙන්හසස අන්‍ධකවින්ද
විහෙත්පාරහයන් රජගහෙ නුවරට උහපද්ධෝසසය පිණිස එන්නත්පාහු අතරමගදී
නදියකින් එහතර වන හසසක මදකින් ජලහයන් ගසත්පාහගණ යන
ලදහදද්ධෝ වූහෙ. එයන් උන්වහෙන්හසසහන්ගේ සිවුරු හතමුහණේ ය. එකලේහි
භික්‍ෂූහු ආයුෂසමත් මහෙත්පාකත්පාශක්‍යප සසසවිරයන් වහෙන්හසසට ‘‘ඇවතැත්න, නුඹවහෙන්හසසහන්ගේ සිවුරු කුමක හහෙයන් හතමුහන්දතැ?’’ ය ඇසූහෙ.
‘‘ඇවතැත්න, මම හමහි අන්‍ධකවින්ද විහෙත්පාරහයේ සිට රජගහෙනුවර
හවළුවනයට උහපද්ධෝසසය පිණිස එන්හනම අතරමග ගහඟන් එහතර
වන්හනම ජලහයන් මදකින් ගසත්පා හගණ යන ලදහදමි. එයන් මහන්ගේ
සිවුරු හතමුහන් ය’’ ය කීහෙ….
■ක්‍ෂුන්ද්‍රකවසසතු
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > චුලේලවන්ගේගපත්පාළිය > 5.
ඛුද දකවත් තක ඛන් දකය
ඒ සමහයහි වූ කලී ආයුෂසමත් මහෙමුගලන් හතරණුහවද්ධෝද ආයුෂසමත්
පිණේහඩත්පාලභත්පාරදවත්පාජ හතරණුහවද්ධෝද යන හදනම හපරවරුහයහි හෙතැඳ
හපරවතැ පත්පාන්ත්‍රත්පා සිවුරු හගන රජගහෙ නුවරට පිණේඩපත්පාතය පිණිස
පිවිසියත්පාහෙ. එකලේන්හී ආයුෂසමත් පිණේහඩද්ධෝලභත්පාරදවත්පාජ හතරණුහවද්ධෝ
ආයුෂසමත් මහෙමුගලන් හතරුනට “ආයුෂසමත් මහෙමුගලන් හතරණුහවද්ධෝ
රහෙත්ද සතෘදධිමත්ද හවති. ඇවතැත් මහෙමුගලන් හතරුන, වඩිනු මතැනතැව, හතල පත්පාන්ත්‍රය හගන බෙසිනු මතැනතැව හතල පත්පාන්ත්‍රය ඔබෙහන්ගේ යතැ” ය කීහෙ.
ආයුෂසමත් පිණේහඩද්ධෝලහෙත්පාරදවත්පාජ හතරණුහවද්ධෝත් රහෙත්ද ඍදධිමත්ද
හවති. “ඇවතැත් භත්පාරදවත්පාජහයන, වඩින්න, හතල පත්පාන්ත්‍රය හගන
බෙසින්න, හතල පත්පාන්ත්‍රය ඔබෙහන්ගේ යතැ” ය මහෙමුගලන් හතරණුහවද්ධෝ
වදත්පාළත්පාහෙ. එකලේහි ආයුෂසමත් පිණේහඩද්ධෝලභත්පාරදවත්පාජ හතරණුහවද්ධෝ අහෙසස
නතැග ඒ පත්පාන්ත්‍රය හගන තුන් වරක රජගහෙ නුවර සිසත්පාරත්පා වතැඩියත්පාහෙ….
■ක්‍ෂුන්ද්‍රකවසසතු
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > චුලේලවන්ගේගපත්පාළිය > 5.
ඛුද දකවත් තක ඛන් දකය
එ කලේහි ම්පූරණකත්පාශක්‍යප රජගහෙ නුවර සිටුහු කරත්පා එළතැඹිහයේ ය. එළතැඹ
රජගහෙ නුවර සිටුහු බෙණවත්පා, “ගතෘහෙපතිය, මම රහෙත් ද සතෘදධිමත් ද
හවමි. මට පත්පාන්ත්‍රය හදව" ය කීය. " වහෙන්ස, ඉදින් ආයුෂසමතුන්
වහෙන්හසස රහෙත් ද ඍදධිමත් ද වූ හසසක නම ඔබෙට පත්පාන්ත්‍රය හදන ලදහද
ම ය. එය හගන බෙසසනත්පා හසසක වත්පා” ය සිටු කීය….
■9.1.3. ර්මහහානහාග සූත්‍රය (සමම්පූරණ සූන්ත්‍රය)
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > සසංයුත් ත නකත්පාය > නදත්පාන වරගය > 9.
භිකඛු සසංයුකතය > 1. ප්‍රසම වරගය
397. (සතැවතැත් නදත්පානය.)
එකලේහි ආයුෂසමත් සතැරියුත් හතරණුහවද්ධෝ ද, ආයුෂසමත් මහෙමුගලන්
හතරණුහවද්ධෝද රජගහෙනුවර සමීපහයහි කලන්ඳකනවත්පාප නම
හවේළුවනත්පාරත්පාමහයහි එකම විහෙත්පාරහයේ හවහසති. එකලේහි ආයුෂසමත්
සතැරියුත් හතරණුහවද්ධෝ සවසසකල පලසමවතින් නතැගී සිටියත්පාහු ආයුෂසමත්
මහෙමුගලන් හතරණුවන් කරත්පා එළඹියහෙ. එළඹ ආයුෂසමත් මහෙමුගලන්
හතරණුවන් සමඟ සතුටු වූහෙ ... එකත්පහසක හුන් ආයුෂසමත් සතැරියුත්
හතරණුහවද්ධෝ ආයුෂසමත් මහෙමුගලන් හතරණුවන්ට හමය කීහෙ:
“ඇවතැත්න, හමත්පාන්ගේගලේලත්පානහයන, ඔබෙහන්ගේ ඉන්න්ද්‍රිහයද්ධෝ විහශසෂහයන්
ප්‍රසන්නය. මූහුණුපතැහෙතැය පිරිසිදුය. හවහසසින් බෙබෙලන්හන්ය.
ආයුෂසමත් මහෙමුගලන් හතරණුහවද්ධෝ අද ඒකත්පාන්තහයන් ශත්පාන්ත වූ
විහෙරණයකින් වූසූහූ ය” ය.
ඇවතැත්න , අද මම ඖදත්පාරික (දිවතැසස සහෙ දිවක්‍ය කනට විෂයවූ) විහෙරණයකින් විසීමි. එහහෙත් මත්පාහන්ගේ දත්පාරමික කතත්පාහවක වීය.
ආයුෂසමත් මහෙමුගලන් හතරණුවන්හන්ගේ දතැහෙතැමි කතත්පාව කවරකු සමග
වීද? ඇවතැත්න, මත්පාහන්ගේ දතැහෙතැමි කතත්පාව භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසසම සමග
වීය. ඇවතැත්න, භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස දතැන් දුහරහිම සතැවතැත්නුවර
සමීපහයහි හජේතවන නම අහන්පිඬු මහෙසිටුහුහන්ගේ ආරත්පාමහයේ වතැඩ
වසන හසසක. කිහමකද? ආයුෂසමත් මහෙමුගලන් හතරණුහවද්ධෝ
ඍදධිහයන් භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස හවත එළඹියත්පාහුද? නතැතහහෙත්පාත්
භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස ඍදධිහයන් ආයුෂසමත් මහෙමුගලන් හතරණුවන්
හවත වතැඩි හසසක දතැය?
ඇවතැත්න, මම ඍදධිහයන් භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස හවත හනත්පාම
එළඹිහයමි. භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසසද ඍදධිහයන් මත්පා හවත හනත්පාඑළඹි
හසසක. එහහෙත් භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස යමතත්පාක දුහරහිවූද, ඒ තත්පාක
මත්පාහන්ගේ දිවතැසද දිවකණද භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස දතැකීම පිණිස ඇසීම
පිණිස හයත්පාමු විය. මම යමතත්පාක දුහරහිද, ඒ තත්පාක භත්පාගක්‍යවතුන්
වහෙහසසහන්ගේද දිවතැසත් දිවකණත් විශුදද විය.
හකහසස නම භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස සමග ආයුෂසමත් මහෙමුගලන්
හතරණුවන්හන්ගේ දතැහෙතැමි කතත්පාව වීද?
ඇවතැත්න, හමහි මම භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසසට ‘වහෙන්ස, ආරබ්දවීයර්‍ය්‍ය
ය, ආරබ්දවීයර්‍ය්‍ය යය කියනු ලතැහබ් සසවත්පාමීන, වහෙන්ස, හකත්පාහතකින්
ආරබ්දවීයර්‍ය්‍ය හවේ දතැ’ ය හමය සතැළහකහළමි. ඇවතැත්න, හමහසස
සතැළකළ කලේහි භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස මට හමය වදත්පාළ හසසක: හමත්පාන්ගේගලේලත්පානය, හමහි මහෙණ හතහම “ඒකත්පාන්තහයන් සිරුහරහි
සිවියත් නහෙරත් ඇටත් ඉතිරි හවේවත්පා, මසස හලේ වියහලේවත්පා, පුරුෂ
ශකතිහයන් පුරුෂහයකුහන්ගේ විරයහයන් පුරුෂහයකුහන්ගේ පරත්පාක්‍රමහයන්
ඒ යමක ලතැබිය යුතු නම එය හනත්පාලබෙනතත්පාක වීයර්‍ය්‍යයත්පාහන්ගේ නතැවතැත්මක
හනත්පාවන්හන් ය”ය පටන් ගන්නත්පා ලද වීයර්‍ය්‍ය ඇති ව හවහසය.
හමත්පාන්ගේගලේලත්පානය, හමහසස ආරබ්දවීයර්‍ය්‍ය හවේය”ය. ඇවතැත්න, හමහසස
භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස සමග මත්පාහන්ගේ දතැහෙතැමි කතත්පාව විය.
ඇවතැත්න, යමහසස කුඩත්පා ගලේ කතැටක හිමවත් පරවත රජුහන්ගේ මහෙත් බෙව
සඳහෙත්පා ලක තතැබීම (උපමත්පා කිරීම) පිණිස පමණකම හවේ ද, එහසසම අපිදු
ආයුෂසමත් මහෙමුගලන් හතරුන්හන්ගේ ඍදධිමහෙන්තත්වය සඳහෙත්පා ලක
තතැබීම පිණිස පමණකම හවමු. ආයුෂසමත් මහෙමුගලන් හතරණුහවද්ධෝ
මහෙත් ඍදධි ඇත්තත්පාහෙ. මහෙත් අනුභත්පාව ඇත්තත්පාහෙ. කතැමතැත්හතද්ධෝ නම
ආයුෂකලේපයම සිටිනත්පාහුය.
යම හසස කුඩත්පා ලුණුකතැටක සකවල මුවවිට හෙත්පා බෙඹහලත්පාව හිම හකත්පාට
පිහිටි ලුණු කළයක මහෙත්බෙව සඳහෙත්පා ලක තතැබිම පිණිස පමණකහවේද, එහසයන්ම අපිදු ආයුෂසමත් සතැරියුත් හතරණුවන්හන්ගේ
ප්‍රඥත්පාමහෙන්තත්වය සඳහෙත්පා ලක තතැබීම පිණිස පමණකම හවමු.
ආයුෂසමත් සතැරියුත් හතරණුහවද්ධෝද භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස විසින්
හනත්පාහයක අයුහරන් සසතුති කරණ ලදහෙ. වර්‍ණනත්පා කරණ ලදහෙ.
පසසසනත්පා ලදහෙ:
ප්‍රඥත්පාහවන්ද ශීලහයන්ද වත්‍යුපශමහයන් ද සතැරියුත් හතරණුහවද්ධෝම
හශෂසෂ්ඨයහෙ. යම කිසි මහෙහණක පරහතරට (නවනට) පතැමිණිහයේ නම
හහෙහතම සතැරියුත් හතරණුවන්ම පරම හකත්පාට ඇත්හත් වන්හන්ය
(හතරුන්ට වඩත්පාඋත්තරිතරහයක නතැත.)
හමහසස හම මහෙත්පානත්පාගහයද්ධෝ (මහෙරහෙතන් වහෙන්හසසලත්පා) හදනම
මතැනතැවින් බෙණන ලද ඔවුහනත්පාවුන්හන්ගේ සුබෙතැසිය සතුටින් පිළිගත්හෙ….
■10.1.1. ඉන් දක සූත්‍රය (සමම්පූරණහයන් දකවත්පා ඇත)
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > සසංයුත් ත නකත්පාය > සගත්පාසත්පා වරගය > 10.
යක ඛ සසංයුත් තය > 1. ඉන් දක වරගය
235. මත්පා විසින් හමහසස අසන ලදී: එකකහලක භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස
රජගහෙනුවර සමීපහයහි ඉන්‍දකූට පරවතහයහි ඉන්‍දක යකෂයත්පාහන්ගේ
භවනහයහි වතැඩ වසන හසසක. එකල ඉන්‍දක යකෂ හතහම භත්පාගක්‍යවතුන්
වහෙන්හසස හවත එළඹිහයේ ය. එළඹ භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසසට
ගත්පාසත්පාහයන් කී ය:
බුදුවරහයද්ධෝ රූපය ජිවය ය හනත්පාකියත්. (එහසස නම) හම සත්ව හතහම
හම සිරුර හකහසස නම ලබෙත්පා ද? හමත්පාහුහන්ගේ ඇට හෙත්පා අකමත්පාපිඬ හකත්පායන්
ඒද? හම හතහම නම මවුකුස ලතැහන්ගේද?
[භගවත්හු:]
පළමු හකත්පාට කලලරූපය හවේ. කලලහයන් අබ්බුදය හවේ. අබ්බුදහයන්
හපසිය හෙට ගණි. හපසිහයන් ඝන නම මසසපිහඬක හෙට ගණී. ඒ
ඝනහයන් පිලක පහසක හෙට ගණී. ඉන්පසු හකසස හලත්පාම ද නය ද හෙට
ගණිත්.
ඔහුහන්ගේ මව යම අහෙරකුත්, හබෙත්පාන දතැයකුත්, හබෙත්පාජුනකුත් වළඳත්පා ද, මවුකුසට පතැමිණ ඒ සත්ව හතහම ඒ ආහෙත්පාර පත්පානත්පාදිහයන් එහි දී
යතැහප….
■1.16. සිරිර්මහා විර්මහානය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > ඛුද දක නකත්පාය > විමත්පාන වසසතු > 1. පීෂ්ඨ
වරගය
140. එමබෙත්පා හදවේදුව, හතද්ධෝ හදවියන් විසින් පිරිවරන ලදදී සත්කත්පාරද
කරන ලදදී හවහි. කිනම භවහයකින් වව්‍යූත වූවත්පා සුගතියට පතැමිණියත්පා
හවහිද? හතද්ධෝ කිනම ශත්පාසසතතෘවරයකහුහන්ගේ අවවත්පාදත්පානුශත්පාසනත්පා
පිළිගතැනීහමන් වචන කරන්නී හවහිද? ඉදින් හතද්ධෝ බුදදශත්පාවිකත්පා වූවත්පා
නම මට කියව.
141.ඉසිගිලි ආදී පරවත අතර මතැනතැවින් පිහිටුවන ලද උතුම රජගහෙ
නුවර නතැටුම ගතැයුම මතැනතැවේ න් පුහුණු වූ මම සිරිමත් බිමසර රජුහන්ගේ
පරිචත්පාරිකත්පාවක වීමි. ඒ මත්පා රජගහෙ නුවර සිරිමත්පා යතැය දතැනගත්හෙ.
142. සතෘක හශසෂසෂ්ඨවූ විනත්පායකවූ බුදුරජ සමුදය දුන්තඃඛ සතක්‍යයන්හන්ගේ
අනතක්‍යතත්පාව ද අසසංසසකතෘත වූ ශත්පාශසවත දුන්තඃඛනහරත්පාදය වූ නරවත්පාණය ද
අකුටිල වූ හකහලසස නසන ආරයමත්පාරගයද මට පතැවසීය.
143. මම උතුම වූ තසත්පාගතයන් වහෙන්හසසහන්ගේ අසසංසසකතෘත නරවත්පාණයට
කරුණු වූ සදදරමය අසත්පා නරහශසෂසෂ්ඨ වූ බුදුරදුන් විසින් හදසනලද
ප්‍රතිපත්තිහයහි පිහිටියත්පා වූ මම ශීලහයහි මතැනතැවින් සසංවතෘත වූමු….
■10.1.8. සුදත ත සූත්‍රය (සමම්පූරණහයන් දකවත්පා ඇත)
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > සසංයුත් ත නකත්පාය > සගත්පාසත්පා වරගය > 10.
යක ඛ සසංයුත් තය > 1. ඉන් දක වරගය
242. එකකහලක භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස රජගහෙ නුවර සමීපහයහි වූ
ශීතවනහයහි වතැඩවසන හසසක. එකලේහි අනත්පාසපිණේඩික ගතෘහෙපති
හතහම කිසියම කටයුත්තක සඳහෙත්පා රජගහෙනුවරට පතැමිණිහයේ හවය.
අනත්පාසපිණේඩික ගතැහෙතැවි හතහම බුදුරජත්පානන් වහෙන්හසස හලද්ධෝපහෙළවූ
හසසකතැය ඇසීය. භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස දතැකීම පිණිස එහකහණහි ම
එළහඹනු කතැමතැත්හත්ද විය.
ඉකබිති අහන්පිඬු ගතැහෙතැවිහෙට හම අදහෙස විය: භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස
දතැකීම පිණිස එළහඹන්නට අද හනත්පාකලේය. දන් මම හහෙට කලේ ඇති ව
භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස දකිනු පිණිස එළහඹහනමිය බුදුන් හකහරහි
ගිය සිහි ඇතිව හහෙත්පාත්හත්ය. අලුයම යය හෙඟිමින් රෑ තුන්යලක නතැගී
සිටිහයේය. එකලේහි අනත්පාසපිණේඩික ගතැහෙතැවි හතහම හසත්පාහහෙත්පාන්හදත්පාර
හවත පතැමිණිහයේය. අමනුෂක්‍යහයද්ධෝ හදත්පාර විවර කළහෙ.
ඉකබිති අහන්පිඬු ගතැහෙතැවියහු නුවරින් නකහමදදී එළිය අතුරුදහෙන්
විය. අඳුර පහෙළ විය. බිය තතැති ගතැණුම හලත්පාමුදහෙ ගතැණුම පහෙළ විය.
එයන් ම හපරළත්පා යනු කතැමතැත්හත් ද විය. එකලේහි සීවක යකෂ හතහම
අතුරුදන් වූහයේ (මතු දතැකහවන) ශබ්දය ඇසසවී ය:
සියකදහෙසක ඇත්තු ද, සියකදහෙසක අසසහු ද, සියකදහෙසක
අශසවතරිහයද්ධෝ ද, සියකදහෙසක රිය ද, මිණිහකත්පාහඬත්පාලේ අබෙරණින්
සරසන ලද සියකදහෙසක කනක්‍යත්පාහවද්ධෝද (යමකුට ලතැබුනත්පාහුද, ඒ
ලත්පාභහයද්ධෝ බුදුන් දකනට යන්නහුහන්ගේ) එකපියවරක හසත්පාහළත්පාසසවතැන
කලත්පාහවන් කලත්පාවටත් හනත්පා අගිත්.
ගතැහෙතැවිහයන, ඉදිරියට යව. ගතැහෙතැවිහයන, ඉදිරියට යව. හතත්පාපහන්ගේ
ඉදිරියට යනෑම මතැනතැවි. ආපසු යනෑම හනත්පා මතැනතැවි.
ඉකබිති අහන්පිඬු ගතැහෙතැවිහෙට අඳුර අතුරුදන් විය. එළිය පහෙළ විය යම
බිහයක තතැති ගතැන්හමක හලත්පාමුදහෙ ගතැන්හමක වී නම එය සන්සිඳින.
හදවන වටදු …..
හතවන වටදු අහන්පිඬු ගතැහෙතැවිහෙට එළිය අතුරුදන් විය. අඳුර පහෙළ
විය. බිය තතැති ගතැණුම හලත්පාමුදහෙ ගතැණුම පහෙළ විය. එයන් ම හපරළත්පා
යනු කතැමතැත්හත්ද විය. හතවන වට දු සීවක යකෂ හතහම අතුරුදන්
වූහයේ (මතු දතැකහවන) ශබ්දය ඇසසවී ය:
සියකදහෙසක ඇත්තු ද, සියකදහෙසක අසසහු ද සියකදහෙසක
අශසවතරිහයද්ධෝ ද, මිණිහකත්පාහඬත්පාලේ අබෙරණින් සරසන ලද සියකදහෙසක
කනක්‍යත්පාහවද්ධෝද (බුදුන් දකනට යන්නහුහන්ගේ) එක පියවරක පිළිබෙඳ
හසත්පාහළත්පාසසවතැන කලත්පාහවන් කලත්පාවකුදු හනත්පා අගිත්.
ගතැහෙතැවිහයන, ඉදිරියට යව. ගතැහෙතැවිහයන, ඉදිරියට යව. හතත්පාපහන්ගේ
ඉදිරියට යනෑම මතැනතැව. ආපසු යනෑම හනත්පා මතැනතැව.
ඉකබිති අහන්පිඬු ගතැහෙතැවිහෙට අඳුර අතුරුදන් විය. එළිය පහෙළ විය. යම
බිහයක තතැති ගතැන්හමක හලත්පාමුදහෙ ගතැන්හමක වී නම එය සන්සිඳින.
ඉකබිති අහන්පිඬු ගතැහෙතැවි හතහම ශීතවනයට හවත එළඹිහයේ ය.
එකලේහි භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස රෑ අලුයම නතැගිට අබෙවස සකමන්
කරණ හසසක. භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස එන්නත්පා වූ අහන්පිඬු ගතැහෙතැවීහු දුර
දී ම දුටු හසසක. දතැක සකමනන් බෙතැස පතැනවූ අසුහනහි වතැඩහුන් හසසක.
භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස වතැඩහිඳ අහන්පිඬු ගතැහෙතැවිහෙට "සුදත්ත, හමහි
එව"ය හමය වදත්පාළ හසසක.
එකලේහි අහන්පිඬු ගතැහෙතැවි හතහම භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස නමින් මත්පා
අමතන හසසකතැ ය එහි ම භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසසහන්ගේ පත්පා ලඟ හිසින් වතැටී
භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසසට ‘වහෙන්ස, කිම? භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස සුවහසස
සතැතපුනු හසසක දතැ’ය හමය සතැළ කහළසය.
[භගවත්හු:]
යහමක කත්පාමයන්හි හනත්පාතතැවහරද, (හකහලසස ගින නතැති බෙතැවින්) සිහිලේ
වූහයේද, උපධි රහිත ද පිරිනවියත්පාවූ (ඒ කෂීණත්පාස්‍රව) බෙමුණු හතහම
හෙතැමකලේහි ඒකත්පාන්තහයන් සුවහසස හහෙත්පාවී.
සියලු තතෘෂසණත්පාවන් සිඳ හෙතෘදය ඇසුරු කළ විඩත්පාව දුරු හකත්පාට සිත්හි
සන්සිඳීමට පතැමිණ උපශත්පාන්ත වූහයේ සුවහසස හහෙත්පාවී….
■2. උදුම්බරික සීහනහාද සූත්‍රය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > දීඝ නකත්පාය > පත්පාථික වරගය > 2.
උදුමබෙරික සීහෙනත්පාද සූන්ත්‍රය
ඉකබිත්හතන් භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස උදුමබෙරිකත්පාවහන්ගේ පිරිවතැජි අරමතැ
හමහසස පරවත්පාදචහච්ඡේදක සසවවත්පාද සමුත්සත්පාපක අභීත නත්පාදය පවත්වත්පා, අහෙසස නතැඟ, ගිජුකුළු පවේහවහි පිහිටි හසසක. සන්දත්පාන ගතෘහෙපති
එහකහණහිම රජගහෙ පුරයට පිවිසිහයේය….
■2.8. සද ද්ධහා විර්මහානය (සමම්පූරණහයන් දකවත්පා ඇත) ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > ඛුද දක නකත්පාය > විමත්පාන වසසතු > 2.
චිත් තලතත්පා වරගය
245. එමබෙත්පා හදවේදුව, යමබෙඳුවූ හතද්ධෝ මනත්පා රූසිරින් සියලු දිගුන්
බෙබුළුවමින් දවහෙත් තරුව හසස සිටිහනහි.
246. කවර හහෙසතුවකින් තිට එබෙඳු සිරුරු පතැහෙතැහයක වීද? කවර
පිහනකින් තීහන්ගේ සුචරිතඵලය හමහි සමතෘදද හවේද? මන වඩන්නත්පා වූ
යම කිසි සමපත්තීහු හවත්ද, ඒ සමපත්තීහු (කවර පිහනකින්) තිට
පහෙළ හවත්ද?
247. මහෙත් අනුභත්පාව ඇති හදවේදුව, තී විචත්පාරමි. මිනසස වූවත්පා කවර පිනක
හකහළහිද? තීහන්ගේ හම සිරුරු පතැහෙතැය ද සියලු දිගුන් බෙබුළුවය. කවර
පිහනකින් හමබෙඳු දිලිහයන පුණක්‍යරදධි ඇත්තී හවහිද?
248. හම පුණක්‍යඵලය යම කවර කරමයකහුහන්ගේ දතැය මුගලන් හතරුන්
විසින් පුළුවුසසනත්පා ලද ඒ හදවේදූ හතත්පාහමද්ධෝ තුටුසිත් ඇත්තී හමහසස
පතැවතැසූය.
249. ශදදත්පාහවන් හෙත්පා ශීලහයන් යුකත වූ නතර දන්දීහමහි ඇලුණු මම
රජගහෙ නුවරැ උපත්පාසිකත්පාවක වීමි. අනක්‍යහයද්ධෝ මත්පා සදදත්පා යතැය දත්හෙ.
250. එකල මම වසසන්ත්‍රද ආහෙත්පාරද හසනසුන් හෙත්පා පහෙන්හතලේද ඍජුගුණ
ඇත්තවුන් හකහරහි හවහසසින් පහෙන් සිතින් දුනමි.
251-252. මම පකෂය පිළිබෙඳවූ තුදුසසවක ද පසහළත්පාසසවක ද
ප්‍රත්පාතිහෙත්පාරයක්‍ය පකෂය ද යන හපත්පාහහෙද්ධෝ දිනයන්හි අටඟින් යුත් හපහහෙවසස
විසීමි. හෙතැම කලේහි නති සිලේහි ද කයන් හෙත්පා වචනහයන් සසංවතෘත වුවත්පා
ඉන්න්ද්‍රිය සසංවරහයන් යුකත වූවත්පා මනත්පා හකත්පාට හබෙදත්පා හදන්නී හගහි
විසීමි.
253. එකලේහි මම පණිවත්පාහයන් දුරු වීමි. මුසවත්පාහයන් සසංයත වීමි.
අයනත්පාදනන්ද මිසහෙසරින්ද රහෙහමර පීහමන්ද දුරු වීමි.
254. පසස සිකපද රැකහමහි ඇලුණු චතුරත්පාරයක්‍යසතක්‍යහයහි දක්‍ෂවූ මම
යශසස ඇති පසතැසස ඇති හගභෞතම බුදුරදුන්හන්ගේ උපත්පාසිකත්පාවක වීමි.
255. එම පිහනන් මත්පාහන්ගේ සිරුරු පතැහෙතැය එබෙඳු හවය. ඒ පිහනන් මත්පාහන්ගේ
සමපත්තිය හමහි සමතෘදද හවය. මන වඩන්නත්පාවූ යම කිසි සමපත්තීහු
හවත් ද, ඒ සමපත්තීහු මට පහෙළ හවත්.
256. මහෙත් අනුභත්පාව ඇති ශමණයන් වහෙන්ස, මිනසස දුවක වූ මම යම
පිනක හකහලම ද, එය ඔබෙට කියමි. එයන් හමහසස දිලිහයන
පුණක්‍යරදධි ඇතියත්පා හවමි. මහන්ගේ සිරුරු පතැහෙතැය ද සියලු දිගුන්
බෙබුළුවය….
■7.1.3.2. වසස සකහාර සූත්‍රය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > අඞ ගුත් තර නකත්පාය > සත්තක නපත්පාතය > 3. වජේ ජිසත් තක වරගය
22. මත්පා විසින් හමහසස අසන ලදි: එක සමහයකහි භත්පාගක්‍යවතුන්
වහෙන්හසස රජගහෙ නුවර ගිජේජකූට පරතහයහි වතැඩ වසන හසසක.
එසමහයහි මත්පාගද රත්පාජ වූ හවේහදන්හී පුන්ත්‍ර වූ අජත්පාතසත්තු හතම වතැදනෑරජුන්
මඩනට යනු කතැමතැතිහයේ හවය....
■2.3. දවිතීය පෙහාරහාජිකය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > පත්පාරත්පාජිකපත්පාළිය > 2. පත්පාරත්පාජිකකත්පාණේඩය
> දවිතීයපත්පාරත්පාජිකය
14. ඉකබිති මගද රහටහි මහෙ ඇමති වූ වසසසකත්පාර නම බෙමුණු හතහම
රජගහෙනුවර කරමත්පාන්තයන් විමසමින් දතැව මුදලි කරත්පා පතැමිණ ඔහුට
“සඟය, නගර ප්‍රතිසසංසසකරණයට හවන්වූ, ආපදත්පාවක පිණිස ගත යුතු, යම ඒ රජුට අයත් දතැව රැසක වීද, ඒ දතැව හකත්පාහි දතැ?” ය කීය. “හිමිය, ඒ දතැව රජහු විසින් කුමභකත්පාර පුන්ත්‍ර වූ දනය ආයර්‍ය්‍යයන් වහෙන්හසසට
හදන ලදි”. හහෙස කීය….
■3.9. විසහාලක ඛි විර්මහානය (සමම්පූරණහයන් දකවත්පා ඇත) ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > ඛුද දක නකත්පාය > විමත්පාන වසසතු > 3.
පත්පාරිච චත් තක වරගය
667. මහෙත් ඇසස ඇති හදවේදුව, තී හපර අත්බෙතැවේහි කවර නතැමතැත්තියක
වූවත්පාද? දිවසරන් සමූහෙහයන් පිරිවරන ලදදී සිත්කලු සිතුලිය හවහනහි
හෙත්පාත්පස හෙතැසිහරය.
668. යම කත්පාහලක තවේතිසත්පා වතැසි හදවිහයද්ධෝ හම සිතුලිය වනයට
පිවිහසත්ද, එකල හමහි පතැමිණියත්පා වූ යත්පාන සහිතවූ රිය සහිතවූ
සියලේහලද්ධෝම විසිතුරු අයුරු ඇත්හතද්ධෝ හවත්.
669. හමහි පතැමිණි හම උයහනහි හෙතැසිහරන තීහන්ගේ සිරුහරහි පුෂසපත්පාදීන්
අමුතු විසිතුහරක හනත්පාහපහන්. තීහන්ගේ රූපය හමබෙඳු පතැහෙතැපත් වූහයේ
කවර පිහනකින් ද? එමබෙත්පා හදවේදුව, විචත්පාරණ ලදදී හම විපත්පාකය කවර
පුණක්‍යකරමයකහුහන්ගේ දතැය කියව.
670. හදවිඳුන, යම පිහනකින් මත්පාහන්ගේ හම රූපයත් දිවක්‍යගතියත්
දිවක්‍යරධියත් දිවක්‍යත්පානුභත්පාවයත් වීද, සකහදවේඳුන, එය අසනු මතැනවි.
671. මම හපරැ මනරමවූ රජගහෙ නුවරැ ශදදත්පාහයන් හෙත්පා ශීලහයන්
යුකත වූ සියලු කලේහි දන්දීහමහි ඇලුනු සුනන්දත්පා නම උපත්පාසිකත්පාවක
වීමි.
672. එකලතැ මම වසසන්ත්‍ර ද ආහෙත්පාර ද හසනසුන් ද පහෙන් ද සතෘජුගුණ
ඇත්තවුන් හකහරහි හවහසසින් පහෙන් සිතින් දුනමි.
673-74. මම පකෂය පිළිබෙඳ තුදුසසවක ද පසහළත්පාසසවක ද
ප්‍රත්පාතිහෙත්පායර්‍ය්‍යපකෂය ද යන හපත්පාහහෙද්ධෝ දිනයන්හි අටඟින් යුත් හපහහෙවසස
වීසිමි. සියලු කලේහි නති සිලේහිද පිහිටිහයමි. කයන් හෙත්පා වචනහයන්
සසංවතෘත වූවත්පා ඉන්න්ද්‍රිය සසංවරහයන් යුකත වූවත්පා හබෙදත්පා හදන්නී හගහි
විසීමි.
675. එකලේහි මම පණිවත්පාහයන් දුරුවීමි, මුසවත්පාහයන් සසංයතවීමි.
අයනත්පාදනන්ද මිසහෙසරින්ද රහෙහමර පීහමන්ද දුරුවීමි.
676. පසස සිකපද රැකහමහි ඇලුණු චතුරත්පායර්‍ය්‍යසතක්‍යහයහි දකෂවූ මම
යසසස ඇති පසතැසස ඇති හගභෞතම බුදුරජුන්හන්ගේ උපත්පාසිකත්පාවක වීමි.
677. ඒ මට දිනපතත්පා නනෑ කුලහයන් දතැසසසක මලේමත්පාලත්පා හගන එය. මම
ඒ සියලේලම බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසසහන්ගේ දත්පාතු කචතක්‍යයට ම්පූජත්පා
හකහළමි.
678. හපත්පාහහෙද්ධෝ දිනහයහි හගත්පාසස මම පහෙන් සිත් ඇත්තී සියතින් ම මලේ
ගඳ විලවුන් සනෑයට පිදුහවමි.
679. හදවේඳුන (ශක්‍ර හදවේ රජු ආමන්න්ත්‍රණය හකහර), යම මත්පාලත්පාවක
ම්පූජත්පා හකහළම ද, ඒ කුශලකර්‍මහයන් මත්පාහන්ගේ රූපයත් දිවක්‍යගතියත්
දිවක්‍යරධියත් දිවක්‍යත්පානුභත්පාවයත් විය.
680. යම හහෙයකින් මම සිලේවත් වීමද ඒ රැකි ශීලය හමහතක විපත්පාක
හනත්පාදුන්හන් හවය. (අශසටත්පාසංග ශීලය ආදී ඈ රැකි උසසස ශීලහයේ පින
හනත්පාව හවනත් පිනක හම හමත්පාහහෙත්පාහත් ඇයට විපත්පාක හදමින් ඇත
යනුය) හදවේඳුන, හකහසස නම මම සකතෘදත්පාගත්පාමිනයක වන්හනම දතැය
මත්පාහන්ගේ පතැතුහමකද වන්හන්ය….
■4.1.10. දසවන සිකපෙදය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > පත්පාචිත් තියපත්පාළිය > භික ඛුනී විභඞ ය > පත්පාචිත් තියකත්පාණේඩය > 1. ලසුනවරගය
1. එසමහයහි භත්පාගක්‍යවත් බුදු රජුන් රජගහෙ නුවරැ හවළුවන
(Venuvana) නම කලන්දක නවත්පාපහයහි වතැඩතැ හවහසති. එසමහයහි
වනත්පාහි රජගහෙ නුවරැ ගිරග නතැටුහමක හවය. සවග හමහහෙහණද්ධෝ ගිරග
නතැටුම දකිනු පිණිස ගියහෙ. මිනසසසු ලමු හකත්පාට සිතති. නුගුණ පවසති.
හදත්පාසස පතුරුවත්. “හකහසස නම හමහහෙණිහයද්ධෝ ගතෘන්හී කත්පාමහභත්පාගිනීන්
හමන් නතැටුමද ගතැයුමද වතැයුමද දකිනු පිණිස ආවත්පාහු දතැ”ය….
■6.4.4. කහාණර්මහාතු ශිකෂහාපෙදය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > පත්පාචිත් තියපත්පාළිය > භික ඛු විභඞ ය > පත්පාචිත් තියකත්පාණේඩය > 4. හභද්ධෝජන වරගය
3. එසමහයහි වනත්පාහි එකතරත්පා ගතැලේසත්පාත්තුවක රජගහෙ නුවරින් පතැසුළු
දිගට යනු කතැමතැත්හත් හවය. එකතරත්පා පිඬුසතැරි මහෙහණක ඒ
ගතැලේසත්පාත්තුව හවතතැ පිඬු පිණිස පතැමිණිහයේයතැ. එකතරත්පා උවසුහවක ඒ
මහෙණහෙට අත්සුණු හදවීයතැ….
■6.4.7. විකහාලපභහාජන ශිකෂහාපෙදය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > පත්පාචිත් තියපත්පාළිය > භික ඛු විභඞ ය > පත්පාචිත් තියකත්පාණේඩය > 4. හභද්ධෝජන වරගය
1. එසමහයහි භත්පාගක්‍යවත් බුදුහු රජගහෙ නුවරැ කලන්දකනවත්පාප නම වූ
හවේළුවන අරමහි (Venuvana) වතැඩතැ හවහසති. එසමහයහි වනත්පාහි
රජගහෙ නුවරැ ගිරන්ගේගසමජේජ නම නතෘතක්‍යහයක හවය. සපතරස
වරන්ගේගීය භිකක්ෂූහු ගිරන්ගේගසමජේජ නම නතෘතක්‍යය බෙතැලීමට ගියහෙ. මිනසසසු
සපතරස වරන්ගේගීය භිකක්ෂූන් දතැකතැ නහෙවත්පා විහලවුන් ගලේවත්පා වළඳවත්පා
කනෑයුතු දනෑ දුන්හෙ. සපතරස වරන්ගේගීය භිකක්ෂූහු කනෑයුතු දනෑ හගනතැ
ආරත්පාමයට හගත්පාසස ෂඩවරන්ගේගීය භිකක්ෂූන්හෙට හමය කීහු. ගනවු
ඇවතැත්න, කනෑ යුතු දනෑ වළඳන්නතැය. ඇවතැත්න, හතත්පාප විසින් හකත්පායන්
කනෑ යුතු දනෑ ලබෙන ලද දතැය. සපතරස වරන්ගේගීය භිකක්ෂූහු ෂඩවරන්ගේගීය
භිකක්ෂූන්හෙට හමකරුණ දතැන්වූහෙ. කිහමක ද ඇවතැත්න, හතපි
විකත්පාලහයහි හබෙත්පාජුන් වළඳවු දතැය. එහසස යතැ ඇවතැත්න. සවග මහෙණහු
ලමු හකත්පාට සිතති. නුගුණ පවසති. හදත්පාසස පතුරුවත්. "හකහසස නම
සපතරස වරන්ගේගීය භිකක්ෂූහු විකලේහි හබෙත්පාජුන් වතැළඳූහු දතැ"ය….
■4.2.1. පෙහාසහාණ සූත්‍රය (සමම්පූරණ සූන්ත්‍රය)
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > සසංයුත් ත නකත්පාය > සගත්පාසත්පා වරගය > 4.
මත්පාර සසංයුත් තය > 2. රජේජ වරගය
147. මත්පා විසින් හමහසස අසන ලදී: එකකහලක භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස
රජගහෙනුවර සමීපහයහි ගිජුකුළු පවුහවහි (Gridhra-kuta)
වතැඩ වසන හසසක. එකලේහි භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස රෑ හබෙත්පාලේඅඳුරුහයහි
අබෙවස (එළිමහෙහන්) වතැඩහුන්නත්පාහු හවති. වතැසසසද එකි එකි හපත්පාද
හහෙළය.
එකලේහි පවිටු මත්පාරයත්පා භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසසට බිය තතැතිගතැණුම
හලත්පාමුදතැහෙගතැණුම උපදවනු කතැමතැත්හත් භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස හවත
එළඹිහයේ ය. එළඹ භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස හනත්පාදුහරහි මහෙත් මහෙත් ගලේ
විහිටි. (මත්පාරයත්පාහන්ගේ ඍධිහයන් ගලේ උදුරත්පා විසි කහළසය) එකලේහි භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස හම පවිටු මත්පාරයත්පා යී දතැන පවිටු
මත්පාරයත්පාහෙට ගත්පාසත්පාහයන් වදත්පාළ හසසක:
ඉදින් හම මුළු ගිජුකුළුපවුව ම සලහනහි නම, හමත්පාහනත්පාවට මිදුනු
බුදුවරයන්ට කමපනහයක නහෙමක ඇත් මතැ ය.
ඉකබිති පවිටු මත්පාරයත්පා භත්පාගක්‍යවත් හතහම මත්පා දනී, සුගත හතහම මත්පා දනී
යය දුකට පත් වූහයේ හනත්පා සතුටු සිත් ඇත්හත් එහි ම අතුරුදහෙන්
විය….
■2.4. සිවුවන පෙරිජිය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > පත්පාරත්පාජිකපත්පාළිය > 2. පත්පාරත්පාජිකකත්පාණේඩය
> සිවුවනපත්පාරත්පාජිකය
30. එසමහයහි භත්පාගක්‍යවත් බුදුරජත්පානන් වහෙන්හසස රජගහෙනුවර
කලන්දකනවත්පාප නම වූ හවළුවනත්පාරත්පාමහයහි වසන හසසක. එසමහයහි
ආයුෂසමත් ලකෂණ හතරණුහවද්ධෝ ද, ආයුෂසමත් මහෙමුගලන්
හතරණුහවද්ධෝ ද ගිජුකුළු පවේහවහි හවසත්. ඉකබිති ආයුෂසමත්
මහෙමුගලන් හතරණුහවද්ධෝ හපරවරු හවේහලහි හෙතැඳ හපරව පත්පා සිවුරු
හගන ආයුෂසමත් ලකෂණ හතරුන් හවත එළඹියහෙ. එළඹ ආයුෂසමත්
ලකෂණ හතරුණුවන්ට හමය කීහෙ: “ඇවතැත් ලකෂණය, යමහෙ.
රජගහෙනුවරට පිඬු පිණිස පිවිහසන්නමහෙ”ය. “ඇවතැත්න, එහසස” ය
ආයුෂසමත් ලකෂණ හතහම ආයුෂසමත් මහෙමුගලන් හතරණුවන්ට
පිළිවදන් දුන….
■2.3.9 චූළසකුලුදහාය සූත්‍රය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > මජේ ඣිම නකත්පාය > මජේඣිම පන්නත්පාසකය
> 3. පරිබ්බෙත්පාජක වරගය
මත්පා විසින් හමහසස අසන ලද: එක සමහයකහි භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස
රජගහෙනුවර නසත්පා කලන්දකනවත්පාප නම වූ හවේළුවන විහෙත්පාරහයහි වතැඩ
වසන හසසක. එසමහයහි සකුලුදත්පායී පරිවත්පාජක මහෙත් වූ පිරිවතැජිපිරිසස හෙත්පා
සමග හමත්පාරනවත්පාප නම පරිවත්පාජකත්පාරත්පාමහයහි හවහසය. එකලේහි
භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස හපරබෙත් හවේහලහි හෙතැඳ හපහරවතැ පත්පාසිවුරු
හගන රජගහෙ නුවරට පිඬු පිණිස පිවිසියහෙ. එකලේහි භත්පාගක්‍යවතුන්
වහෙන්හසසට හතල සිත විය: “රජගහෙනුවරට පිඬුසිඟත්පා යන්නට තව ඉතත්පා
උදනෑසන. මම හමත්පාරනවත්පාප නම පරිවත්පාජකත්පාරත්පාමහයහි සකුලුදත්පායී
පරිවත්පාජක හවත එළතැහඹන්හනම නම මතැනතැවතැ”ය. ඉකබිති
භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස හමත්පාරනවත්පාප නම පරිවත්පාජකත්පාරත්පාමය කරත්පා
එළතැඹියහෙ. එසමහයහි සකුලුදත්පායී පරිවත්පාජක උදගත නත්පාද ඇති
උසසහෙඬින් මහෙහෙඬින් අහන්කවිද තිරිසන් කසත්පා කියන මහෙත් වූ
පරිවත්පාජක පිරිසස හෙත්පා සමග හුන්හන් හවය. ඒ කවර තිරිසන් කසත්පා යතැ
යත්: රජුන් පිලිබෙඳ කසත්පා යතැ හසත්පාරුන් පිලිබෙඳ කසත්පා යතැ මහෙඇමතැතියන්
පිලිබෙඳ කසත්පා යතැ හසසනත්පාකසත්පා යතැ භයකසත්පා යතැ යුදදකසත්පා යතැ අන්නකසත්පා
යතැ පත්පානකසත්පා යතැ වසසන්ත්‍රකසත්පා යතැ ශයනකසත්පා යතැ මත්පාලත්පාකසත්පා යතැ
ගන්දකසත්පා යතැ ඥත්පාතිකසත්පා යතැ යත්පානකසත්පා යතැ ග්‍රත්පාමකසත්පා යතැ නගමකසත්පා යතැ
නගරකසත්පා යතැ ජනපදකසත්පා යතැ සසස්ත්‍රීකසත්පා යතැ ශූරකසත්පා යතැ වීථි පිලිබෙඳ
කසත්පා යතැ කුමභසසසත්පානකසත්පා යතැ ම්පූරහප්‍රේත කසත්පා යතැ නත්පානත්පාත්ව කසත්පා යතැ
හලද්ධෝකත්පාඛක්‍යත්පානකසත්පා යතැ සමුද්‍රත්පාඛක්‍යත්පානකසත්පා යතැ හමහසස වතෘදධිහෙත්පාන හවය
යන කසත්පා ය. සකුලුදත්පායී පරිවත්පාජක දුරින් මතැ වඩනත්පා භත්පාගක්‍යවතුන්
වහෙන්හසස දුටුහයේ යතැ. දතැක සිය පිරිසස සන්හුන් කරවී: “භවත්හු නහෙඬ
හවත්වත්පා, භවත්න, හතපි නහෙමක හෙඬ නගවු. හම ශමණ හගභෞතම එය,
එ ආයුෂසමත් වූකලි නහෙඬ බෙතැවේ කතැමතැත්හත් යතැ. නහෙඬ බෙතැවේහි ගුණ
කියන්හන් යතැ. නහෙඬ පිරිසස දතැන එළතැඹියයුතු හකත්පාට සිතත්පා නම
මතැනතැවතැ” ය. ඉකබිති ඒ පිරිවතැජිහයද්ධෝ නහෙඬ වූහෙ….
■1.4.8. සකලක සූත්‍රය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > සසංයුත් ත නකත්පාය > සගත්පාසත්පා වරගය > 1.
හදවතත්පා සසංයුත් තය > 4. සතුලේලපකත්පායක වරගය
38. මත්පා විසින් හමහසස අසන ලදී. එක කහලක භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස
රජගහෙනුවර සමීපහයහි මදදකුචච්ඡි නම මුවහවහනහි වතැඩවසන හසසක.
එකලේහි භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසසහන්ගේ පත්පාදය ගලේපතුහරකින් පහෙහළස හවේ.
භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසසට දුකවූ දතැඩිවූ රළුවූ තියුණුවූ හනත්පාමිහිරිවූ
අමනත්පාපවූ බෙලවත් ශත්පාරීරික හවේදනත්පාහවද්ධෝ පවතිත්. භත්පාගක්‍යවතුන්
වහෙන්හසස සිහි ඇතිව මනත්පා නුවණ ඇතිව හනත්පාහපහළමින් ඒ
හවේදනත්පාවන් ඉවසන හසසක.
එකලේහි භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස සඟල සිවුර සිවුගුණු හකත්පාට පණවත්පා
දකුණු පහයහි වම පය මඳක මනෑත් හකත්පාට තබෙත්පා දකුණු පසින්
සිසංහෙශයක්‍යත්පාව කරණ හසසක.
ඉකබිති මනත්පා චවිවරණ ඇති පන්සියක සතුලේලපකත්පායක හදවතත්පාහවද්ධෝ
රෑ හපරයම (මුලේ හකත්පාටස) ඉකම ගිය කලේහි මුළු මදදකුචච්ඡිය බෙබුලුවත්පා
භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස හවත එළඹියත්පාහු ය. එළඹ භත්පාගක්‍යවතුන්
වහෙන්හසස වතැඳ එකත්පහසක සිටියහෙ. එකත්පහසක සිටි එක
හදවිහයක භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස සමීපහයහි හම ප්‍රීතිවත්පාකක්‍යය පහෙළ
කහළසය:
භවත්න, ශමණ හගභෞතම හතහම ඒකත්පාන්තහයන් නත්පාගහයකි. දුක වූ
දතැඩි වූ කතැකුළු වූ කටුක වූ හනත්පාමිහිරි වූ අමනත්පාප වූ උපන් ශත්පාරිරක
හවේදනත්පාවන් නත්පාග බෙතැවින් ම සිහි ඇති ව මනත්පා නුවණ ඇති ව
හනත්පාහපහළමින් ඉවසය.
ඉකබිති අන් හදවිහයක භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස සමීපහයහි හම
ප්‍රීතිවත්පාකක්‍යය පහෙළ කහළස ය:
භවත්න, ශමණ හගභෞතම හතහම ඒකත්පාන්තහයන් සිසංහෙහයකි. දුක වූ
දතැඩි වූ කතැකුළු වූ කටුක වූ හනත්පාමිහිරි වූ අමනත්පාප වූ උපන් ශත්පාරීරික
හවේදනත්පාවන් සිසංහෙ බෙතැවින් ම මනත්පා නුවණ ඇති ව හනත්පාහපහළමින්
ඉවසය.
ඉකබිති අන් හදවිහයක භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස සමීපහයහි හම
ප්‍රීතිවත්පාකක්‍යය පහෙළ කහළස ය:
භවත්න, ශමණ හගභෞතම හතහම ඒකත්පාන්තහයන් ආජත්පානීයහයකි. දුක
වූ දතැඩි වූ කතැකුළු වූ කටුක වූ හනත්පාමිහිරි වූ අමනත්පාප වූ උපන් ශත්පාරීරික
හවේදනත්පාවන් ආජත්පානීය බෙතැවින් ම සිහි ඇති ව මනත්පා නුවණ ඇති ව
හනත්පාහපහළමින් ඉවසය.
ඉකබිති අන් හදවිහයක භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස සමීපහයහි හම
ප්‍රීතිවත්පාකක්‍යය පහෙළ කහළස ය:
භවත්න, ශමණ හගභෞතම හතහම නසභහයකි. දුක වූ දතැඩි වූ කතැකුළු වූ
කටුක වූ හනත්පාමිහිරි වූ අමනත්පාප වූ උපන් ශත්පාරීරික හවේදනත්පාවන් නසභ
බෙතැවින් ම සිහි ඇති ව මනත්පා නුවණතැති ව හනත්පාහපහළමින් ඉවසය.
ඉකබිති අන් හදවිහයක භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස සමීපහයහි හම
ප්‍රීතිවත්පාකක්‍යය පහෙළ කහළස ය:
භවත්න, ශමණ හගභෞතම හතහම ඒකත්පාන්තහයන් හදත්පාරයේහෙහයකි (න්ධුර
ඉසිලීහමහි සමරසහයකි). දුක වූ දතැඩි වූ කතැකුළු වූ කටුක වූ හනත්පාමිහිරි
වූ අමනත්පාප වූ උපන් ශත්පාරීරික හවේදනත්පාවන් හදත්පාරයේහෙ බෙතැවින් ම සිහි ඇති
ව මනත්පා නුවණතැති ව හනත්පාහපහළමින් ඉවසය.
ඉකබිති අන් හදවිහයක භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස සමීපහයහි හම
ප්‍රීතිවත්පාකක්‍යය පහෙළ කහළස ය:
භවත්න, ශමණ හගභෞතම හතහම ඒකත්පාන්තහයන් දත්පාන්තහයකි. දුක වූ
දතැඩි වූ කතැකුළු වූ කටුක වූ හනත්පාමිහිරි වූ අමනත්පාප වූ උපන් ශත්පාරීරික
හවේදනත්පාවන් දත්පාන්ත බෙතැවින් ම සිහි ඇති ව මනත්පා නුවණතැති ව
හනත්පාහපහළමින් ඉවසය.
ඉකබිති අන් හදවිහයක භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස සමීපහයහි හම
ප්‍රීතිවත්පාකක්‍යය පහෙළ කහළස ය:
බෙල, සමත්පාධි හමත්පානවට වඩන ලදී. සිතද සුවිමුකත ය. (රත්පාගනුගත
වශහයන්) හපරට නතැමුහන් හනත්පාද හවය. (හදත්පාෂත්පානුගතවශහයන්) විමුඛ ව නතැමුහන් හනත්පා ද හවය. (අලේපගුණසත්පාස්‍රව සමත්පාධිය හසයන්) සප්‍රහයත්පාගචිත්තහයන් ප්‍රතක්‍යනීකදරමයන් නහගන හකහලසස වළහෙත්පා
සිටිහයේ ද හනත්පා හවය. යහමක හමබෙඳු පුරුෂනත්පාගයකු පුරුෂසිසංහෙහයකු
පුරුෂත්පාජත්පානීයකු පුරුනෂභයකු පුරුෂහදභෞහරයකු, පුරුෂදත්පාන්තයකු
ඝතැටියයුතු හකත්පාට ගඟහන් නම නුනුවණ හෙතැර අන් කිහමක.
හවේද පස දරණ සියක වසක මුළුලේහලහි තපසස ඇති ව හෙතැසිහරන
බ්‍රත්පාහෙසමණහයද්ධෝ හවත් ද, ඔවුන්හන්ගේ සිත ද මතැනවින් හනත්පා මිදුහන් ය.
ලත්පාමක සසවභත්පාව ඇති ඔහු පරහතරට හනත්පා යන්හනද්ධෝ ය.
තතෘෂසණත්පාහයන් මඩනත්පා ලද වුත ශීල හදකින් බෙතැඳුනු සියක වසක
මුළුලේහලහි රූකෂ තපසස කරණ (යම බෙමුහණද්ධෝ හවත්ද,) ඔවුන්හන්ගේ
සිතද මතැනවින් හනත්පා මිදුහන් ය. න්හීනත්පාත්මසසවභත්පාවය ඇති ඔහු පරහතරට
හනත්පායන්හනද්ධෝය.
හමහි මත්පානය කතැමතැත්තහුට දමහයක නතැත. සමත්පාධියක නතැත්තහුට
හමභෞනහයක නතැත. වනහයහි හුහදකලත්පා ව ප්‍රමත්ත ව වසන්හන් සසර
පරහතරට හහෙවත් නවණට හනත්පාපතැමිහණන්හන්ය.
[භගවත්හු:]
මත්පානය දූර ලත්පා මතැනවින් එකඟ වූ සිත් ඇති සියලු උපධීන්හගන් මිදුනු
අප්‍රමත්තව හුහදකලත්පාව හවහනහි හවහසන හහෙ හතහම සසර
පරහතරට පතැමිහණන්හන්ය….
■විනර්ශසචිත කසහාවසසතු
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > පත්පාරත්පාජිකපත්පාළිය > 2. පත්පාරත්පාජිකකත්පාණේඩය
> ප්‍රසමපත්පාරත්පාජිකය
18. එසමහයහි රජගහෙනුවරින් පතැවිදි වූ සුන්‍දර නම මහෙණ හතහම
වීථිහයහි හයය. එකතරත්පා සසත්‍රියක “වහෙන්ස, හමත්පාහහෙත්පාතක නවතිනු
මතැනව. වඳින්හනමි”ය කීවත්පා ය. වඳින්නී අඳනය ඔසවත්පා (එහකහණහිම) රහෙසඟ මුවින් ගත්තී ය. ඒ මහෙණහෙට කුකුහසක විය. ... “මහෙණ හතද්ධෝ
ඉවසූහයහි දතැ”ය භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස අසත්පා වදත්පාළ හසසක.
“භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්ස, මම හනත්පා ඉවසීමි”ය හහෙස කි ය. “මහෙණ
හනත්පාඉවසන්නහුට ඇවතැත් හනත්පා හවේ.”….
■2.5.7 ද්ධනඤසජහාන සූත්‍රය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > මජේ ඣිම නකත්පාය > මජේඣිම පන්නත්පාසකය
> 5. බ්‍රත්පාහෙසමණ වරගය
ඉකබිති ආයුෂසමත් සතැරියුත් හතරණුහවද්ධෝ දකඛිණත්පාගිරි දනවිහයහි
කතැමතැති තත්පාක වත්පාසය හකත්පාට රජගහෙනුවර කරත්පා චත්පාරිකත්පා හකත්පාට ගියහෙ.
පිළිහවළින් සතැරිසරනුහවද්ධෝ රජගහෙ නුවර කරත්පා වතැඩිහයද්ධෝ, එහි ආයුෂසමත්
සතැරියුත් හතරණුහවද්ධෝ රජගහෙනුවර කළන්‍දකනවත්පාප නම හවේළුවන
හවහහෙහරහි විහෙරණ හකහරති. ඉකබිති ආයුෂසමත් සතැරියුත්
හතරණුහවද්ධෝ හපරවරුහයහි සකසත්පා හෙතැඳ පත්පාසිවුරු හගන රජගහෙත්පාවට
පිඬු පිණිස වතැඩිහයද්ධෝ….
■3.4.3 ර්මහහාකචේචහාන භදපදකරතත සූත්‍රය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > මජේ ඣිම නකත්පාය > උපරි පන්නත්පාසකය > 4.
විභඞ ග වරගය
මත්පා විසින් හමහසස අසන ලද: එක සමහයකහි භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස
රජගහෙනුවර තහපත්පාදත්පා වනහයහි වතැඩ වසන හසසක. එකල සමිදධි
හතරණුහවද්ධෝ රෑ අලුයම නතැඟීසිට ගත්පාන්ත්‍රපරිහෂකයට තහපත්පාද භදය කරත්පා
එළතැඹියහෙ. තහපත්පාද භදහයහි ගත්පාන්ත්‍රපරිහෂක හකත්පාට නතැඟී ශරීරත්පාවයව
වියළවමින් එක සිවිරි වතැ සිටියහෙ. එකල එකතරත්පා හදවේදුවක රැය
ඉකමතැගිය කලේහි විශිෂසට චවිවරණ ඇත්තී මුළු තහපත්පාද දහෙතලත්පාව
බෙබුළුවත්පා සමිදධි හතරණුවන් කරත්පා එළතැඹියත්පා. එළතැඹ එකත්පසස වතැ
සිටගතු. එකත් පසස වතැ සිටි ඒ හදවේදු සමිදධි හතරණුවනට හතල කියූ:
■3.1.7 ගණකපර්මහාගේගලලහාන සූත්‍රය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > මජේ ඣිම නකත්පාය > උපරි පන්නත්පාසකය > 1.
හදවදහෙ වරගය
නතැවත රජගහෙ යනු කතැමතැති හදවන පුරුෂහයක එන්හන් ය, හහෙස තත්පා
හවත එළතැඹතැ හමහසස හබෙහණය: ‘වහෙන්ස, මම රජගහෙ යන්නට
කතැමතැතිහයමි, මට රජගහෙනුවරට මසං කියව’ය, හතද්ධෝ හතල පුරුෂ හෙට
හමහසස කියහි, ‘එමබෙත්පා පුරුෂය, එ, හම මග රජගහෙ නුවරට හයය,
එයන් හමත්පාහහෙත්පාතක යත්පා, එයන් හමත්පාහහෙත්පාතක හගත්පාසස හමනම ගම
දකහනහි, එයන් හමත්පාහහෙත්පාතක යත්පා, එයන් හමත්පාහහෙත්පාතක හගත්පාසස හමනම
නයමගම දකහනහි, එයන් හමත්පාහහෙත්පාතක යත්පා, එයන් හමත්පාහහෙත්පාතක
හගත්පාසස රජගහෙනුවර අරමරමණිය වනරමණිය බිමරමණිය
හපත්පාකුණුරමණිය දකහනහි’ ය. හහෙස තත්පා විසින් හමහසස අවවත්පාද කරනු
ලබෙනුහයේ හමහසස අනුශත්පාසනත්පා කරනු ලබෙනුහයේ සුවහසස රජගහෙනුවරට
යන්හන්ය….
■4.1.9. පෙඨර්ම ආයු සූත්‍රය (සමම්පූරණ සූන්ත්‍රය)
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > සසංයුත් ත නකත්පාය > සගත්පාසත්පා වරගය > 4.
මත්පාර සසංයුත් තය > 1. ආයු වරගය
145. මත්පා විසින් හමහසස අසන ලදී: එකලේහි භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස
රජගහෙ නුවර සමීපහයහි කලන්දකනවත්පාප නම වූ හවේළුවනත්පාරත්පාමහයහි
වතැඩ වසන හසසක. එහි දී භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස මහෙහණන ය භිකක්ෂූන්
ඇමතූ හසසක. ඒ භිකක්ෂූහු පින්වතුන් වහෙන්සතැ ය භත්පාගක්‍යවතුන්
වහෙන්හසසට පිළිවදන් ඇසසවූහෙ. භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස හමය වදත්පාළ
හසසක:
මහෙහණන, මිනසුන්හන්ගේ හම ආයුෂය අලේපය, පරහලත්පාව යත්පා යුතුය, (එබෙතැවින්) කුසලේ කටයුතුය, බෙඹසර හෙතැසිරිය යුතු ය, උපනුන්ට
හනත්පාමතැරීහමක නතැත. මහෙහණන, යහමක හබෙත්පාහහෙද්ධෝ කලක ජීවත් හවේ
නම හහෙහතහම සියක වසක ජීවත් හවය. හබෙහහෙහවක හවේ නම
අලේපහයක හහෙද්ධෝ හවේ.
එකලේහි පවිටු මරු භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස හවත එළඹිහයේ ය. එළඹ
භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසසට ගත්පාසත්පාහයන් කී ය:
මිනසුන්හන්ගේ ආයුෂ දිග ය. සත්පුරුෂ හතහම එය හහෙලත්පා හනත්පා දකහන්
ය. තනපත්පා මතුහයන් වතැහටන (සත්තන්දය) ලදරුවකු හමන්
හෙතැසිහරන්හන් ය. මරණයත්පාහන්ගේ ඊහමක නතැත.
[භගවත්හු:]
මිනසුන්හන්ගේ ආයුෂය අලේපය. සත්පුරුෂ හතහම එය හහෙලත්පා දකහන්ය.
හිස ගින ගත්තකු හමන් හෙතැසිහරන්හන්ය. මරණයත්පාහන්ගේ හනත්පාඊහමක
නතැත.
ඉකබිති පවිටු මත්පාරයත්පා … එහි ම අතුරුදහෙන් විය….
■2.3.4 දීඝනක්ඛ සූත්‍රය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > මජේ ඣිම නකත්පාය > මජේඣිම පන්නත්පාසකය
> 3. පරිබ්බෙත්පාජක වරගය
මත්පා විසින් හමහසස අසන ලද: එක සමහයකහි භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස
රජගහෙනුවර නසත්පා ගිජුකුළුපවේහවහි සූකරඛත හලන්හි වතැඩ වත්පාසය
කරන හසසක. එකලේහි දීඝනඛ නම පරිවත්පාජක භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස
කරත්පා එළතැඹ භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස හෙත්පා සමග සතුටු විය. සතුටු වියයුතු
සිහි කටයුතු කසත්පාව හකත්පාට නමවත්පා එකත්පසස වතැ සිටිහයේ යතැ. එකත්පසස
වතැ සිටි දීඝනඛ පරිවත්පාජක භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසසට හතල කරුණ කී:
■1.2.10. සමිදධි සූත්‍රය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > සසංයුත් ත නකත්පාය > සගත්පාසත්පා වරගය > 1.
හදවතත්පා සසංයුත් තය > 2. නන්දන වරගය
20. මත්පා විසින් හමහසස අසන ලදී. එකකහලක භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස
රජගහෙනුවර තහපද්ධෝදත්පාරත්පාමහයහි වතැඩ වසන හසසක….
■3.4.10 ද්ධහාතුවිභඞග සූත්‍රය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > මජේ ඣිම නකත්පාය > උපරි පන්නත්පාසකය > 4.
විභඞ ග වරගය
මත්පා විසින් හමහසස අසන ලද: එක කහලක භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස මගද
දනවිහයහි සතැරිසරනහසසක රජගහෙනුවර කරත්පා වතැඩිහසසක. වතැඩ භන්ගේගව
කුමභකත්පාරයත්පා කරත්පා එළතැඹිහසසක. එළතැඹ භන්ගේගව කුමභකත්පාරයත්පාහෙට හතල
වදත්පාහළද්ධෝ: භත්පාරගවය, ඉදින් හතත්පාපට හනත්පා බෙර වී නම එක රැයක
කුඹලේහෙහලහි වසමහෙ’ය….
■3.6. කුටිකහාරශිකහාපෙදය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > පත්පාරත්පාජිකපත්පාළිය > 3.
සඞඝත්පාදිහසසසකත්පාණේඩය
2. එකලේහි මහෙකසුප හතරණුහවද්ධෝ රජගහෙනුවර වසස වතැස පවරත්පා අළවු
නුවරට වතැඩියහෙ. එසමහයහි මහෙසුප හතරණුහවද්ධෝ අළවු නුවරට
හනත්පාදුරු හනත්පාළසං තන්හි වූ අන්ගේගත්පාලව නම කචතක්‍යසසසත්පානහයහි
හවහසත්. ඉකබිති මහෙසුප හතරණුහවද්ධෝ හපරවරු හෙතැඳ හපහරව පත්පා
සිවුරු හගණ අළවු නුවරට පිඬු පිණිස පිවිසියහෙ. මිනසසසු හතරුන් දතැක
උදවීන්ගේන හවත්. තතැති ගණිත්. පලත්පා හයත්. මඟ වළහෙත්පා හයත්. මුහුණ
අන් අතකට ද හපරළත්. හදත්පාර ද පියත්. ඉකබිති මහෙසුප හතරණුහවද්ධෝ
අළවු නුවර පිඬු පිණිස හෙතැසිර පිඬුවත්පාහයන් වතැළකුහණද්ධෝ පසුබෙත්හි
භික්‍ෂූන් අමතත්පා හමහසස වදත්පාළහෙ:
■3.8. පෙඨර්මදුට ඨපදහාසශිකහාපෙදය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > පත්පාරත්පාජිකපත්පාළිය > 3.
සඞඝත්පාදිහසසසකත්පාණේඩය
1. එසමහයහි භත්පාගක්‍යවත් බුදුරජත්පානන් වහෙන්හසස රජගහෙනුවර
සමීපහයහිවූ කලන්දකනවත්පාප නම වූ හවේළුවනහයහි වත්පාසය කරණ
හසසක. එසමහයහි උපතින් සත්වතැසි වූ මලේල රත්පාජපුන්ත්‍ර දබ්බෙ හතරුන්
විසින් අර්‍හත්වය පසක කරණ ලද හවය. ශත්පාවකයකහු විසින් ලතැබියයුතු
(ත්‍රිවිදක්‍යත්පාදී) යමකිසි ගුණජත්පාතහයක හවේ ද ඒ සියලේල ඔවුන් විසින්
ලබෙන ලද හවය. ඔවුන් විසින් මත්හතහි කටයුත්හතක හහෙද්ධෝ කරණ
ලදදහුහන්ගේ වටත්පාලත්පා වතැඩීහමක හහෙද්ධෝ නතැත්හත්ද හවය. එකලේහි ආයුෂසමත්
දබ්බෙමලේල පුන්ත්‍රයන්ට රහෙසිගතව විහවකව හුන්නවුන්ට හමබෙඳු වූ
චිත්තපරිවිතර්‍කහයක උපන. ‘උපතින් සත්හෙතැවිරිදි වූ මත්පා විසින් රහෙත්
බෙව පසක කරණ ලද. ශත්පාවකයකහු විසින් ලතැබියයුතු යමකිසි
ගුණජත්පාතහයක හවේ නම ඒ සියලේල මත්පා විසින් ලබෙන ලද. මත්පා විසින්
මත්හතහි කටයුත්හතක හහෙද්ධෝ කරණ ලදදහුහන්ගේ වතැඩීහමක හහෙද්ධෝ
නතැත්හත් ද හවය. මම සඟනට කිනම වතත්පාවතක හකහරම හදද්ධෝ
හහෙද්ධෝ’ය. ඉකබිති ආයුෂසමත් දබ්බෙමලේලපුන්ත්‍රයනට හම සිත විය. ‘මම
සඟනට හසනසුන් ද පනවම නම බෙත් ද උහදසම නම මතැනතැවතැ’ය….
■3.1.9 ර්මහහාපුණණර්ම සූත්‍රය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > මජේ ඣිම නකත්පාය > උපරි පන්නත්පාසකය > 1.
හදවදහෙ වරගය
මත්පා විසින් හමහසස අසන ලද: එක සමහයකහි භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස
රජගහෙනුවර සමීපහයහි මිගත්පාරමත්පාතතෘප්‍රසත්පාද නම වූ ම්පූරත්පාරත්පාමහයහි
වතැඩවත්පාස කරන හසසක, තවද එසමහයහි භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස එදවසස
පණුරැසි හපත්පාහහෙත්පාහයහි මසස පිරුණු රත්පාත්‍රිහයහි භිකක්ෂුසසංඝයත්පා විසින්
පිරිවරන ලදදත්පාහු අභක්‍යත්පාවකත්පාශහයහි වතැඩහුන් හසසක….
■2.1.5 ජීවක සූත්‍රය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > මජේ ඣිම නකත්පාය > මජේඣිම පන්නත්පාසකය
> 1. ගහෙපති වරගය
මත්පා විසින් හමහසස අසන ලද: එක සහමයකහි භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස
රජගහෙනුවර හකභෞමත්පාරභතෘතක්‍ය ජීවකයන්හන්ගේ අඹවන උයන්හි ව
වතැඩවසනහසසක. එකලේහි හකභෞමත්පාරභතෘතක්‍ය ජීවක භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස
කරත්පා එළඹ වතැඳ එකත්පසසවතැ හින. එකත්පසසවතැ හුන් හකභෞමත්පාරභතෘතක්‍ය
ජීවක භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසසට හතල කරුණ සතැල කහළසය:
■2.1.8 අභයරහාජ කුර්මහාර සූත්‍රය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > මජේ ඣිම නකත්පාය > මජේඣිම පන්නත්පාසකය
> 1. ගහෙපති වරගය
මත්පා විසින් හමහසස අසන ලද: එක සමහයකහි භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස
රජගහෙනුවර කලන්දකනවත්පාප නම වූ හවේළුවනත්පාරත්පාමහයහි වතැඩවසන
හසසක. එකලේහි බිමබිසත්පාර මහෙරජහු පිත් අභය රත්පාජකුමත්පාර නගණේෂ්ඨ
නත්පාතපුන්ත්‍රයත්පා කරත්පා එළතැඹ වතැඳ එකත්පසස වතැ හින. එකත්පසස වතැ හුන්
අභය රත්පාජකුමත්පාරයත්පාහෙට නගණේෂ්ඨ නත්පාතපුන්ත්‍ර හතල කී: “එව රත්පාජකුමත්පාරය, හතපි ශමණ හගභෞතමයන්හෙට වත්පාදත්පාහරත්පාපණය කරව, අභය රජකුමරහු
විසින් හමහසස මහෙත් ඍදධි ඇති හමහසස මහෙත් අනුභත්පාව ඇති ශමණ
හගභෞතමයන්හෙට වත්පාදත්පාහරත්පාපණ කරන ලදතැ’ය හමහසස හතත්පාප හන්ගේ
කලක්‍යත්පාණ වූ යසහගත්පාස උසස ව නතැහඟ” යය. වහෙන්ස, මම හමහසස මහෙත්
ඍදධි ඇති හමහසස මහෙත් අනුභත්පාව ඇති ශමණ හගභෞතමයන්හෙට
කිහසයන් වත්පාදත්පාහරත්පාපණය හකහරම දතැ’ය….
■3.10. ප්‍රසර්මසඞඝපභේදශිකෂහාපෙදය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > පත්පාරත්පාජිකපත්පාළිය > 3.
සඞඝත්පාදිහසසසකත්පාණේඩය
1. එසමහයහි භත්පාගක්‍යවත් බුදුහු රජගහෙනුවර කලන්දකනවත්පාප නම වූ
හවේළුවනහයහි වතැඩ හවහසන හසසක. එකලේහි හදවේදත් හතම
කටහමත්පාරකතිසසසක නම හකත්පාකත්පාලික යම තතැහනකහිද
ඛණේඩහදවියහන්ගේ පුත් සමුදදදත්ත යම තතැහනකහි ද එතතැන්හි එළඹ
කටහමත්පාරකතිසසසක හකත්පාකත්පාලිකට ද ඛණේඩහදවියහන්ගේ පුත්
සමුදදදත්තට ද හමහසස කී ය: “එව ඇවතැත්න, අපි මහෙණ හගත්පායුමහෙට
සඞඝහභේදය කරමහෙ. චක්‍රහභේදය කරමහෙ” ය. හමහසස කී කලේහි
හකත්පාකත්පාලික හදවේදත්හෙට හම කී ය: ඇවතැත්න, මහෙණ හගත්පායුමහු මහෙත්
ඍදධි ඇත්තත්පාහෙ, මහෙත් අනුභත්පාව ඇත්තත්පාහෙ. කිහසයන් අපි මහෙණ
හගත්පායුමහෙට සඞඝහභේදය කරහමද්ධෝද චක්‍රහභේද කරහමද්ධෝ දතැ?ය. එව
ඇවතැත්න, අපි මහෙණ හගත්පායුමහු කරත්පා එළඹ පඤසචවසසතූන් ඉලේලත්පා
සිටුමහෙ: සසවත්පාමීන, භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස, හනත්පාහයක අයුරින්
අලේහපචච බෙව, සන්තුෂසට බෙව, සලේහලේඛය, ධූතගුණය, ප්‍රසත්පාද එළවන
බෙව, අපචය, වීයර්‍ය්‍යත්පාරමභය පිළිබෙඳ ගුණ කියන සුලේලහෙ. සසවත්පාමීන, හම
පඤසචවසසතූහු අලේහපචච බෙවට සන්තුෂසටියට සලේහලේඛයට
ධූතගුණයට ප්‍රසත්පාද එළවන බෙවට අපචයට වීයර්‍ය්‍යත්පාරමභයට වතැහටත්….
■1.3.4 රසවිනීත සූත්‍රය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > මජේ ඣිම නකත්පාය > මූල පන්නත්පාසකය > 3.
ඕපමම වරගය
5. ඉකබිති භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස කතැමතැති තත්පාක කලේ රජගහෙනුවර
වතැඩවත්පාසය හකත්පාට පිළිහවළින් චත්පාරිකත්පාහවහි හෙතැසිහරණහසසක
සතැවතැත්නුවරට වතැඩිහසසක. භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස ඒ සතැවතැත්නුවර
හජේතවනහයහි වූ අහන්පිඬු සිටුහුහන්ගේ ආරත්පාමහයහි වතැඩ වත්පාසය කරණ
හසසක. “භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස සතැවතැත්නුවරට වතැඩ අහන්පිඬු සිටුහුහන්ගේ
හදවේරම හවහහෙර වත්පාසය කරණහසසක ලතැ”ය මන්න්ත්‍රත්පාණිපුන්ත්‍ර ආයුෂසමත්
ම්පූරණ සසසවිරයන් වහෙන්හසස ඇසූහෙ….
■2.2.1 අම්බලටඨිකරහාහුපලබෝවහාද සූත්‍රය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > මජේ ඣිම නකත්පාය > මජේඣිම පන්නත්පාසකය
> 2. භිකඛු වරගය
මත්පා විසින් හමහසස අසනලද. එකකහලකතැ බුදුහු රජගහෙනුවර නසත්පා
කලන්දකනවත්පාප නම වූ හවේළුවනත්පාරත්පාමහයහි වතැඩහවහසති. එකලේහි
ආයුෂසමත් රත්පාහුලභද්‍රහයද්ධෝ අමබෙලටෂ්ඨිකත්පා නම පහෙහයහි වත්පාසය හකහරති.
භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස සවසසහවේහලහි ඵලසමවතින් නතැඟී සිටිහසසක
අමබෙලටෂ්ඨිකත්පාහයහි ආයුෂසමත් රත්පාහුලයන් හවත එළතැඹිහසසක.
රත්පාහුලත්පායුෂසමත්හු දුරින් මතැ වඩනත්පා භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස දතැක අසුන්
පනවත්පා පත්පාහදද්ධෝනත්පා පිණිස දිය ද එළතැවූහෙ. බුදුහු පතැනවූ අසසහනහි වතැඩහිඳ
පත්පා හදවූහෙ. ආයුෂසමත් රත්පාහුලභද්‍රහයද්ධෝ ද බුදුන් වතැඳ එකත්පසස වතැ
හුන්හෙ….
■3.11. දවිතීයසඞඝපභේදශිකෂහාපෙදය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > පත්පාරත්පාජිකපත්පාළිය > 3.
සඞඝත්පාදිහසසසකත්පාණේඩය
1. එසමහයහි භත්පාගක්‍යවත් බුදුහු රජගහෙනුවර සමීපහයහි වූ
කලන්දකනවත්පාප නම හවේළුවනහයහි වතැඩ වත්පාසය හකහරති. තවද
එසමහයහි හදවේදත් හතම සඞඝහභේදය පිණිස චක්‍රහභේදය පිණිස යතන
හකහරය. භිකක්ෂූහු හමහසස කීහු: ‘හදවේදත් අදර්‍මවත්පාදී යතැ, හදවේදත්
අවිනයවත්පාදී යතැ. හකහසස නම හදවේදත් සඞඝහභේදය පිණිස චක්‍රහභේදය
පිණිස යතන හකහර දතැ’ය. හමහසස කී කලේහි කටහමත්පාරකතිසසසක නම
හකත්පාකත්පාලික හතහම ද ඛණේඩහදවියහන්ගේ පුත් සමුදදදත්ත හතහම ද ඒ
භිකක්ෂූන්ට හමහසස කීහු: ‘ආයුෂසමත්න, නහෙමක හමහසස කියවු, හදවේදත්
දර්‍මවත්පාදී යතැ, හදවේදත් විනයවත්පාදී යතැ, හදවේදත් අපහන්ගේ ද චන්දයත්
රුචියත් හගණ වක්‍යවහෙත්පාර හකහරය. අපහන්ගේ (චන්දත්පාදිය) දනී. (දතැන) කියය හතල අපට ද රුචි හවේ’ ය ය. යම භිකක්ෂු හකහනක අලේහපචච
හවත් ද ඔහු අවමන් හකහරති, නුගුණ කියති, හදත්පාසස පහෙළ හකහරති:
‘හකහසස නම භිකක්ෂූහු සඞඝහභේදය පිණිස යතන කරණ හදවේදත්හෙට
අනුවර්‍තක වූවත්පාහු වර්‍ගවත්පාදක වූවත්පාහු හවත් දතැ’ය. ඉකබිති ඒ භිකක්ෂූහු
භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසසට හමපවත් දතැන්වූහෙ. ... ‘සතැබෙනෑව ද මහෙහණන, භිකක්ෂූහු සඞඝහභේදය පිණිස යතන කරණ හදවේදත්හෙට අනුවර්‍තක වූවත්පාහු
ද? අනුවර්‍තක වූවත්පාහු වර්‍ගවත්පාදක වූවත්පාහු හවත් දතැ’ය. ‘සතැබෙනෑව භත්පාගක්‍යවතුන්
වහෙන්ස, භත්පාගක්‍යවත් බුදුහු හවහසසින් ගතැරහූහෙ. ... ‘හකහසස නම
මහෙහණන, ඒ තුචචපුරුෂහයද්ධෝ සඞඝහභේදය පිණිස යතන කරණ
හදවේදත්හෙට අනුවර්‍තක වූවත්පාහු වර්‍ගවත්පාදක වූවත්පාහු හවත් දතැ. මහෙහණන, හතල හනත්පා පහෙන් වූවන්හන්ගේ ප්‍රසත්පාදය පිණිස හහෙද්ධෝ හනත්පාහවය. ... තව ද
මහෙහණන, හමහසස හම ශිකෂත්පාපදය උහදසවු:
■5.2.8. රූපිය ශිකහාපෙදය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > පත්පාරත්පාජිකපත්පාළිය > 5. නසතැඟිකත්පාණේඩය > 2. හකද්ධෝසිය වරගය
1. එසමහයහි භත්පාගක්‍යවත් බුදුරජත්පානන් වහෙන්හසස රජගහෙ නුවර
සමීපහයහි වූ කලන්දකනවත්පාප නම හවේළුවනහයහි වතැඩ වසන හසසක.
එසමහයහි ආයුෂසමත් උපනන්‍ද ශත්පාකක්‍යපුන්ත්‍ර හතහම රජගහෙනුවර
එකතරත්පා කුලයකහුහන්ගේ කුලුපගවූහයේ නචචභත්තික හවය. ඒ කුලහයහි
කනෑ යුතු හහෙද්ධෝ බුදිය යුතු යමක උපදී නම ඉන් ආයුෂසමත් උපනන්‍ද
ශත්පාකක්‍යපුන්ත්‍රයන්හන්ගේ හකත්පාටස තබෙනු ලතැහබ්. එකලේහි ඒ කුලහයහි සවස
මසක උපන්හන් හවය. එයන් ආයුෂසමත් උපනන්‍ද ශත්පාකක්‍යපුන්ත්‍රයන්හන්ගේ
හකත්පාටස තබෙන ලදහද හවය. එකුහලහි දරුහවක රෑ අලුයම නතැගිට
“මට මසස හදවය” ය හෙඬය. ඉකබිති ඒ පුරුෂ හතහම බිරිඳට හමහසස
කීය. “ආර්‍යයක්‍යන් වහෙන්හසසහන්ගේ හකත්පාටස දරුහෙට හදව. අන් මසක
විහකත්පාට හගණ ආර්‍යයක්‍යන් වහෙන්හසසට හදන්හනමු ”ය. ඔහුට එය
දුන….
■3. ර්මහහාපෙරිනරවහාණ සූත්‍රය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > දීඝ නකත්පාය > මහෙත්පා වරගය > 3.
මහෙත්පාපරිනරවත්පාණ සූන්ත්‍රය
මත්පා විසින් හමහසස අසන ලදි: එක සමහයක භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස
රජගහෙනුවර සමීපහයහි වූ ගිජුකුළු පවේහවහි වතැඩවසන හසසක.
එසමහයහි කවහදන්හීපුන්ත්‍ර වූ මගදහදශත්පාධිපති අජත්පාසත් රජ වතැදනෑ රජුන්
මතැඩතැ ලනු පිණිස යනු කතැමතැත්හත් හවය. හහෙ හතම ‘මම වූ කලි හමසත්පා
මහෙත් රත්පාජරධිහයන් සමන්විත හමසත්පා මහෙත් ආනුභත්පාව ඇති වතැදනෑ රජුන්
මුලින් සිඳලන්හනමි, වජේජීන් වනසන්හනමි, වජේජීන් අනයවක්‍යසනයට
පමුණුවන්හනමි’ ය හමහසස කියය….
■5.3.3. පභේසජජ ශිකහාපෙදය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > පත්පාරත්පාජිකපත්පාළිය > 5. නසතැඟිකත්පාණේඩය > 3. පත්ත වරගය
1. එසමහයහි භත්පාගක්‍යවත් බුදුරජත්පාණන් වහෙන්හසස සතැවතැත්නුවර
සමීපහයහි වූ හජේතවන නම අහන්පිඬුසිටුහුහන්ගේ අරමහි වතැඩ හවහසන
හසසක. එසමහයහි ආයුෂසමත් පිලින්‍දිවචච හතරණුහවද්ධෝ හලනක කරණු
කතැමතැත්තත්පාහු රජගහෙනුවර පවුහබෙයදක ශුදද කරවති. එකලේහි
මගදත්පාධිපති හසනය බිමබිසත්පාර රජ හතහම ආයුෂසමත් පිලින්‍දිවචච
හතරුන් හවත එළඹ වතැඳ එකත්පසසව හිඳ හමය සතැළ හකහළසය.
“වහෙන්ස හතරණුහවද්ධෝ කුමක කරවදද” ය “මහෙරජ හලනක කරණු
කතැමතැත්හතම පවුහබෙයදක ශුදද කරවමි” ය “වහෙන්ස, හිමියනට
ආරත්පාමිකයකුහගන් ප්‍රහයද්ධෝජන දතැ”ය “මහෙරජ භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස
විසින් ආරත්පාමිකහයක හනත්පා අනුදන්නත්පා ලදහද ය” ය. එහසස වී නම
“වහෙන්ස, භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස පිළිවිස මට දන්වනහසසකවත්පා” ය.
“එහසස ය මහෙරජතැ” ය ආයුෂසමත් පිලින්‍දිවචච හතරණුහවද්ධෝ මගදත්පාධිපති
හසනය බිමබිසත්පාර රජහෙට පිළිවදන් දුන්හෙ. ඉකබිති ආයුෂසමත්
පිලින්‍දිවචච හතරණුහවද්ධෝ මගදත්පාධිපති හසනය බිමසරරජුට දතැහෙතැමි
කසත්පාහවන් කරුණු දතැකවූහෙ. සමත්පාදන් කරවූහෙ. හතද ගතැන්වූහෙ. පතැහෙතැද
වූහෙ. ඉකබිති මගදත්පාධිපති හසනය බිමසර රජ හතහම ආයුෂසමත්
පිලින්‍දිවචච හතරණුවන් විසින් දතැහෙතැමි කසත්පාහවන් කරුණු දකවන
ලදහද කුසලේ දහෙමහි සමත්පාදන් කරවන ලදහද හතද ගන්වන ලදහද,
පහෙදවන ලදහද හුනසසහනන් නතැගී ආයුෂසමත් පිලින්‍දිවචච හතරණුවන්
වතැඳ පතැදකුණු හකත්පාට නකම ගිහයේය….
■සපංඞ්ගීති නදහානය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > චුලේලවන්ගේගපත්පාළිය > 11.
පඤස චසතිකක ඛන් දකය
4. ඉකබිති ආයුෂසමත් මහෙත්පාකත්පාශක්‍යප සසසවිරයන් වහෙන්හසස ආයුෂසමත්
ආනන්ද සසසවිරයන් වහෙන්හසස ද හතද්ධෝරත්පාගත්හෙ. ඉකබිති “අපි
හකත්පාතතැන්හි දී දරමය ද විනය ද සඞගත්පායනත්පා කරහමද්ධෝ දතැ ය සසසවිර
භික්‍ෂූන්ට හම අදහෙස විය. "රජගහෙ නුවර වනත්පාහි මහෙත්පා හගත්පාදුරුගම
ඇත්හත් ය. හබෙත්පාහහෙද්ධෝ හසනසුන් ඇත්හත් ය. අපි රජගහෙ නුවර වසස
වසමින් දරමය ද විනය ද සඞගත්පායනත්පා කරන්හනමු නම ඉතත්පා මතැනව.
අනත් භික්‍ෂූ හකහනක රජගහෙ නුවර වසස හනත්පා එළහඹන්නත්පාහු නම
හයහහෙකතැ’ය. ඉකබිති ආයුෂසමත් මහෙත්පාකත්පාශක්‍යප සසසවිරයන් වහෙන්හසස
සඞඝයත්පාට (හමහසස දතැන්වූහෙ.) “ඇවතැත්න, සඞඝයත්පා මබෙසස අසත්පාවත්පා. ඉදින්
සඞඝයත්පාට පතැමිණි කලේ හවේ නම රජගහෙ නුවර වසස වසමින් දරමය ද
විනය ද සඞගත්පායනත්පා කිරීමට සඞඝයත්පා හම පන්සියයක භිකක්ෂුන් සමමත
කරන්හන් ය. අනත් භික්‍ෂූන් විසින් රජගහෙ නුවර වසස හනත්පා
විසියයුතු’ය. හම ඥපති ය….
■1.1. පෙහාරහාජික කහාණඩය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > පරිවත්පාරපත්පාළි 1 > මහෙත්පාවිහෙඞගය > 1.
කත්‍ථපඤසඤත්තිවත්පාරය > පත්පාරත්පාජික කත්පාණඩය
2. සිකපද පතැණවීහමහි කලේ දන්නත්පා වූ සිකපද පතැණවීහමහි කතැරුණු
දකනත්පා වූ ඒ භත්පාගක්‍යවත් අරහෙත් සමක්‍යක සමබුදදයන් වහෙන්හසස විසින්
යම හදවන පරිජි සිකපදහයක පණවන ලද නම එය හකත්පාතතැන්හි
පණවන ලද යතැ යත්: රජගහෙ නුවර දී පණවන ලදි….
■ර්මහහාක්ඛන් ද්ධකය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > මහෙත්පාවන්ගේ ගපත්පාළිය > 1. මහෙත්පාඛන් දකය
1. ඉකබිති භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස ගයත්පාසීසහයහි කතැමතැති තත්පාක වතැඩ
වත්පාසය හකත්පාට සියලේලන් ම පුරත්පාණජටිලයන් වූ භික්‍ෂූන් දහෙසක පමණ
වූ මහෙත් භික්‍ෂුසඞඝයත්පා සමග රජගහෙනුවර බෙලත්පා වතැඩි හසසක. ඉකබිති
භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස පිළිහවළින් චත්පාරිකත්පා කරණහසසක රජගහෙනුවරට
වතැඩ එහි රජගහෙනුවර සමීපහයහි වතැලේමීලිය වතැලඳගත් තලේඋයහනහි
සුපපතිටෂ්ඨහචතිය නම නුගරුකමුලේහි වතැඩ වසනහසසක. මගහදශසවර
වූ හසනත්පා ඇති බිමබිසත්පාර රජ හතහම “ශත්පාකක්‍යපුන්ත්‍ර වූ ශත්පාකක්‍යකුලහයන්
නකම පතැවිදි වූ භවත් ශමණහගභෞතමයන් වහෙන්හසස රජගහෙනුවරට
පතැමිණ තලේඋයහනහි සුපපතිටෂ්ඨහචතිය නම වූ නුගරුකමුලේහි වත්පාසය
කරණහසසක. හගභෞතමහගත්පාන්ත්‍රහයහි උපන් ඒ භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසසහන්ගේ
කලණ වූ කීරතිහඝත්පාෂත්පාච උසස ව නතැසංහන්ගේ ය. ඒ භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස
හම කත්පාරණහයන් අර්‍හත් වනහසසක. හම කත්පාරණහයන් සමක්‍යකසමබුදද
වන හසසක. හම කත්පාරණහයන් අෂසටවිදක්‍යත්පාහයන් හෙත්පා
පසහළත්පාසසචරණදර්‍මහයන් යුකත වන හසසක. හම කත්පාරණහයන් යහෙපත්
ගමන් ඇති හසසක. හම කත්පාරණහයන් තුන්හලත්පාව දත් හසසක. හම
කත්පාරණහයන් නරුත්තර වූ පුරුෂයන් දමනය කිරීහමහි සත්පාරථී වන
හසසක. හම කත්පාරණහයන් හදවිමිනසුන්ට ශත්පාසසතතෘ වන හසසක. හම
කත්පාරණහයන් බුදද වන හසසක. හම කත්පාරණහයන් භත්පාගක්‍යවත් වන
හසසක. ඒ භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස හදවියන් සහිත මරුන් සහිත බෙඹුන්
සහිත හම හලත්පාකය ද මහෙණ බෙමුණන් සහිත හදවිමිනසුන් සහිත ප්‍රජත්පාව
ද තම විශිෂසටඥත්පානහයන් දතැන ප්‍රතක්‍යක්‍ෂ හකත්පාට ප්‍රකත්පාශ කරණ හසසක.
මුල මතැද අග යහෙපත් වූ අරුත් සහිත වූ බෙක්‍යඤසජන සහිත වූ හෙත්පාත්පසින්
සමම්පූර්‍ණ වූ දර්‍මය හදශනත්පා කරණ හසසක. පිරිසිදු වූ ශත්පාසනබ්‍රහෙසමචයර්‍ය්‍යය
වදත්පාරණ හසසක. එබෙඳු වූ රහෙතුන්හන්ගේ දතැකීම යහෙපත් හවේ ය” ය
ඇසුහයේය….
■2. උපපෙබෝසසක ක්ඛන් ද්ධකය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > මහෙත්පාවන්ගේ ගපත්පාළිය > 2.
උහපද්ධෝසසක ඛන් දකය
1. එකලේහි භත්පාගක්‍යවත් බුදුරජත්පානන් වහෙන්හසස රජගහෙනුවර සමීපහයහි වූ
ගිජුකුළුපවේහවහි වසන හසසක. එසමහයහි අනක්‍යතීත්‍ථර්‍ත්‍ථක (අනක්‍යත්පාගමික) පරිවත්පාජකහයද්ධෝ තුදුසසවකහි ද පසහළත්පාසසවකහි ද පක්‍ෂහයේ අටවකහි ද
එක තතැන් වී දහෙම (කටයුතු හනත්පා කටයුතු) කියත්පා හදත්. මිනසසසු ඒ දහෙම
ඇසීමට ඔවුන් හවත යත්. ඔහු අනක්‍යතීත්‍ථර්‍ත්‍ථකපරිවත්පාජකයන් හකහරහි
හප්‍රමය ලබෙත්. පතැහෙතැදීම ලබෙත්. අනක්‍යතීත්‍ථර්‍ත්‍ථකපරිවත්පාජකහයද්ධෝ පක්‍ෂබෙල
ලබෙත්….
■6. පසසනහාසනක ක්ඛන් ද්ධකය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > චුලේලවන්ගේගපත්පාළිය > 6.
හසසනත්පාසනක ඛන් දකය
14. එ සමහයහි රජගහෙනුවර ගිරන්ගේගසමජේජ උත්සවය හවය. මිනසසසු
මහෙඇමතැතියන් සඳහෙත්පා හලත්පාම හමටට (හලත්පාම පුරවත්පා කළ හමටට), හරදි
හමටට, වතැහෙතැරිහමටට තණ හමටට යන (හබෙත්පාහහෙද්ධෝ) හමටට පිළිහයළ
කරත්, සමජේජය අවසන් වූ කලේහි උර ගලවත්පා හගනයත්. මහෙණහු
සමදක්‍යසසසත්පානහයහි (උහළල පතැවතැති තතැනතැ) හෙතැරදමන ලද හබෙත්පාහහෙද්ධෝ
හලත්පාම ද හරදි ද වතැහෙතැරි ද තණ ද හකත්පාළ ද දුටුහෙ. දතැක භත්පාගක්‍යවතුන්
වහෙන්හසසට හම පවත් සතැලකළත්පාහෙ….
■7. සඞ ඝපභේදක ක්ඛන් ද්ධකය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > චුලේලවන්ගේගපත්පාළිය > 7.
සඞ ඝහභේදක ඛන් දකය
14. ඉකබිති භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස සතැරියුත් හතරණුවන් අමතත්පා, ‘එහසස
වී නම ශත්පාරිපුන්ත්‍රහයන, හතපි රජගහෙනුවරැ හදවේදතුන් පිළිබෙඳ
ප්‍රකත්පාශනක කරමය කරවු’ යතැ ය වදත්පාළහසසක….
■4.1. කඨින වරගය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > පරිවත්පාරපත්පාළි 1 > මහෙත්පාවිහෙඞගය > 1.
කත්‍ථපඤසඤත්තිවත්පාරය > නසසසගිය කත්පාණේඩය
5. හනත්පා නනෑ හමහහෙණක අතින් සිවුරක පිළිගන්නහු පිළිබෙඳ
නසගිපචිති සිකපදය හකත්පාතන්හි පණවන ලද යතැ යත්: රජගහෙනුවරැ දී
පණවන ලදී….
■4.2. පකබෝසිය වරගය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > පරිවත්පාරපත්පාළි 1 > මහෙත්පාවිහෙඞගය > 1.
කත්‍ථපඤසඤත්තිවත්පාරය > නසසසගිය කත්පාණේඩය
8. රන් රිදී මසුකහෙවණු පිළිගන්නහු පිළිබෙඳ නසගිපචිති සිකපදය
හකත්පාතන්හි පණවන ලද ද යත්: රජගහෙනුවරැ දී පණවන ලදි….
පකබෝසම්ම්බි නගරය:
ත්‍රිපිටකහයේ හකද්ධෝසමබි නගරය ගතැන හතත්පාරතුරු දතැකහවන තතැන්
කිහිපයක:
Kaushambi is a historically significant district located in the state of Uttar Pradesh, India. It holds importance due to its ancient past and association with various kingdoms and
civilizations. The region of Kaushambi finds mention in
ancient Indian texts such as the Mahabharata and Buddhist scriptures. It was part of the Kosala Mahajanapada, one of the sixteen great kingdoms or republics in ancient India. Emperor Ashoka considered Kaushambi important, and placed a pillar there with inscriptions in Pali language.
හකද්ධෝසමබි යනු ඉන්දියත්පාහවේ උත්තර ප්‍රහදශහයේ පිහිටත්පා ඇති
දිසසත්‍රිකකයකි. එය හකද්ධෝසල මහෙත්පා ජනපදහයේ හකත්පාටසක විය. අහශද්ධෝක
අධිරත්පාජයත්පා විසින් හකද්ධෝසමබිය හහෙවත් හකත්පාසඹනෑ නුවර වතැදගත් හකත්පාට
සතැලකූ අතර එහි ගලේ කණුවක හගත්පාඩ නසංවත්පා පත්පාලි භත්පාෂත්පාහවන් ශිලත්පා
හලේඛනයකද පිහිටුවිය.
Once it was the capital of the Vatsa Mahajanapada, one of the sixteen mahajanapadas (great kingdoms) of ancient India. The Vatsa kingdom was ruled by the Vatsa dynasty and was known for its prosperity and cultural achievements. Over time, the fortunes of Kaushambi declined, and it was eventually
abandoned. However, its historical and archaeological
significance remains, with numerous ruins and artifacts dating back to ancient times scattered across the district.
එකතරත්පා කත්පාලයකදී හකද්ධෝසමබිය වත්ස රත්පාජදත්පානහයේ අග නගරයද විය.
Today, Kaushambi district is primarily known for its
archaeological sites, which attract scholars, historians, and tourists interested in exploring India's rich ancient past. These sites offer insights into the political, religious, and cultural landscape of ancient India, making Kaushambi an important destination for those interested in history and archaeology.
■7.1.4.12. පදවවැන නද දසවතත්ථු සූත්‍රය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > අඞ ගුත් තර නකත්පාය > සත්තක නපත්පාතය > 4. හදවතත්පා වරගය
43. මත්පා විසින් හමහසස අසන ලදී: එක සමහයකහි භත්පාගක්‍යවතුන්
වහෙන්හසස හකත්පාසඹනෑනුවර හඝත්පාකතත්පාරත්පාම (Ghositarama monastery) හයහි වතැඩ හවහසති. එකලේහි ආයුෂසමත් ආනන්ද
හතරණුහවද්ධෝ හපරවරුහයහි හෙතැඳ හපහරව පත්පාසිවුරු හගණ
හකත්පාසමබිහයහි පිඬු සඳහෙත්පා පිවිසියහෙ. එකලේහි ආයුෂසමත් ආනන්ද
හතරුන්හෙට හතහල සිත් විය: “තව ම හකත්පාසඹනෑහි පිණේඩපත්පාතය සඳහෙත්පා
වදනට අලුයම හබෙත්පාහහෙද්ධෝ හවය. මම හකත්පාසමබිහයහි අනක්‍යතීරසක
පරිව ත්පාජකයන්හන්ගේ අසපුව කරත්පා හයම නම මතැනතැවතැ”ය….
■1.5.8 පකබෝසම්ම්බිය සූත්‍රය
ත්‍රිපිටකය > සූන්ත්‍ර පිටකය > මජේ ඣිම නකත්පාය > මූල පන්නත්පාසකය > 5.
චූල යමක වරගය
1. මත්පා විසින් හමහසස අසන ලද: එකසමහයකහි භගවත්හු හකත්පාසතැඹනෑ
නුවර හඝද්ධෝසිත සිටුහු කළ හඝත්පාසිතත්පාරත්පාමහයහි වතැඩවත්පාස හකහරති.
එසමහයහි හකත්පාසතැඹනෑහයහි (Kaushambi district) භික්‍ෂූහූ හෙටගත්
කලහෙම්පූරභත්පාග සටන් ඇතිහයද්ධෝ, හෙටගත් (හෙසසතපරත්පාමෂර්‍ත්‍ථ-පත්පාන්ත්‍රචීවරනීහෙරණත්පාදි) කලහෙ ඇතිහයද්ධෝ, පතැමිණි විරුද දවත්පාද ඇතිහයද්ධෝ, උනුන් හතපුලේ සතැතින් විදුනත්පාහු වත්පාස හකහරති. ඔහු (අරත්‍ථ හෙත්පා කත්පාරණ
හෙත්පා දකවත්පා) උනුන් හනත්පා ම හෙඟවත්. (ඉදින් හෙඟවන්නට නසි වුව ද)
සසංඥපතියට (හෙඟනට) හනත්පා එළහඹති. (දන්නට හනත්පා කතැමතැති හවති.) උනුන් හනත්පා ම සිතවත්. සිතීමට හනත්පා එළහඹති.
2. එකබිති අනක්‍යතර (හනත්පාපත්පාළ) මහෙහණක භගවත්හු කරත්පා එළඹිණ.
එළඹ භගවත්හු සකසත්පා වතැඳ එකත්පසස ව හින. එකත් පසස ව හුන් ඒ
මහෙණ භගවත් හෙට හතල සතැළහකහළස: “වහෙන්ස, හකත්පාසතැඹනෑ නුවර
(හකත්පාසමබි) නවතැසි භික්‍ෂූහු උපන් ඩබෙර ඇත්තත්පාහු, (හෙසසතපරත්පාමෂර්‍ත්‍ථත්පාදි
විසින්) උපන් මුදුන්පත් කලහෙ ඇත්තත්පාහු, විරුදදවත්පාදයට ගියත්පාහු, උනුන් මුව සතැතින් විදුනත්පාහු වත්පාස හකහරති. ඔහු උනුන් හනත්පා ම
හෙඟවත්. සසංඥපතියට හනත්පා වතැහටති. උනුන් හනත්පාම සිතවති. සිතීමට
හනත්පා වතැහටති” කියත්පාය….
■2.3. දවිතීය පෙහාරහාජිකය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > පත්පාරත්පාජිකපත්පාළිය > 2. පත්පාරත්පාජිකකත්පාණේඩය
> දවිතීයපත්පාරත්පාජිකය
82. එසමහයහි පණේඩුකය කපිලය ය යහෙළු භිකක්ෂූහු හදනමක හවත්.
එක නමක ගමක හවහසය. එක නමක හකත්පාසමබි නුවර හවහසය.
ඉකබිති ගමින් හකත්පාසඹනෑ නුවරට (Kaushambi district) යදදී අතර
මඟ නදියක තරණය කරන්නත්පා වූ ඒ මහෙණහුහන්ගේ පත්පාදහයහි හූරු
වතැදදන්හන්ගේ අතින් ගිළිහුනු වුරුණු හතලේ වතැටිය ලතැගුහන් හවය. ඒ
මහෙණ හතහම “හිමියන්ට හදන්හනමතැ” ය එය හෙතැර ගත්හත් ය.
හිමිහයද්ධෝ ඒ මහෙණහෙට “හතද්ධෝ අශමණ හවහි” ය හචද්ධෝදනත්පා කළත්පාහු ය.
එතර වූ ඒ මහෙණ දතැක එක හගවිලියක හමහසස කීවත්පා ය. “වහෙන්ස, එනු
මතැනවි. හමවුන්දම හසසවනය කරන්නතැ” ය. හහෙහතහම “මම
පිහයත්පාවිනදු අශමණහයමි” ය ඇය හෙත්පා හමවුන්දම හසසවනය හකත්පාට
හකත්පාසඹනෑ නුවරට හගත්පාසස භිකක්ෂූන්ට හතල පවත් සතැල කහළස ය. භිකක්ෂූහු
භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසසට එ පවත් සතැල කළත්පාහු ය. ... “මහෙහණන, අයනත්පාදනන් පරිජිඇවතැත් හනත්පා හවේ. හමවුන්දම හසවීහමන්
පරිජිඇවතැත් හවේ”….
■10. පකහාසම් බක ක්ඛන් ද්ධකය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > මහෙත්පාවන්ගේ ගපත්පාළිය > 10.
හකත්පාසම බෙක ඛන් දකය
1. ඉකබිති භත්පාගක්‍යවතුන් වහෙන්හසස හපරවරු හෙතැඳ හපත්පාහරත්පාවත්පා පත්පාසිවුරු
හගණ පිඬු පිණිස හකත්පාසඹනෑ නුවරට පිවිසිහසසක. හකත්පාසඹනෑ නුවර පිඬු
පිණිස හෙතැසිර පසසවරු පිණේඩපත්පාතහයන් හෙතැරී ආ හසසක හසනසුන්
තතැන්පත් හකත්පාට පත්පා සිවුරු හගණ සඟමතැද සිටිහසසක ම හම ගත්පාසත්පාවන්
වදත්පාළහසසක:
■5.1.2. දවිතීයකඨිනශිකහාපෙදය
ත්‍රිපිටකය > විනය පිටකය > පත්පාරත්පාජිකපත්පාළිය > 5. නසතැඟිකත්පාණේඩය > 1. චීවර වරගය
2. එසමහයහි හකත්පාසමබි නුවර (Kaushambi district) එකතරත්පා
මහෙහණක ගිලන් වූහයේ හවය. නනෑහයද්ධෝ ඒ භික්‍ෂූහුහන්ගේ සමීපහයහි
දූතයකු එවූහෙ. ‘වහෙන්හසස (හමහි) එත්වත්පා අපි උවටතැන් කරමහෙ’ය.